Vrije Universiteit Amsterdam
Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam.
08/05/2002
---
Politici willen eerlijk zijn; ambtenaren deskundig
Politici vinden eerlijkheid de belangrijkste waarde voor hun eigen
functioneren, op enige afstand gevolgd door onkreukbaarheid en
openheid, terwijl ook onafhankelijkheid en deskundigheid volgens
henzelf tamelijk belangrijk zijn. Ambtenaren vinden dat zij voor alles
deskundig moeten zijn om hun werk goed te kunnen doen. Daarna volgen
eerlijkheid, doelmatigheid, rechtmatigheid, dienstbaarheid en
toewijding als waarden die ze belangrijk achten voor hun eigen
functioneren.
Het bovenstaande is een greep uit onderzoeksresultaten die zijn
weergegeven in het boek Het morele gezicht van de overheid. Waarden,
normen en beleid. Op donderdag 16 mei presenteren de auteurs het op de
Vrije Universiteit, en bezoekers kunnen met hen discussiëren over de
inhoud. De auteurs zijn prof. dr. Hans van den Heuvel (hoogleraar
Beleidswetenschap), prof. dr. Leo Huberts (hoogleraar Politiestudies
en veiligheidsvraagstukken) en drs. Suzan Verberk. Het onderzoek werd
gesubsidieerd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk
Onderzoek (NWO) in het kader van het programma Ethiek en Beleid.
De integriteit van de overheid staat meer dan ooit ter discussie.
Bouwfraude en grootschalige omkoping, fraude met Europese
subsidiegelden, gefingeerde cursussen, riskante bankierspraktijken en
frauduleuze inschrijvingen in het onderwijs. De positieve kant van
integriteit komt echter zelden aan bod: onafhankelijkheid,
onkreukbaarheid, openheid, rechtmatigheid, toewijding, eerlijkheid en
loyaliteit. Deze waarden zijn niet alleen moeilijk te traceren, het is
ook moeilijk aan te geven hoe hoog de overheid hierop scoort. Het
morele gezicht van de overheid laat zien welke morele normen in het
openbaar bestuur gangbaar zijn. Ook vertellen de auteurs hoe
bestuurlijke integriteit in Nederland wordt beschermd. Ze evalueren
het beleid tegen de achtergrond van ervaringen die in andere landen
zijn opgedaan.
De auteurs geven in hun boek een beschouwing over integriteit in het
overheidsbestel en bij politici, bestuurders en ambtenaren. Het is
onder andere gebaseerd op resultaten van een onderzoek bij de
rijksoverheid en in een aantal gemeenten in Nederland. Het boek is een
startpunt, want niet eerder werden via een grootscheeps onderzoek de
morele waarden waarmee onze politici en ambtenaren gewapend zijn, in
kaart gebracht. Het morele gezicht dat in dit boek tot uitdrukking
komt, is redelijk egaal, zonder diepe groeven, aldus de auteurs.
Hans van den Heuvel en Leo Huberts zijn verbonden aan de afdeling
Bestuurs- en Communicatiewetenschappen aan de Faculteit der
Sociaal-Culturele Wetenschappen van de Vrije Universiteit. Zij zijn in
hun wetenschappelijk onderzoek vooral gericht op bestuurlijke en
ambtelijke integriteit. Suzan Verberk maakte ten tijde van het
onderzoek deel uit van dezelfde afdeling.