Prismant


Utrecht, 1 juni 2002
Aan de slag met palliatieve zorg

In opdracht van ZonMw voert Prismant het landelijke project "Kwaliteitsverbetering palliatief-terminale zorg in verzorgingshuizen" uit. Dit project maakt deel uit van het programma palliatieve zorg van ZonMw. Het werkboek "Aan de slag met palliatieve zorg" bevat een selectie van instrumenten die helpen om de palliatief-terminale zorg in verzorgingshuizen te verbeteren.

Veertien pilothuizen hebben een sterkte- en zwakteanalyse gemaakt van de palliatief-terminale zorgverlening in eigen huis. Vervolgens zijn verbeterpunten benoemd, instrumenten ontwikkeld en in de praktijk getoetst. Ook zijn netwerkbijeenkomsten en workshops georganiseerd voor andere geïnteresseerde huizen.

Instrumenten voor hele zorgproces
Het werkboek biedt instrumenten voor het hele zorgproces: voor de start van de terminale fase tot en met de nazorg aan nabestaanden. In het eerste deel worden de instrumenten kort beschreven en naast elkaar gelegd. In het tweede deel zijn de instrumenten integraal opgenomen. Denk bijvoorbeeld aan een checklist voor afspraken met huisarts en familie, een vragenlijst voor het analyseren van pijnproblemen en een protocol voor een evaluatiegesprek met nabestaanden. Bij het geven van palliatief-terminale zorg richten verzorgingshuizen zich in het algemeen op twee doelgroepen. Enerzijds de eigen verzorgingshuisbewoners die tijdens hun verblijf in de stervensfase komen. Anderzijds cliënten die van buiten het verzorgingshuis komen. Zij worden opgenomen in hospices of units voor kortdurende palliatief-terminale zorg. Het geven van zorg op een unit vraagt andere bekwaamheden en kent andere zwaartepunten in zorgverlening. In het werkboek is een opnameformulier en een totaalvisie op een unit opgenomen.

Ondersteuning van medewerkers
Palliatief-terminale zorg stelt hoge eisen aan de medewerkers. Om de intensieve zorg te kunnen leveren, moeten medewerkers over de juiste vaardigheden beschikken. Het werkboek bevat onder meer instrumenten en tips voor begeleiding en ondersteuning op de werkplek, opleidingsbeleid en gerichte bijscholing en een overzicht van opleidingen voor verzorgenden.

Kwaliteitsrichtlijnen
De pilothuizen hebben ook kwaliteitsrichtlijnen gemaakt en toegepast. In het werkboek wordt beschreven hoe deze gebruikt kunnen worden door bewoners en medewerkers. Brancheorganisatie Arcares brengt de richtlijnen deze zomer uit. De instrumenten kunnen zeer bruikbaar zijn voor andere verzorgingshuizen. Ze zijn digitaal op te vragen. Verzorgingshuizen kunnen de instrumenten bewerken voor gebruik in de eigen organisatie. In een bijlage zijn de adressen van de pilothuizen vermeld.