Registratiekamer

Privacy bij wetenschappelijk onderzoek en statistiek. Kader voor een gedragscode

mr. drs. T.F.M. Hooghiemstra

mei 2002

inhoudsopgave en inleiding.

Inhoudsopgave


1. Inleiding 2



2. Het wettelijk kader voor wetenschappelijk onderzoek en statistiek 3

2.1. Wanneer is sprake van persoonsgegevens? 4
2.2. Indirecte herleidbaarheid: de driedeling van Kordes 7 2.3. Verantwoordelijkheid en bewerkerschap 8
2.4. Algemene beginselen in de WBP 9
2.5. WBP-bepalingen over wetenschappelijk onderzoek en statistiek 10 2.6. Wet Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens 14 2.7. Wet op het Centraal Bureau en de Centrale commissie voor de statistiek e.a. 16
2.8. Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst 18


3. Welke eisen gelden voor gedragscodes? 20 3.1. Uitgangspunten 21
3.2. Beoordeling en omgevingsanalyse 22
3.3. Bevoegdheid en ontvankelijkheid 22
3.4. Behandeling 23
3.5. Vooroverleg 24


4. Bijlage 25

Aanbeveling No. R.(97) 18, Raad van Europa, 30 september 1997


1. Inleiding


Wetenschappelijk onderzoek en statistiek zijn voor de maatschappij van groot belang. Kennis is een van de belangrijkste grondstoffen van onze samenleving geworden. De kennis en kunde die wetenschap oplevert, zijn belangrijk voor de economische groei van Nederland en onze concurrentiepositie tegenover het buitenland. Maar ook voor de Nederlandse samenleving als geheel, want we plukken er allemaal de vruchten van.

Statistiek is zo oud als de cultuur. Al sinds de oudheid hebben bijvoorbeeld overheden behoefte aan cijfers over de omvang van hun land en volk en de productie van de landbouw. Lange tijd kwam dit neer op simpelweg turven: de beschrijvende statistiek. In de zeventiende eeuw gingen ook wiskundigen zich bezighouden met statistiek. Men zag in dat berekeningen op basis van statistische gegevens konden dienen als fundament voor het nemen van beslissingen, tegenwoordig met behulp van informatie- en communicatietechnologie (ICT). Bij ministeries bijvoorbeeld is vanwege de behoefte aan betrouwbare en breed geaccepteerde sturingsgegevens en kengetallen voor beleidsvorming, beleidsmonitoring en beleidsverantwoording, een project gestart onder de naam 'Van Beleidsbegroting Tot Beleidsverantwoording' (VBTB). In dat kader is de behoefte aan statistisch onderzoek sterk toegenomen.

Voor wetenschappelijk onderzoek en statistiek kan het verwerken van persoonsgegevens aan de orde en soms zelfs noodzakelijk zijn. Daarmee komt de wetgeving ter bescherming van persoonsgegevens in beeld. Onder de 'oude' Wet persoonsregistraties waren er al gedragscodes die wetenschappelijk onderzoekers en statistici concreet houvast gaven voor de wijze waarop zij met persoonsgegevens dienden om te gaan. Deze gedragscodes zijn nu sterk verouderd en niet meer geldig (VOI-code van 1991, VMO/NVvM-code van 1991 en de gedragscode Goed Gedrag voor medisch wetenschappelijk onderzoek uit 1995). Sinds 1 september 2001 dient het verwerken van persoonsgegevens te voldoen aan de 'nieuwe' Wet bescherming persoonsgegevens (WBP).

In de WBP zijn gedragscodes bedoeld als middelen om de verantwoordelijkheid voor de bescherming van persoonsgegevens binnen de samenleving te spreiden. Als toezichthouder heeft het College bescherming persoonsgegevens (CBP) de taak om dit proces te stimuleren en de uitkomsten ervan te toetsen. Het CBP wil daarom met dit document bijdragen aan de bewustwording en normontwikkeling met het oog op de ontwikkeling van een gedragscode voor wetenschappelijk onderzoek en statistiek.

Download dit rapport als PDF-bestand (128K).
Zie het origineel http://www.registratiekamer.n...en_statistiek.htm .