Unieke oorlogsdagboeken op internet

Het Verzetsmuseum Friesland heeft van het Ministerie van VWS - DVVB (Directie Verzetsdeelnemers, Vervolgden en Burger-oorlogsgetroffenen) een subsidie van ruim 65.000 euro gekregen om de oorlogsdagboeken van To Hofstra uit Sneek integraal via Internet toegankelijk te maken.

Het Verzetsmuseum Friesland kreeg voorjaar 2000 de beschikking over de oorlogsverslagschriften van mevrouw Hofstra uit Franeker. To Hofstra, tijdens de oorlog woonachtig in Sneek, blijkt een tiener met een meer dan gemiddelde opmerkingsgave. In de oorlogsverslagschriften, tien in getal, legt zij, met oog voor detail, het dagelijks leven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog vast . Haar verslag is gelardeerd met talloze authentieke documenten, knipsels, foto's en (kleine) voorwerpen. De tien cahiers zijn daardoor een intrigerend, draagbaar WOII-museum dat uitnodigt tot bladeren, elke bladzijde bevat wel weer een verrassing. De schriften geven een zeldzaam inkijkje in wat een puber op het moment zelf heeft waargenomen, niet hoe zij de dingen beleefde en wat ze voelde, maar wat ze op dat moment wist van de oorlog om haar heen, consequent van week tot week bijgehouden vanaf mei 1940 tot mei 1946.

Haar verslaglegging is een evenwichtige mix van huiselijke, plaatselijke, nationale en internationale gebeurtenissen. Vrijwel alle facetten van de Tweede Wereldoorlog komen aan bod: Hitler, het Oostfront, bonnen, bommen, schaarste, vluchtelingen, de oorlog in Nederlands-Indië, oorlogsgevaar, het leven op school, de jodenvervolging, To Hofstra heeft het in haar schriften genoteerd.

De rijkdom aan onderwerpen is voor een belangrijk deel te danken aan de, zeker toentertijd bijzondere situatie van het gezin Hofstra. Vader Hofstra was veearts en moeder was tandarts en beide hielden ze praktijk aan huis. Veel cliënten waren op de hoogte van To's verslagwerk en brachten van uit de wijde omgeving van Sneek materiaal voor haar mee.

Door ze opengeslagen in een vitrine te tonen, worden de schriften ernstig te kort gedaan. Aan de andere kant is het uitgesloten, gezien de kwetsbaarheid van het materiaal, dat de bezoekers er naar hartelust in zouden mogen grasduinen. Dankzij de subsidie van het Ministerie van VWS kan deze unieke primaire bron digitaal ontsloten worden en zal via Internet voor iedereen toegankelijk zijn.

Het project voorziet ook in een educatieve toepassing van het materiaal met de mogelijkheid om op trefwoorden te zoeken en met toelichtingen op namen en begrippen en een beknopte geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog waarmee de schriften in een context geplaatst worden. Daarmee wil het Verzetsmuseum Friesland tegemoetkomen aan de vraag van het onderwijs naar geschikte primaire bronnen met een persoonlijk karakter die door leerlingen zelfstandig te gebruiken zijn.

Het project wordt uitgevoerd door twee in het onderwijs werkzame historici, Gea Bakker en Wout Sijtsma in samenwerking met de Geschiedeniswinkel van de Rijksuniversiteit Groningen. De website zal medio 2003 gereed zijn, voor die tijd zullen er al delen op proefscholen en in het museum uitgetest worden.


---

---

Nadere informatie: G. Koopmans, directeur Verzetsmuseum Friesland, tel. 058-2555518