Nederlands Centrum voor Dopingvraagstukken


Het atletenpaspoort, voorlichting en afstemming dopingcontroles in één

Februari jongstleden is Penèlope Di Lella, op verzoek van het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA) afgereisd naar de Olympische Winterspelen in Salt Lake City om te participeren in het project atletenpaspoort. Het atletenpaspoort bestaat uit een papieren paspoort en een persoonlijke website. Het stelt de sporter in staat stelling te nemen tegen doping, sportspecifieke dopingvoorlichting te ontvangen en te communiceren met WADA. Eveneens biedt het atletenpaspoort de mogelijkheid tot het beter op elkaar afstemmen van dopingcontroles. Voornamelijk het laatste punt staat hoog op het verlanglijstje van de topsporters.

Het WADA atletenpaspoort bestaat uit een papieren paspoort en een persoonlijke website. Het papieren paspoort kan door de dopingcontrole official worden afgetekend zodra een sporter (m/v) een dopingcontrole heeft ondergaan. Op deze manier kan de sporter voor zichzelf bijhouden hoeveel maal hij gecontroleerd is. Tevens kan hij het paspoort gebruiken om aan te geven dat hij stelling neemt tegen doping. Een sporter komt namelijk slechts in het bezit van een atletenpaspoort indien hij zich akkoord verklaart met een aantal voorwaarden van het paspoort. Deze komen er in het kort op neer dat de sporter zich te allen tijde beschikbaar stelt voor een dopingcontrole door de (inter)nationale federaties of door WADA en dat de sporter WADA op de hoogte houdt van zijn verblijfsgegevens op ieder moment. Met het vrijgeven van deze gegevens geeft de sporter aan niets te verbergen te hebben.

Naast het papieren paspoort komt de sporter ook in het bezit van een persoonlijke website die slechts toegankelijk is met een registratienummer en bijbehorend wachtwoord. De website is zeer streng beveiligd op het niveau van bankbeveiliging tijdens het internetbankieren. De website biedt zeer veel mogelijkheden voor de sporter om aan informatie te komen die betrekking heeft op zijn sportspecifieke dopinglijst, de dopingcontroleprocedure en zijn rechten en plichten. Tevens kan WADA op een snelle en eenvoudige wijze de sporter voorzien van nieuwe en belangrijke informatie zoals nieuws over voedingssupplementen of veranderingen in de dopinglijst. Het atletenpaspoort biedt een nieuwe, snelle en sportspecifieke manier van voorlichten.

De sporter die zich heeft aangemeld voor het atletenpaspoort heeft zich bereid verklaard WADA te allen tijde op de hoogte te houden van zijn actuele adres- en verblijfsgegevens via een specifieke pagina op de website. WADA, en in de toekomst andere dopingcontrole uitvoerende instanties, heeft de mogelijkheid deze specifieke pagina in te zien en is daardoor altijd in staat de sporter te benaderen voor een dopingcontrole buiten wedstrijdverband. De kans op een 'no show' wordt hiermee verminderd.

Het laatste interessante aspect van het atletenpaspoort is de mogelijkheid tot het beter op elkaar afstemmen van dopingcontroles door de verschillende dopingcontrolerende instanties in de wereld. Op de website worden de testresultaten van de bij de sporter uitgevoerde dopingcontroles geregistreerd. De sporter kan in één oogopslag zien hoeveel maal hij gecontroleerd is en wat de uitslag is geweest. WADA, en in de toekomst ook andere dopingcontrolerende instanties, heeft de mogelijkheid om ook deze pagina in te zien en aan de hand hiervan te bepalen of het de sporter wel, niet of op een ander tijdstip zal controleren. Het risico dat een sporter op dit moment loopt om meerdere keren per week, soms zelfs per dag, gecontroleerd te worden, kan met behulp van het atletenpaspoort verder worden geminimaliseerd. Anderzijds geeft de website ook informatie over sporters die zelden of nooit gecontroleerd worden wat er toe kan leiden dat deze sporters een dopingcontrole tegemoet kunnen gaan zien.

In Salt Lake City hebben 512 sporters, waaronder 6 Nederlanders, zich aangemeld voor het atletenpaspoort. Echter, niet alleen de sporters hebben kennis genomen van het project, ook de staatssecretaris sport, mevrouw Vliegenthart, en de voorzitter van NOC*NSF, de heer Blankert, hebben met belangstelling kennis genomen van het project.

Het NeCeDo zal de verdere ontwikkelingen op het gebied van het atletenpaspoort nauwgezet blijven volgen. Tevens zal NeCeDo de mogelijkheden inventariseren of er een Nederlands atletenpaspoort ontwikkeld zou moeten worden dat nauw aansluit bij het WADA paspoort. Het NeCeDo is hierover reeds in gesprek met WADA. Voor het gedetailleerd rapport "Sporters spreken zich uit tegen doping; Evaluatierapport WADA-atletenpaspoort", klik hier.