LEI
persbericht / nr. 1688
27-mei-2002
Lagere melkprijs kan quota vervangen
Een verlaging van de interventieprijs voor zuivel met 30% maakt
productiebeheersing door melkquota op Europees niveau overbodig. Zelfs
als de de boeren op één of andere manier worden gecompenseerd voor
tweederde van de prijsdaling, leidt dit in de EU niet tot
onverantwoorde productieuitbreiding. Het LEI verkende in opdracht van
het ministerie van LNV de gevolgen van mogelijke hervormingen van het
EU-zuivelbeleid. Het onderzocht het effect van twee opeenvolgende
prijsdalingen van 15% in 2003 en 15% in 2006, en van een volledige
afschaffing van de quota in 2008. Een prijsdaling van 17% blijkt al
voldoende om de productie zonder quota zo te beheersen, dat de export
binnen de afspraken in WTO-verband blijft. In Nederland zou
afschaffing van het quotum kunnen leiden tot een aanzienlijke stijging
van de melkproductie, waarbij de mestwetgeving de belangrijkste
beperking vormt. Bij een prijsdaling van 30% en een gelijktijdige
productieverhoging met 40% loopt het financiële saldo van de
melkveehouderij echter aanzienlijk terug. Afhankelijk van de vorm
waarin compensatie wordt verstrekt, daalt het saldo met 13 tot 20%.
De verwachte productiegroei in Nederland is vooral een gevolg van de
sterke concurrentiepositie van de melkveehouderij ten opzichte van de
andere veehouderijtakken. Het Nederlandse aandeel in de Europese
melkveehouderij zal daardoor stijgen. De productiegroei in Nederland
zou kunnen oplopen tot 40% als de compensatie voor de prijsdaling mee
groeit met de productieuitbreiding en als Nederland van de EU
toestemming krijgt voor ruimere normen in het kader van de
Nitraatrichtlijn, het zogenaamde derogatieverzoek. Als dit verzoek
niet wordt ingewilligd, blijft de productie wellicht op het oude
niveau steken.
De uitbreiding van de EU heeft nauwelijks invloed op deze uitkomsten.
Als de productiviteit in de nieuwe lidstaten echter sneller zou
stijgen dan nu is verondersteld, zouden misschien toch weer quota
moeten worden ingezet om de productiegroei te beteugelen. Op de
wereldmarkt blijven de effecten van aanpassingen van het EU-beleid
beperkt, doordat de WTO afspraken grenzen stellen aan gesubsidieerde
export.
De hier berekende gevolgen van het afschaffen van quota voor de
productie in de EU zijn minder groot dan uit eerdere onderzoeken naar
voren kwam. De uiteindelijke invloed op de productieomvang bij een
gegeven prijsverlaging zal echter sterk afhangen van de wijze waarop
compenserende toeslagen worden verstrekt.
---
Zuivelbeleid zonder melkquotering? Mogelijke gevolgen voor Nederland
en de EU. Bekijk het rapport: 6.02.03.