Productschap Margarine
Veel kritiek op Farm Bill
In de VS heeft president Bush de nieuwe landbouwwet getekend. De
nieuwe Farm Bill krijgt de naam Farm Security and Rural Investment Act
of 2002 en loopt van 2001 tot en met 2007. Daar het subsidiebedrag
voor de boeren zon 67 procent omhoog gaat, vrezen deskundigen forse
prijsverstoringen (verlagingen) op agrarische markten, onder meer die
voor oliezaden.
Vanwege de forse steun heeft de nieuwe wet bij handelspartners van de
VS, zoals de EU, Mexico, Canada, Brazilië, Australië en Japan, tot
felle kritiek geleid. De Europese Commissie heeft onder meer besloten
de bijeenkomst van de EU-landbouwministers drie weken uit te stellen
om EU-commissaris voor Landbouw Fischler de gelegenheid te bieden het
EU-landbouwbeleid tussentijds te herzien. Enkele landen bereiden een
procedure bij de WTO voor omdat de Amerikanen met de nieuwe Farm Bill
hun WTO-verplichtingen zouden schenden. In WTO-verband is namelijk
afgesproken dat de Amerikanen per jaar maximaal 19,1 miljard dollar
aan prijs- en productgerelateerde subsidies aan hun boeren mogen
uitkeren.
Er hangt de VS nog een dreiging boven het hoofd. China overweegt als
vergelding voor de Amerikaanse importheffing op staal een
importheffing op Amerikaanse sojaolie in te stellen. Deze optie wordt
door de nieuwe Farm Bill alleen maar waarschijnlijker. Aangezien China
een van s werelds grootste afnemers van Amerikaanse sojaolie is, zou
een dergelijke maatregel van directe invloed zijn op de prijs van
sojaolie.
Stelsel
Van 2001 tot en met 2007 zullen in de VS voor akkerbouwproducten
hogere garantieprijzen gelden dan tot nu toe. Bovendien worden zgn.
deficiency payments uitbetaald zodra de marktprijzen onder zogenoemde
richtprijzen zakken. Tot slot ontvangen de akkerbouwers hectarepremies
die losstaan van hun feitelijke productie. Na twee jaar gaan de
garantieprijzen iets omlaag onder gelijktijdige verhoging van de
deficiency payments. De zgn. loanrate voor sojabonen wordt met 5
procent verlaagd. Verder worden pindas onder het loanrate-stelsel
gebracht. Van de extra beschikbaar gestelde 73,5 miljard dollar voor
tien jaar, zal zon tweederde naar het markt- en prijsbeleid gaan en
een kwart naar agromilieumaatregelen. Behalve een terugkeer naar het
traditionele beleid van prijsondersteuning luidt de nieuwe Farm Bill
ook een forse vergroening van de landbouwpolitiek in. Volgens het
Budget Office van het Congres pakt de nieuwe landbouwwet overigens 13
procent duurder uit dan tot nu toe was aangenomen.
Energiewinning
In een combinatie van landbouw- en energiebeleid heeft de Senaat begin
mei tot forse fiscale stimulering voor productie en verbruik van
energie uit landbouwgrondstoffen besloten. Tevens is een
bijmengingsverplichting voor bio-ethanol in benzine opgenomen,
waardoor in 2012 een verdriedubbeling van het verbruik van bio-ethanol
moet zijn gerealiseerd. Volgens sommige waarnemers zou het effect van
deze maatregel op de boereninkomens wel eens groter kunnen zijn dan
dat van het markt- en prijsbeleid in de Farm Bill.