Ministerie van Buitenlandse Zaken
---
Aan de Voorzitter van de TweedeKamerderStaten-Generaal Binnenhof4 Den Haag
Directie Veiligheidsbeleid Afdeling Nucleaire Aangelegenheden en
Non-Proliferatie Bezuidenhoutseweg 67 Postbus 20061 2500 EB Den Haag
Datum 6 mei 2002 Behandeld Heleen van der Beek
Kenmerk DVB/NN-137/02 Telefoon + 31 70 3485089
Blad /1 Fax + 31 70 348 5684
Bijlage(n) 1 E-Mail heleen-vander.beek@minbuza.nl
Betreft Beantwoording vragen van de leden Hoekema (D66) en Koenders (PvdA)
over de OPCW en Irak
Zeer geachte Voorzitter,
Graag bied ik u hierbij de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld
door de leden Hoekema (D66) en Koenders (PvdA) over de OPCW en Irak. Deze
vragen werden ingezonden op 24 april 2002 met kenmerk 2010209630.
De Minister van Buitenlandse Zaken
Antwoord van de heer Van Aartsen, Minister van Buitenlandse Zaken, op vragen
van de leden Hoekema en Koenders over de OPCW en Irak
Vraag 1
Is het waar dat de Directeur Generaal van de OPCW (organisatie voor het
verbod op chemische wapens), Bustani, door de lidstaten van de OPCW is
weggestemd als Uitvoerend Directeur? 1)
Antwoord
Op maandag 22 april heeft de Speciale Conferentie van Verdragspartijen een
besluit aangenomen, waarin het contract van Directeur Generaal Bustani met
de OPCW met onmiddellijke ingang werd beëindigd. Dit besluit is aangenomen
met de vereiste tweederde meerderheid van aanwezige en stemmende partijen
(48 voor, 7 tegen, en 43 onthoudingen, welke niet als uitgebrachte stemmen
werden meegerekend).
Vraag 2
Welke positie heeft Nederland hierbij ingenomen en waarom?
Antwoord
Nederland heeft voor het besluit gestemd, evenals nagenoeg alle
EU-partners. Nederland meende dat de crisis rond de DG dusdanig ernstig was
geworden dat deze het effectief functioneren en zelfs voortbestaan van de
Organisatie bedreigde en trok daaruit de conclusie dat het vertrek van de DG
de enig mogelijke oplossing voor de crisis kon zijn.
Vraag 3
Is het vertrek van de heer Bustani uitsluitend te wijten aan
managementproblemen of speelt hier ook, zoals eerder door hem gesuggereerd
2) een conflict tussen hem c.q. de OPCW en de VS?
Antwoord
De VS verweet de heer Bustani dat zijn stijl van management onder andere
heeft geleid tot de penibele financiële situatie van de OPCW in 2001. Ook
verweet de VS Bustani dat hij extra taken voor de OPCW zocht, waar hij zich
in Amerikaanse optiek beter had kunnen concentreren op de hoofdtaken van
zijn organisatie.
In contacten met de Verenigde Staten is mij duidelijk geworden dat de door
de heer Bustani en anderen gesuggereerde link tussen het aftreden van de DG
en diens pogingen om Irak over te halen verdragspartij te worden bij het
Chemische Wapens Verdrag niet op waarheid berust. De VS is, evenals
Nederland en vele andere landen, voorstander van universaliteit van het
Chemisch Wapens Verdrag.
Vraag 4
Welke positie heeft Nederland ingenomen op deze twee aspecten? Hoe denkt
Nederland over de relatie OPCW-Irak?
Antwoord
Nederland is van mening dat de kritiek op de DG dusdanig was, dat hij het
vertrouwen van een groot aantal verdragspartijen, waaronder bovendien een
aantal grote contribuanten, had verloren en dat zijn positie niet langer
houdbaar was. Het aanblijven van de heer Bustani vormde in die situatie,
waarvan Nederland het ontstaan betreurde, een directe bedreiging voor het
vermogen van de OPCW effectief haar taken uit te voeren en mogelijk zelfs
voor het voortbestaan van de Organisatie zelf.
Nederland is voorstander van de universaliteit van het Chemische Wapens
Verdrag. Het zou een lidmaatschap van Irak in de OPCW verwelkomen. Dit zou
Irak overigens niet ontslaan van de ontwapeningsverplichtingen vastgelegd in
VR resolutie 1284, waarin wordt gesteld dat Irak op alle punten aantoonbaar
medewerking dient te verlenen aan de uitvoering van het mandaat van UNMOVIC
en de IAEA.
Vraag 5
Welke gevolgen zal het vertrek van de heer Bustani hebben voor de positie
van de OPCW incl. de financiële positie?
Antwoord
Nederland hoopt dat na het vertrek van de heer Bustani de OPCW in staat zal
zijn haar werkprogramma, dat op de Conferentie van Verdragspartijen in mei
2001 is aangenomen, volledig uit te voeren. Hiervoor zullen additionele
financiële middelen moeten worden gevonden. Nederland is voornemens een
extra bijdrage te leveren, alsook andere landen daartoe aan te sporen.
Vraag 6
Heeft Nederland als gastland nog bijzondere beperkingen in acht moeten nemen
bij deze discussie?
Antwoord
Nederland heeft zich in deze zaak zoveel mogelijk laten leiden door de
terughoudendheid, die een gastland in dergelijke zaken traditioneel dient te
betrachten. Voorop bleef echter het belang van het voortbestaan van de
Organisatie staan.
Trouw, 23 april jl.
International Herald Tribune, 18 april jl.
Kenmerk DVB/NN-137/02
Blad /1
===