Nieuw-Vlaamse Alliantie

Raad van State vernietigend voor kieshervorming (27/05/02)

In haar advies over het wetsvoorstel dat het akkoord over de kieshervorming uitvoert, stelt de Raad van State de ongrondwettelijkheid van verscheidene wetsartikels aan de kaak. Voor de N-VA vormt het advies nogmaals het bewijs van de onbezonnen snelheid en ondoordachtheid van de paars-groene politieke akkoorden. Politieke hervormingen worden meermaals aangekondigd, maandenlang gebeurt er niets, om vervolgens op een marathonberaad, bij nacht en ontij, snel tot een onvoldragen politiek vergelijk te komen. Een wettelijk gammele constructie is ook vandaag weer het resultaat.

Daarenboven zet het advies de eis van de N-VA tot splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde stevig kracht bij. De N-VA bepleit dan ook de volledige herziening van het politieke akkoord, ditmaal o.a. mét de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde en mét de volledige afschaffing van de Senaat in plaats van de invoering van de pariteit in deze assemblée.

Het voorliggend advies van de Franstalige kamer van de afdeling wetgeving van de Raad van State werd gevraagd bij hoogdringendheid, wat onmiddellijk verklaart waarom het advies dikwijls niet geheel ten gronde alle artikels analyseert. Na een grondigere analyse komt het wetsvoorstel er ongetwijfeld nog meer bekaaid af.

De belangrijkste kritiek van de Raad betreft de opsplitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde in een Franstalig en Nederlandstalig kiescollege. De kandidaten moeten bij voorbaat verklaren of ze Nederlandssprekend of Franssprekend zijn. De Raad aanziet dit als een ongrondwettelijke verkiesbaarheidvoorwaarde. Artikel 64 van de Grondwet somt immers limitatief de verkiesbaarheidvoorwaarden op voor de Kamerverkiezingen en besluit met de bepaling dat geen enkele andere voorwaarde mag worden ingevoerd. Daarnaast verhindert het voorgestelde artikel de kandidaatstelling van Duitstaligen.

Terzijde: het Franstalig advies valt in de Franstalige tekst ook over de noodzaak dat de kandidaten hu taalaanhorigheid moeten "certifier", in de Nederlandstalige tekst is echter louter sprake van een verklaring.

Een ander grondwettelijk struikelblok is de beperking dat wie opkomt in Kamer en Senaat voor de Kamer enkel kan kandideren in de kieskring van de eigen woonplaats. Ook deze bepaling is in strijd met artikel 64 van de Grondwet.

Artikel 63 G.W. legt de zetelverdeling vast tussen de diverse kiesarrondissementen op basis van het bevolkingscijfer. Hiermee in strijd is de bepaling van artikel 8 en 27 van het wetsvoorstel. Door de keuze van een kiezer voor Nederlandstalige dan wel Franstalige kandiaten kan het zijn dat een zetel van de kiesomschrijving Brussel-Halle-Vilvoorde overgedragen wordt naar de kiesomschrijving Leuven of omgekeerd.

Het verguisde wetsvoorstel voert daarenboven een ongrondwettelijk verschil in tussen de Nederlandstalige kandidaten en de Franstalige van Brussel-Halle-Vilvoorde. De eersten moeten/mogen zich immers presenteren aan de kiezers van het arrondissement Leuven, de tweeden niet.

De Raad betwist eveneens het behoud van de apparentering tussen de Franstalige lijsten van Brussel-Halle-Vilvoorde en het arrondissement Waals-Brabant, terwijl dit in de andere kiesomschrijvingen wordt afgevoerd.

Tot slot staat ook de grondwettelijkheid van de kiesdrempel volgens de Raad ter discussie, vermits deze in strijd is met het grondwettelijk beginsel van de evenredige vertegenwoordiging.

Kamerlid Geert Bourgeois ondervraagt minister Van de Lanotte woensdag over het standpunt van de regering ten aanzien van het advies.

Auteur:
Nieuw-Vlaamse Alliantie
Geert Bourgeois, algemeen voorzitter

Meer informatie:
Contactpersoon: Ben Weyts, woordvoerder
Telefoon: 02/219.49.30
Fax: 02/217.35.10
E-post: ben.weyts@n-va.be
Url: www.n-va.be