Productschap Margarine
Crusher Cereol verkoopt fabriek, verlaat Nederland
De Utrechtse sojafabriek Cereol Benelux B.V. heeft vrijdag haar
laatste productie gedraaid en is sinds gisteren officieel gesloten.
Protesten van buurtbewoners in de wijk Oog in Al over stank-, stof- en
geluidsoverlast hebben de gemeente ertoe gebracht de fabriek eerst te
beletten de productie uit te breiden en vorig jaar de boel op te kopen
om de zaak deze week te sluiten.
Intussen zijn de 58 medewerkers, van wie een maand geleden 32 nog geen
nieuwe baan hadden gevonden, woedend en teleurgesteld. Om letterlijk
hun stoom af te blazen, hebben de Cereol-medewerkers op hun laatste
werkdag aan de stoomfluit getrokken die speciaal in bruikleen was
gekregen van het Stoommuseum in Medemblik. Eerst elke vijf minuten,
daarna elk uur. Het janken reikte tot acht kilometer ver en leidde
uiteraard opnieuw tot klachten van buurtbewoners. Vorige week hebben
algemeen directeur Evert van Korlaar en adjunct-directeur Cees Oomen
van Cereol Benelux de definitieve koopovereenkomst met de gemeente
officieel ondertekend. De fabriek wordt voor ruim 17 miljoen euro door
de gemeente overgenomen en zal door haar worden gesloten. Met de
sluiting komt een einde aan een stuk industriële geschiedenis. In 1908
werd de Stichtse Olie- en Lijnkoekenfabriek (S.O.L.) gebouwd, in de
jaren vijftig werd de extractiefaciliteit voor het winnen van olie en
schroot uit sojabonen neergezet, op 1 mei 2002 zijn de poorten
dichtgegaan.
Aangezien de Raad van State niet bereid was de zitting te verdagen,
heeft hij op 17 april jl. uitspraak gedaan in een conflict over een
uitbreidingsvergunning. De Raad van State heeft geoordeeld dat de
gemeente vorig jaar april ten onrechte de capaciteitsuitbreiding heeft
geweigerd. Cereol had de verwerkingscapaciteit willen vergroten van
562.000 naar 700.000 ton sojabonen, maar zag zijn verzoek geweigerd op
grond van geuroverlast. Dat gemeentelijke besluit is door de Raad van
State vernietigd omdat de gemeente voor de uitbreiding een andere
geurnorm had opgelegd dan voor de bestaande capaciteit.
Door de uitspraak van de Raad van State zou, in het geval Cereol nog
zou produceren, het college van B&W van Utrecht alsnog een nieuw
vergunningbesluit moeten nemen. Nu Cereol sluit, zal dit niet meer
gebeuren. Adjunct-directeur Oomen verwacht dat er geen schadeclaim zal
volgen omdat een adequate juridische onderbouwing voor zon claim
moeilijk zal zijn. Ook wil hij niet speculeren over wat er was gebeurd
als de fabriek wel had mogen uitbreiden. Bekend is dat de fabriek
juist het afgelopen boekjaar vanwege het toegenomen gebruik van
sojaschroot (door het verbod op diermeel) in mengvoeders goede winst
boekte. Maar ook is duidelijk dat het hoofdkantoor in Parijs rekening
wilde houden met de voorziene terugloop (20 procent) in de Nederlandse
varkensstapel en daardoor niets zag in bouw van een nieuwe fabriek.
Met een ploeg van twintig medewerkers wordt tot eind juni nog doorgewerkt om het extractiegebouw hexaanvrij en de inrichting schoon te maken. Tevens zullen in deze periode de machines worden uitgebouwd die elders worden ingezet. Vele medewerkers vertrekken met pijn in het hart, want de verbondenheid aan Cereol was groot. Dit komt onder andere tot uitdrukking in de gemiddelde arbeidsduur, die 15 jaar bedraagt. Met de bonden FNV Bondgenoten en De Unie is voor alle werknemers een sociaal plan opgesteld. Krachtens dit sociaal plan krijgen alle werknemers in het laatste halfjaar (dat nu voorbij is) 50 procent extra salaris. Medewerkers van 54 jaar en ouder krijgen tot aan de pensioengerechtigde leeftijd een aanvulling op de wettelijke uitkering die varieert van 70 tot 100 procent van het laatst verdiende loon. Werknemers jonger dan 54 jaar krijgen een vergoeding per dienstjaar, gebaseerd op de zogenaamde kantonrechtersformule. Bovendien krijgen alle medewerkers een extra uitkering, gebaseerd op de brutowinst over de maanden januari tot en met april.
Randstad Mobiliteitsdiensten begeleidt de Cereol-medewerkers die
hiervan gebruik willen maken naar een andere baan. Van de 58
werknemers zijn er 36 onder haar hoede van wie 22 inmiddels elders
werk hebben gevonden. Zeven werknemers zijn 57 jaar of ouder en zijn
niet meer actief op zoek.