Trimbos Instituut

Nieuwsflits

Risicofactoren van enkelvoudige en comorbide stoornissen

In het aprilnummer van The American Journal of Psychiatry verscheen van de hand van enkele onderzoekers van het Trimbos-instituut een artikel over risicofactoren van enkelvoudige en comorbide psychiatrische stoornissen (stemmings-, angst- en middelenstoornissen). Deze risicofactoren zijn bepaald met gegevens uit de eerste meting van NEMESIS (Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study). In deze studie zijn 7.076 personen van 18-64 jaar in een periode van drie jaar drie maal mondeling geïnterviewd met een instrument dat psychische stoornissen vaststelt (het zogenaamde Composite International Diagnostic Interview). Deze personen zijn representatief voor de algemene bevolking van Nederland. Gebleken is dat comorbiditeit, het hebben van meer dan één van de drie typen psychische stoornissen in een periode van twaalf maanden, vaak voorkomt. Bij 61,5% van de respondenten met een stemmingsstoornis, was er ook sprake van een andere stoornis (in dit geval een angst- of middelenstoornis). Voor angststoornissen was de comordibiteit 40,7% en voor middelenstoornissen 24,6%. Comorbide stoornissen zijn ernstiger, en waren duidelijker geassocieerd met een aantal demografische en langetermijn kwetsbaarheidsfactoren. Zo bleken jongeren, vrouwen, mensen met een lager opleidingsniveau en mensen zonder betaald werk een grotere kans te hebben op het krijgen van stemmingsstoornissen in samenhang met angststoornissen, dan op enkelvoudige stemmingstoornissen. Mensen die niet met een vaste partner wonen, mensen met een chronische somatische aandoening, mensen met trauma's uit hun kindertijd en mensen van wie één van de ouders psychische problemen heeft, hadden een grotere kans op zowel een enkelvoudige, als een comorbide stemmingsstoornis. Wel was daarbij de kans op een comorbide stoornis vaak groter.
Inzicht in comorbiditeit is van belang. Zo biedt inzicht in aard en mechanismen van de etiologie (de ontstaansgeschiedenis van ziekten) kansen voor preventie. Kennis van de verschillende patronen van comorbiditeit en van kwetsbare groepen kan bijdragen aan het bepalen van risicogroepen. Hetzelfde geldt voor inzicht in het ontstaan van comordibiteit: kennis daarvan kan bijdragen aan een tijdiger en adequatere inzet van middelen waardoor comorbiditeit kan worden voorkomen of verzacht. Om meer te weten te komen van de overgang van een enkelvoudige stoornis naar een comorbide stoornis wordt daarom op dit moment ook onderzocht welke factoren zo'n beloop kunnen verklaren.

Graaf R. de, Bijl R., Smit F., Vollebergh W., Spijker J. Risk factors for 12-month comorbidity of mood, anxiety and substance use disorders: findings from the Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study. Am J Psychiatry 2002; 159: 620-629.

* Ron de Graaf rgraaf@trimbos.nl

Het Trimbos-instituut is een onafhankelijk landelijk kennisinstituut voor de GGZ en verslavingszorg met als doel de geestelijke gezondheid van mensen te bevorderen.
Nieuwsflitsen voorziet mensen die betrokken zijn bij de GGZ en verslavingszorg kort en bondig van informatie over activiteiten, diensten, producten en resultaten van het Trimbos-instituut. Nieuwsflitsen mag vrijelijk worden gekopieerd en verspreid.

Redactie
Henk Maurits (030) 297 11 38
hmaurits@trimbos.nl
Henk Verburg (030) 297 11 00
hverburg@trimbos.nl

Opmaak
Heidie Wisselo

Adreswijzigingen
Peter Stark,
pstark@trimbos.nl

Belangrijke telefoonnummers

Bestellingen 030 297 11 80
Helpdesk Preventie (LSP/LOP) 030 297 11 51
Drugs Infolijn 0900-1995
Chinese gokhulp infolijn 030 297 11 33

Trimbos-instituut
Netherlands Institute of Mental Health and Addiction Da Costakade 45
Postbus 725 3500 AS Utrecht
Telefoon (030) 297 11 00
Fax (030) 297 11 11

Homepage

Copyright © 2002 Trimbos-instituut All rights reserved.