Universiteit Twente

Persberichten > Nieuw > 02-026

02-026 29-04-2002

02/26 29 april 2002

Promovendus Rick van Rein: "Maak van informatica weer een exact vak" Software loopt vast door ondoordachte uitbreidingen

Foutvrije software een illusie? Gelet op alle `vastlopers', tot aan grote catastrophes toe, lijkt dit soms wel het geval te zijn. Met de toename van complexiteit is software steeds lastiger in de hand te houden. Maar door de oorspronkelijke ontwerpgedachte heel goed vast te leggen en nieuwe versies van software hierop steeds "in alle hoeken en kieren" te testen, kan het vaak minder complex en veel betrouwbaarder. Dit stelt ir. Rick van Rein, die eerder al opzien baarde door slimme software te ontwikkelen om defecte geheugenchips te omzeilen, zodat niet een totale geheugenkaart onbruikbaar wordt. Van Rein promoveert op 2 mei aan de faculteit Informatica van de Universiteit Twente.

Softwarefouten kunnen grote gevolgen hebben. "Neem het Star Wars project, waarmee Amerika Russische raketten wilde onderscheppen. Dat is de grootste mislukking ooit op het gebied van software: die werd te complex en leverde veel fouten op. Maar minder desastreuze gevolgen zie je dagelijks op je desktop-pc," aldus van Rein.

Het probleem is volgens hem dat er voortdurende nieuwe versies worden ontwikkeld, waarbij het oorspronkelijke ontwerp-idee compleet uit het oog wordt verloren. Dit is te vergelijken met een flatgebouw dat voortdurend wordt voorzien van nieuwe verdiepingen en allerlei creatieve uitbouwsels, zonder rekening te houden met het fundament. Vooropgesteld dat het fundament al goed was! Bij het testen van de allereerste versie van nieuwe software begint het volgens de promovendus al. Als daar de ontwerp-eisen niet heel goed vastliggen, wordt het ook lastig om bij nieuwe versies terug te vallen op het oorspronkelijke idee.

Gissen
Door dit idee heel nauwkeurig vast te leggen in een wiskundig model, kan testprogrammatuur er steeds op teruggrijpen, ook in nieuwe versies. "De techniek van `model checking' wordt al gebruikt, maar bij heel veel gelijktijdige gebeurtenissen wordt het al gauw te ingewikkeld. En dan kom je toch weer op giswerk uit." Van Rein heeft zich daarom gericht op de processen in een praktische object-georiënteerde omgeving. Deze processen, bijvoorbeeld alles wat er gebeurt in de workflow van een organisatie, worden in een model vastgelegd en gecontroleerd. Van Rein: "Dat is een lastig probleem, omdat het automatisch bewijssysteem in principe een onbeperkt aantal gelijktijdige processen aan moet kunnen. Het is de kunst dit te transformeren naar een model dat nog wel groot is, maar in elk geval eindig." Rick van Rein heeft hiervoor een soort taal ontwikkeld om het procesontwerp op een grafische manier vast te leggen. Het bewijsgereedschap kan dan snel controleren of het ontwerp voldoet aan de eisen.

Heerlijk complex
Volgens Van Rein leidt dit tot betere software, omdat de methode test "in alle hoeken en kieren van de software". Tegelijk vindt hij de resultaten van de nieuwe testmethodiek een pleidooi om van Informatica weer een exacte wetenschap te maken. Inmiddels is hij een onderneming gestart op het gebied van digitale handtekeningen: "Weer heel complex, dat vind ik heerlijk. Er is al genoeg simpel werk."

Noot voor de pers
Rick van Rein promoveert op 2 mei 2002 bij prof.dr. Peter Apers, aan de faculteit Informatica. De verdediging van het proefschrift vindt plaatsin zaal 2 van het BB-gebouw op de campus van de Universiteit Twente. Het proefschrift is getiteld "Extending Model Checking to Object Process Validation." Meer informatie over het onderzoek is te vinden op

http://www.cs.utwente.nl/~vanrein/thesis.php

Contactpersoon: Bureau Communicatie, ir. W.R. van der Veen, tel (053) 4894244, email w.r.vanderveen@utwente.nl

© Universiteit Twente 2002