Ingezonden persbericht

Persbericht 21 mei 2002

IJsberen op de Noordpool nu te volgen op internet

Twee ijsberen op de Noordpool zijn nu te volgen via het internet: www.panda.org/polarbears. Op de site kunnen per satelliet twee vrouwtjesberen, Louise en Gro, gevolgd worden die de ijsmassa's afstropen op zoek zijn naar hun prooi.

De twee ijsberen, Louise en Gro, lopen in het Noordpoolgebied dat 1.900.000 km2 groot is. Het lijkt zoeken naar een speld in de hooiberg, maar dat is het niet. De twee ijsberen zijn voorzien van radiozendertjes die exact aangeven waar zij zich bevinden op de ijsmassa. Zo kunnen elke dag via de site hun wandelroutes gevolgd worden en kan bekeken worden hoe ze zich gedragen.

De site is in de lucht gegaan vanwege een recent verschenen rapport Polar Bears at risk van het Wereld Natuur Fonds. Dit rapport laat zien dat klimaatverandering het leefgebied van ijsberen aantast. De gevolgen voor de ijsbeer zijn nu reeds zichtbaar. Op termijn zal dit leiden tot het uitsterven van in elk geval de zuidelijke ijsbeerpopulaties. Dit blijkt uit het onderzoek Polar Bears at risk van het Wereld Natuur Fonds, dat gebaseerd is op waarnemingen van onderzoekers en veldwerkers van het Wereld Natuur Fonds op de Noorpool. Het Wereld Natuur Fonds pleit daarom voor spoedige ratificatie van het Kyoto Protocol door landen als Canada, Rusland en de Verenigde Staten. Dit is een eerste stap richting de internationale aanpak van het klimaatprobleem.

Uit het rapport van het Wereld Natuur Fonds blijkt dat door klimaatverandering en opwarming van de aarde de zomers op de Noordpool steeds langer aanhouden en de winters korter worden. IJsberen brengen de winters door op het pakijs om te jagen en vetreserves op te bouwen. In de zomer, wanneer het pakijs langs de kust smelt, gaat de ijsbeer aan land om daar zijn "zomerslaap" te houden, waarbij hij teert op zijn vetreserves. Langere zomers betekent dus langer vasten; kortere winters betekent een korter jachtseizoen. De onderzoekers stellen vast dat ijsberen hierdoor aanzienlijk minder vetreserves opbouwen. Met name rond de Hudson Baai in Canada treffen zij steeds vaker sterk vermagerde ijsberen aan. De slechte gezondheid van ijsberen betekent dat vrouwtjesberen hun jongen minder goed zogen, met als gevolg dat er meer jongen sterven en de populatie achteruit gaat. Met name de zuidelijke ijsbeerpopulaties zijn hierdoor gedoemd uit te sterven

Het rapport Polar Bears at Risk van het Wereld Natuur Fonds laat zien aan welke bedreigingen de 22000 ijsberen op deze wereld blootstaan. Klimaatverandering vormt op de lange termijn de allergrootste bedreiging voor de ijsberen. De IPCC (de Klimaatcommissie van de Verenigde Naties) verwacht dat de klimaatverandering in het poolgebied groter zal zijn dan elders op aarde. Het rapport Polar Bears at risk wijst uit dat klimaatverandering nu al een negatieve invloed heeft op de leefomstandigheden van ijsberen in de Hudson Baai in Canada. Canada herbergt 60% van alle ijsberen. Dit land is een van de belangrijkste veroorzakers van het broeikaseffect, maar het aarzelt nog steeds het Kyoto Protocol te ratificeren.

"De basisvoorwaarden voor het voortbestaan van de ijsbeer wordt aangetast. Juist de Arctische landen waar de meeste ijsberen leven, zouden voorop moet lopen in de strijd tegen klimaatverandering", zegt Alexander Quarles van Ufford, communicatiemanager Klimaat van het Wereld Natuur Fonds. "Maar juist Canada, Rusland en de Verenigde Staten, de belangrijkste veroorzakers van klimaatverandering, horen bij de groep die niet snel in actie komt hiertegen. Het Kyoto Protocol is momenteel de enige serieuze stap in de richting van een internationale aanpak van het klimaatprobleem. Het hoge tempo van de veranderingen in het Noordpoolgebied maakt duidelijk dat klimaatverandering zo snel mogelijk moet worden teruggedrongen."

Pakijs essentieel
Klimaatverandering heeft ertoe geleid dat de arctische temperaturen in de laatste 100 jaar met 5 graden Celsius zijn gestegen. De hoeveelheid pakijs is in de afgelopen 20 jaar met 6% verminderd. Wetenschappers voorspellen nu dat rond 2050 de hoeveelheid pakijs in de zomer met 60% zal teruglopen. Hierdoor wordt het ijsvrije zomerseizoen meer dan twee keer zo lang, de 60 dagen nu worden dan 150 dagen. Pakijs is essentieel voor het voortbestaan van de ijsbeer, omdat de beren juist hier op hun belangrijkste prooi jagen: de ringelrobben en de baardrobben. Langere ijsvrije perioden beperken de periode waarin de beren op het ijs kunnen jagen.

Andere bedreigingen
De nadelige gevolgen van klimaatverandering komen nog eens bovenop alle andere bedreigingen voor de ijsbeer, zoals de jacht, chemische verontreiniging en geplande oliewinning in het Noordpoolgebied. In sommige gebieden laat het ijsberenonderzoek een verband zien tussen hoge niveaus van vervuilende stoffen en een verminderd functioneren van het immuunsysteem.


---

Meer informatie over ijsberen en de ijsberen Louise en Gro: www.panda.org/polarbears
Op aanvraag beschikbaar:

* Het rapport Polar Bears at Risk van het Wereld Natuur Fonds. Auteurs Stefan Norris, Lynn Rosentrater en Pål Martin Eid. Mei 2002.
* Een Nederlandse samenvatting van het rapport Polar Bears at risk.
* Beeldmateriaal van ijsberen in het Noordpoolgebied (zowel video als cd-rom met foto's) Meer informatie:
Marie Jeanne Douven, persvoorlichter, telefoon 030 693 7313, mobiel 06 29 535 952, email mdouven@wwf.nl