Rijksuniversiteit Groningen

milieubelastend

Chemicus drs. Patrick Deckers bestudeerde een bepaald type chemische verbindingen die als katalysator dienen bij het produceren van plastics (polymeren). Hij veranderde een bestaande katalysator en die blijkt daardoor in plaats van polymeren, trimeren te kunnen produceren. En dat op een milieuvriendelijkere manier dan tot nu toe mogelijk was. Deze trimeren worden vooral gebruikt als basismateriaal voor plastics, maar bijvoorbeeld ook in zeep- en wasmiddelbestanddelen.

De zogeheten 'half-sandwich'-titaanverbindingen die de promovendus bestudeerde, zijn vooral bekend als katalysator voor de polymerisatie van styreen tot syndiotactisch polystyreen, een voor de industrie belangrijk plastic. Om ze te kunnen verbeteren verrichtte Deckers onderzoek naar de factoren die de katalytische eigenschappen van deze verbindingen beïnvloeden. Het was nog niet bekend wat precies het actieve chemische deeltje is dat de plastics maakt. Vanwege de hoge reactiviteit van deze katalysatoren is dit ook moeilijk te bestuderen. De promovendus wist dit desondanks te bereiken door het aanbrengen van een verandering in de katalysator. Hij voegde er een stabiliserende chemische groep aan toe. De door hem aldus nieuw gevormde versie van de katalysator blijkt met etheen geen polymeer maar een trimeer te vormen. Dat wil zeggen dat in tegenstelling tot een polymeer -waarin meer dan honderd identieke moleculen aanelkaar geregen zijn- in Deckers geval selectief drie moleculen worden gekoppeld. De extra groep die hij aanbracht, blijkt cruciaal voor deze verrassende reactiviteit. Het is de eerste keer dat deze vorm van katalyse wordt aangetoond bij dit type chemische verbindingen. Tot nu toe kon deze speciale reactie alleen verkregen worden door het gebruik van milieubelastende chroomkatalysatoren. Deckers verrichtte verder onderzoek naar het verloop van dit trimerisatieproces en hoe de katalysator kan worden geoptimaliseerd voor de uitvoer van dit proces. /ImK

Patrick Deckers (Brunssum, 1974) studeerde scheikunde in Nijmegen. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de vakgroep Anorganische Chemie van het Stratingh Instituut voor Chemie en Chemische Technologie van de RUG. Het onderzoek is medegefinancierd door Shell en door het DPI (Dutch Polymer Institute). Momenteel is Deckers post-doc onderzoeker aan de universiteit van Napels.

Datum en tijd

vrijdag 17 mei 2002, 16.00 uur

Promovendus

P.J.W. Deckers, tel. 00 39 081 674 357, e-mail: deckers@chemistry.unina.it (werk), e-mail: deckerspjw@hotmail.com (privé)

Proefschrift

Non Flory-Schulz ethene oligomerization with titanium-based catalysts

Promotor

prof.dr. J.H. Teuben

Faculteit

wiskunde en natuurwetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie