Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
BVD: Ook in Nederland voedingsbodem voor jihad
28 mei 2002
In Nederland bevindt zich onder leden van de islamitische gemeenschap
een kleine groep jongeren die bereid is tot deelname aan de
gewelddadige islamitische strijd, de jihad, en daarop wordt
voorbereid. Dat staat in het jaarverslag 2001 van de Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD), dat minister De Vries vandaag aan de Tweede
Kamer heeft aangeboden.
Rekrutering voor jihad
Volgens de BVD zoeken moslim-extremisten aansluiting bij delen van de
al langer in Nederland verblijvende islamitische gemeenschap.
Vervolgens oefenen zij daarop een radicaliserende invloed uit.
Verschillende moslim-jongeren zijn ontvankelijk gebleken voor radicale
opvattingen. Een voorbeeld vormen de twee jonge mannen van Marokkaanse
afkomst, woonachtig in Eindhoven, die in januari 2002 om het leven
kwamen in de Indiase deelstaat Kashmir. Het tweetal werd in Nederland
gerekruteerd en geestelijk voorbereid op de gewapende strijd elders.
De bestrijding van het terrorisme neemt in het jaarverslag een belangrijke plaats in. In Nederland was vlak na 11 september sprake van een korte golf van anti-islamitische geweldsincidenten. Zo waren meer dan twintig moskeeën doelwit van bedreigingen, vernielingen en brandstichtingen. De dienst signaleert echter ook dat met name vanuit de Turkse en Koerdische gemeenschap openlijk en duidelijk afkeurend is gereageerd op de aanslagen in de VS, waardoor spanningen in de Nederlandse samenleving vroegtijdig zijn weggenomen. Aandacht voor de 'tegenkrachten' van het integratieproces, zoals de invloed van radicaal-islamitische opvattingen, blijft volgens de BVD geboden.
De BVD heeft zijn onderzoek naar terroristische netwerken van
radicaal-islamitische signatuur na de aanslagen uitgebreid. Ook in
Nederland bevindingen zich vertakkingen van dergelijke netwerken,
zoals de Algerijnse Groupe Salafiste pour la Prédication et le Combat
(GSPC) en het Al Qa'ida-netwerk. In april 2002 zijn op aangeven van de
BVD aanhoudingen verricht van leden van dergelijke netwerken in ons
land. In het kader van het Actieplan Terrorisme en Veiligheid heeft de
BVD personele uitbreiding gekregen voor zijn onderzoek naar
terrorisme.
Rechts en links gewelddadig activisme
De extreem-rechtse beweging in Nederland is sterk verdeeld en heeft in
Nederland een geringe aanhang. Van de neonazistische groeperingen is
het vooral de Nederlandse Volks-Unie (NVU) die door demonstraties de
aandacht trekt.
Bij radicaal-links signaleert de dienst dat binnen het
dierenrechtenactivisme harde acties minder uit de weg worden gegaan.
De BVD noemt de groeiende invloed van het gewelddadige Britse
dierenrechtenactivisme op de Nederlandse geestverwanten een
zorgwekkende ontwikkeling.
De brede stroming van het anti-globalisme draagt volgens de BVD vooral
een vreedzaam karakter. Wel hebben volgens de BVD neo-marxisten en
neo-trotskisten de anti-globalistische beweging in Nederland voor een
belangrijk deel naar hun hand kunnen zetten.
Buitenlandse bemoeienis
De BVD spreekt zijn zorg uit over de ongewenste activiteiten van de
Chinese overheid in het buitenland. Zo probeert China de geestelijke
stroming Falun Gong waar mogelijk te dwarsbomen. Ook in ons land
tracht de Chinese regering via gezagsgetrouwe Chinezen aanhangers van
Falun Gong te intimideren.
Als hoogontwikkelde Europese natie blijft Nederland een belangrijk
land voor activiteiten van de Russische inlichtingen- en
veiligheidsdiensten.
Massavernietigingswapens
De BVD signaleert, dat naast landen als Irak, Libië, India en
Pakistan, ook terroristische groeperingen nucleaire, biologische of
chemische wapens in handen trachten te krijgen. De BVD tracht
organisaties en bedrijven bewust te maken van deze dreiging, zodat
iedere vorm van medewerking aan de verspreiding van
massavernietigingswapens wordt voorkomen.
Veiligheidsonderzoeken bij politie
De BVD is begonnen met het instellen van veiligheidsonderzoeken bij de
politie. De BVD verricht veiligheidsonderzoeken naar
politiefunctionarissen die kwetsbare functies (gaan) bekleden. Dit
zijn naar schatting zo'n 4.600 functies. De veiligheidsonderzoeken
voor de overige circa 10.900 vertrouwensfuncties worden door de
politie zelf verricht onder verantwoordelijkheid van de BVD.
Van BVD naar AIVD
Met ingang van 29 mei 2002 zal de BVD van naam veranderen en Algemene
Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) heten. Dit als gevolg van de
nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 die op deze
datum in werking treedt. Het takenpakket van de BVD wordt met deze wet
uitgebreid met de taak om onderzoek te doen betreffende andere landen.
Een ander element in de nieuwe wet is de instelling van een
onafhankelijke commissie van toezicht. De leden van deze commissie
worden benoemd op voordracht van de Tweede Kamer. De commissie oefent
achteraf toezicht uit op de rechtmatigheid van de uitvoering van de
nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
---