Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek


Vergelijking met collega trekt burn-outpatiënt uit het slop 2 mei 2002
Personen met burn-out worden wat meer tevreden als zij zich vergelijken met anderen. Dat blijkt uit Gronings onderzoek gefinancierd door NWO. Het is hierbij belangrijk dat ze de andere personen zelf mogen uitkiezen of verzinnen. Vergelijken helpt vooral als de patiënt focust op aspecten waarin hij het niet slecht doet.

Groningse wetenschappers ondervroegen in een onderzoek naar sociale vergelijking ruim zeshonderd docenten in het middelbaar onderwijs. Burn-out komt in deze groep vaak voor. Bovendien biedt de docentenkamer de docent veel gelegenheid om zich met collega's te vergelijken.

De proefpersonen beantwoordden vragenlijsten op papier en met de computer. Bij de computervragen keken de onderzoekers niet alleen naar de inhoud van de antwoorden, maar ook naar de reactietijd. De onderzoekers stelden vragen met als strekking bijvoorbeeld: "Hoe vaak vergelijkt u zich met anderen?", "Vindt u dat u het goed doet?", "Hoe reageert u op een collega die het goed doet?", "Stel dat de persoon in het verhaaltje uw collega was, wat voor gevoelens roept dat op?"

Opgebrande docenten bleken nog aardig in staat een positief beeld van zichzelf te bewaren. Vooral het gevoel minder slecht te zijn dan anderen was nog aanwezig. Hierin verschilt de burn-outpatiënt van een depressief persoon. Depressieve mensen kunnen minder goed een gunstig zelfbeeld bewaren.

Mensen met burn-out kregen gemengde gevoelens bij zien van goed functionerende collega's. Enerzijds worden ze gestimuleerd, hoewel minder dan gezonde mensen. Anderzijds ervaren ze negatieve gevoelens. Wanneer mensen met burn-out slecht functionerende collega's zien, ervaren zij voornamelijk negatieve gevoelens.

De onderzoekers adviseren therapeuten om bij patiënten met burn-out de gunstige effecten van sociale vergelijking uit te buiten. Dus vooral inspelen op het gevoel 'ik doe het nog niet zo slecht'. Ook kan men cliënten leren om te gaan met opgedrongen vergelijkingsinformatie. Met andere woorden: de burn-outpatiënt moet leren zich te wapenen tegen de negatieve gedachten die vergelijkingen oproepen.

Nadere informatie bij

* drs. Veerle Brenninkmeijer (Rijksuniversiteit Groningen, Afdeling Sociale- en Organisatiepsychologie, inmiddels werkzaam bij TNO-Arbeid)
* tel. 050 3636438 (werk) of 020 4897379 (privé)
* e-mail veerle_brenninkmeijer@hotmail.com. Promotie 23 mei, promotor prof. dr. A.P. Buunk