LEI

persbericht / nr. 1692

12-juni-2002

Biodiversiteit in oude graslanden in gevaar

Oude graslanden herbergen waarschijnlijk een grote rijkdom aan plantensoorten, en zijn daarom belangrijk voor het behoud van de biodiversiteit. Zonder gerichte maatregelen zullen veel van deze graslanden in de toekomst verdwijnen. Bedrijfsopvolging, bedrijfsverkoop en cultuurtechnische ingrepen vormen belangrijke bedreigingen. De huidige beheerders houden de oude graslanden vooral in stand omdat de omstandigheden weinig andere mogelijkheden bieden, maar soms spelen ook ideële overwegingen mee. Dat blijkt uit een verkenning door het LEI in samenwerking met het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN).

Op oude graslanden is over een periode van minstens dertig jaar geen intensieve stikstofbemesting, herinzaai of doorzaai uitgevoerd. Deze graslanden vertonen doorgaans een grotere soortenrijkdom dan intensief gecultiveerde graslanden. Ze bieden daardoor mogelijkheden voor conservering van zeldzame plantensoorten in hun natuurlijke omgeving (in situ beheer). Inheemse soorten vormen een waardevolle bron van genetische diversiteit voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Het CGN onderzoekt momenteel of deze soortenrijkdom inderdaad uniek is. In aansluiting daarop heeft het LEI bekeken waarom boeren oud grasland in stand houden, hoe ze het gebruiken en hoe groot de kans is dat het behouden blijft.

Veel oude graslanden worden zo beheerd omdat het bedrijf ze niet nodig heeft of omdat ze nauwelijks geschikt zijn voor intensief gebruik, bijvoorbeeld door hun ligging. Maar sommige boeren vinden soortenrijkdom ook op zichzelf waardevol, en soms past het beheer in hun bedrijfsvoering omdat ze biologisch boeren. De huidige gebruikers willen bijna allemaal het beheer houden zo als het is, maar de helft voorziet toch dat het oude grasland verdwijnt op het moment dat het bedrijf naar een opvolger gaat of wordt verkocht. De overheid zou het voortbestaan van oude graslanden kunnen stimuleren via premies en door de waarde ervan breder onder de aandacht te brengen van mogelijke nieuwe beheerders. De wenselijkheid van zo'n beleid hangt mede af van de uitkomsten van het lopende onderzoek naar de waarde van de aanwezige biodiversiteit.

---

Oude graslanden in Nederland; Verkenning naar motieven, bedrijfsvoering en perspectie-ven voor in situ beheer. Bekijk het rapport: 3.02.04.