Universiteit Leiden
Meer informatie: dienst Interne en Externe Communicatie, tel. 071-5273282
Donderdag 20 juni 16.15 uur
Mw. J.A.M. Vermaas
Veranderingen in de Nederlandse aanspreekvormen
Faculteit Letteren
Promotor: prof. dr. C. van Bree
Wanneer zeggen we 'je/jij' en wanneer gebruiken we 'u'? Vermaas onderzocht
hoe de Nederlandse aanspreekvormen zijn veranderd vanaf de dertiende tot en
met de twintigste eeuw. Het verleden heeft zij onderzocht door middel van
historisch taalmateriaal. De meeste aandacht echter besteedde zij aan de
eigen tijd, door een landelijke enquête naar aanspreekvormen te houden. Als
de door haar gesignaleerde ontwikkeling doorgaat, zal in de toekomst het
jij-(en vooral het je-)gebruik toenemen. Maar wanneer er in de toekomst weer
meer waarde zal worden gehecht aan hiërarchische verhoudingen, kan 'u' weer
meer gebruikt worden. Een van haar conclusies is ook dat het Nederlands een
uniek systeem van aanspreekvormen heeft: wij kunnen 'je' of 'jij' zeggen,
een differentiatiemogelijkheid die er in andere talen niet is. Ook blijkt
dat de onzekerheid over het gebruik van 'u' of 'je/jij' groot is, waardoor
de keuze moeilijker is geworden en men wel eens een aanspreekvorm probeert
te vermijden. Een opmerkelijke conclusie is voorts dat de religie de sterkst
differentiërende variabele is bij het gebruik van aanspreekvormen.
Informatie:
Dini Hogenelst of Hilje Papma, wetenschapsvoorlichters Universiteit Leiden
071-5273282