Rijksarchiefdienst

ARCHIEVEN 'FOUTE NEDERLANDERS' BELICHT

Media besteden rond 4 en 5 mei op verschillende momenten aandacht aan het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR): het archief van de zogeheten 'foute Nederlanders'. Het Nationaal Archief i.o., het huidige Algemeen Rijksarchief in Den Haag, is de bewaarplaats van dit archief. Hier liggen meer dan 500.000 dossiers van Nederlanders die na de Tweede Oorlog zijn onderzocht op collaboratie met de Duitse bezetter. Familieleden en professionele onderzoekers kunnen, onder specifieke voorwaarden, inzage krijgen in dit CABR-archief.

Waffen-SS
Het EO-documentaireprogramma 't Zal je maar gebeuren zendt zaterdag 27 april as. de aflevering 'Zwijgen is fout' uit. De programmamakers volgen Leny Hamoen en Jan Boezer, twee van de duizenden Nederlanders die nog dagelijks lijden onder het feit dat hun ouders, of hun vaders, tijdens de Tweede Wereldoorlog de kant van de Duitse bezetter hebben gekozen. Leny's vader heeft bij de Waffen-SS gevochten en de vader van Jan heeft de gehate pro-Duitse landwacht gediend. Leny Hamoen probeert nu haar schuld en schaamte te overwinnen. De programmamakers volgen haar terwijl ze in het Nationaal Archief i.o. het dossier van haar vader voor het eerst onder ogen krijgt. Ook Jan Boezer probeert de waarheid over het verleden van zijn vader te achterhalen. De documentaire laat hun beider gevecht zien om erkenning en begrip, en het verlangen om het zwijgen over wat er in en na de oorlog gebeurde, te doorbreken.

't Zal je maar gebeuren is zaterdag 27 april te zien om 22.30 uur op Nederland 1.

Persona non Grata
Ook het tv-programma Twee Vandaag volgt een 'kind' dat nog lang last heeft gehad van de besluiten die zijn vader in de oorlog nam. Die vader was boerenleider Wijs uit Kampen: een man die voor de oorlog veel aanzien genoot in de relatief besloten Kampense gemeenschap. Dat hij ervoor koos om lid te worden van de NSB bleven veel mensen zich na 1945 herinneren. De vader, en helaas ook zijn zoon, werden persona nog grata. Zoon Wijs krijgt in de reportage eindelijk het originele dossier uit het archief van de 'foute' Nederlanders te zien dat in het Nationaal Archief in Den Haag ligt opgeslagen. In dat dossier is het politieonderzoek naar vader Wijs opgetekend. Daarmee hoopt hij antwoorden te krijgen op vragen die hem sinds zijn jeugd bezighouden. Liggen de zaken echt zo zwart-wit als hij altijd heeft gehoord?

Twee Vandaag zendt de reportage (onder voorbehoud) uit op 3 mei om 17.30-18.30 uur op Nederland 2.