CORDAID

kort geding tegen de nederlandse staat over wapenleveranties a

Kort geding tegen de Nederlandse Staat over wapenleveranties aan Israël

In een kort geding dat op 16 mei a.s. voor de rechtbank in Den Haag komt,
eisen 21 maatschappelijke organisaties dat de Nederlandse regering alle
export en doorvoer van militaire goederen naar Israël stopzet. Het komt tot
een juridische procedure omdat de regering tot nu toe heeft geweigerd aan de
eisen te voldoen. Nederland mag op geen enkele wijze medewerking verlenen of
ondersteuning bieden aan de versterking c.q. instandhouding van een leger
dat zich op substantiële wijze schuldig maakt aan schending van fundamentele
normen, aldus de eisende organisaties. De organisaties, waaronder de Palestijnse mensenrechtenorganisatie LAW en de Nederlandse organisaties Pax
Christi, Cordaid, IKV, ICCO, Campagne tegen Wapenhandel en Novib, worden
vertegenwoordigd door Van den Biesen Advocaten.

Het Ministerie van Economische Zaken bepaalt in overleg met het Ministerie
van Buitenlandse Zaken of al dan niet vergunningen worden verleend voor
export van militaire goederen. Daarbij geldt een Europese gedragscode.
Volgens deze gedragscode behoren exportvergunningen te worden geweigerd
wanneer aan een of meerdere criteria genoemd in deze gedragscode niet wordt
voldaan. Het gaat om criteria, zoals het respecteren van de mensenrechten,
internationale verdragen en internationale verplichtingen. Volgens de
organisaties staat het vast dat export en doorvoer naar Israël in strijd
zijn met deze criteria.

De export van militaire goederen die vanuit Nederland plaatsvindt is divers
van soort. Daaronder vallen o.a. wielen voor militaire pantservoertuigen,
onderdelen voor F 16.s en miljoenen clips voor het aaneenrijgen van munitie.
Aangenomen moet worden dat een belangrijk deel van deze export nog steeds
plaatsvindt krachtens daartoe eerder verleende vergunningen. Daarnaast vindt
op veel grotere schaal doorvoer via Nederland plaats van militaire goederen.
Behalve de Rotterdamse haven speelt daarbij Schiphol, als tussenstop voor El
Al-vluchten afkomstig uit de Verenigde Staten, een zeer belangrijke rol. Met
betrekking tot doorvoer van strategische goederen naar Israël kan de Regering een vergunningplicht instellen als zwaarwegende belangen in het
geding zijn. Volgens eisers is daarvan sprake.

Het militaire optreden van Israël in de bezette Palestijnse gebieden behelst
onder meer het stelselmatig doden van talloze Palestijnse burgers, standrechtelijke executies, willekeurige gevangennemingen en deportatie van
gevangenen, collectieve bestraffing van Palestijnse burgers, marteling,
voortzetting van de nederzettingenpolitiek, aanvallen op ziekenhuizen en
ambulances en vernietiging van huizen. Daarbij is er sprake van ernstige
mensenrechten-schendingen en ernstige schendingen van het internationaal
humanitair recht, oftewel oorlogsmisdaden. Dit alles is onlangs nog gerapporteerd en gedocumenteerd door internationaal gerenommeerde organisaties als Amnesty International, Human Rights Watch en de VN Mensenrechtencommissie.

Met het kort geding beogen de maatschappelijke organisaties te bereiken dat
Nederland zich houdt aan geldende regels voor wapenhandel en dientengevolge
op geen enkele manier medewerking verleent aan de hiervoor beschreven
schendingen van mensenrechten en oorlogsrecht door Israël.