Rijksuniversiteit Groningen

De organisatiepsychologie zoekt naar de beste manier om mensen in een organisatie te leiden en naar ieders tevredenheid te laten functioneren. Hoewel bekend is dat de reactie van mensen op bestuurlijke praktijken van veel verschillende factoren afhangt, wordt daarbij weinig aandacht geschonken aan verschillen tussen landen. Volgens organisatiepsycholoog Wicky Huang is dat onterecht. Hij stelt dat organisatieveranderingen en motivatietrainingen om werknemers optimaal te laten functioneren niet willekeurig in elk land toegepast kunnen worden; want hij ontdekte dat de factoren die in het ene land leiden tot arbeidstevredenheid, in het andere land juist leiden tot arbeidsontevredenheid. Huang identificeerde nationale kenmerken -zoals de economische ontwikkeling van een land en de nationale cultuur- die invloed hebben op arbeidstevredenheid. Vervolgens maakte hij gebruik van gegevens uit een multinationale bedrijfsenquête waaraan meer dan 150.000 werknemers uit meer dan 50 landen meededen. Uit het onderzoek blijkt dat de verhouding tussen functieniveau (hoofd- of handarbeid) en arbeidstevredenheid per land verschilt: in landen met een individualistische cultuur is functieniveau positief gerelateerd aan arbeidstevredenheid terwijl dat in landen met een collectivistische cultuur niet zo is. Hoofdarbeid levert in individualistische culturen, zoals de westerse, meer tevredenheid op, omdat daarin de nadruk ligt op zelf-actualisatie en eigenwaarde. Het blijkt hier overigens alleen om functies te gaan waar werknemers veel mogelijkheden hebben om hun talenten en capaciteiten te benutten. Huang maakte voorts onderscheid tussen intrinsieke functiekenmerken, zoals leuk en uitdagend werk, en extrinsieke functiekenmerken, zoals de beloning en andere werkomstandigheden. Het blijkt dat de relatie tussen intrinsieke kenmerken en arbeidstevredenheid het grootst is in rijkere landen, in landen met een hogere mate van sociale zekerheid, in meer individualistische landen en in landen waar de machtsverschillen kleiner zijn. Daarentegen blijken extrinsieke functiekenmerken in alle landen positief gerelateerd te zijn aan arbeidstevredenheid. De promovendus stelt ook vast dat werknemers geneigd zijn om meer waarde aan een bepaald functiekenmerk toe te kennen als de gemiddelde waardering van dat kenmerk in hun land hoog is, en als daar overeenstemming over bestaat. /ImK

Xu (Wicky) Huang (Peking, China, 1970) studeerde 'Organizational Analysis' aan de Lancaster University (GB). Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de afdeling Sociale- en Organisatiepsychologie van de RUG, met behulp van een Ubbo Emmius Fellowship en als lid van een landelijke onderzoekschool, het Kurt Lewin Instituut. Momenteel werkt Huang als assistent professor aan de Polytechnic University Hong Kong.

Datum en tijd

donderdag 16 mei 2002, 14.15 uur

Promovendus

X. Huang, tel. (050)363 64 32, fax (050)363 45 81, e-mail: y.wong@ppsw.rug.nl (werk)

Proefschrift

Just a matter of taste? One nation's job satisfiers are another nation's job dissatisfiers

Promotor

prof.dr. E.C.L. van de Vliert

Faculteit

psychologische, pedagogische en sociologische wetenschappen

Plaats

Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Promotie