CORDAID

Forensische experts: geen bloedbad in Palestijnse Gebieden

PERSBERICHT

Den Haag, 29 april 2002

Nederlandse forensische experts:

Berichten over bloedbad in Palestijnse Gebieden onjuist.

Wel sprake van grove schendingen van mensenrechten

Het Israëlische leger heeft in Jenin en andere Palestijnse steden geen bloedbad aangericht zoals aanvankelijk werd gesuggereerd. Wel werden op grote schaal mensenrechten geschonden door het Israelische leger. Een voorbeeld hiervan is het stelselmatig verbieden van aan- en afvoer van gewonden en gesneuvelden en het niet geven van toestemming voor de aanvoer van voedsel, drinkwater en genees- en verbandmiddelen. Dit zeggen althans de twee Nederlandse forensische experts prof. dr. Barend Cohen en drs. Max Meis, die sinds donderdag 25 april in opdracht van Cordaid in de Palestijnse Gebieden onderzoek doen naar mogelijke oorlogsmisdaden.

Doel van de missie is aan de hand van medische bevindingen reconstrueren wat er in de afgelopen weken in de Palestijnse Gebieden is gebeurd. Dit blijkt in de praktijk lastig, omdat er niet of nauwelijks lichamen beschikbaar zijn voor forensisch onderzoek, aldus Cohen. Hun onderzoek richt zich momenteel op factfinding.

Vrijdag 26 april bezochten Cohen en Meis samen met een Palestijnse arts de stad Ramallah waar ze onder meer spraken met twee ziekenhuis directeuren. Bij gebrek aan koelcapaciteit zijn op het parkeerterrein van het ziekenhuis 25 lichamen begraven. Doordat niet alle familieleden toestemming hebben om te reizen, heeft het nog geen zin het graf te openen en kunnen de lijken ook niet geïdentificeerd worden. Volgens Cohen overwegen de Palestijnen thans het graf te laten bestaan ter nagedachtenis aan de dramatische gebeurtenissen in de afgelopen weken.

Zaterdag 27 april hebben Cohen en Meis Jenin bezocht. De reis hiernaar toe verliep alles behalve probleemloos doordat toegangswegen zijn geblokkeerd, waardoor ze sluipwegen moesten nemen, en ook vele checkpoints moesten passeren. In Jenin zijn 23 lichamen beschikbaar geweest voor onderzoek; op vijf daarvan is sectie gepleegd door prof. Derrick Pounder van Amnesty International. De conclusie van Pounder dat het hier burgers betrof, deelt Cohen niet zonder meer. .Een van de slachtoffers die hij heeft onderzocht, blijkt een 53-jarige man met gele sandalen en een foto in zijn zak van zijn vier kinderen. Op basis daarvan stelt Pounder dat deze man een gewone burger is en geen strijder. Dat vind ik te kort door de bocht. Bij mijn weten heeft hij geen specifiek onderzoek gedaan om te weten of hij met militanten te maken heeft, zoals het afnemen van monsters om kruitresten te bepalen., aldus Cohen.

Zestien lichamen in Jenin waren bij aankomst van Cohen en Meis al geïdentificeerd en begraven. Van twee lichamen is de identiteit nog niet bekend. In de Palestijnse Gebieden moeten nabestaanden goedkeuring geven om sectie te verrichten op het lichaam.

In Nablus hebben Cohen en Meis gesprekken gevoerd met mensenrechtenorganisaties en ziekenhuizen. Ook daar zijn geen lijken meer voorhanden. Naar verwachting zal deze situatie niet veranderen.

In het algemeen geldt volgens Cohen en Meis dat de bergingsactiviteiten ongestructureerd verlopen. Iedereen is .z.n eigen tuin aan het schoonmaken. en van enige gecoördineerde lijkenberging is geen sprake, aldus Cohen. .Wil je ooit een indruk krijgen van de aard en de ernst van de sterfgevallen, dan zullen alsnog alle lijken opgegraven moeten worden waarop dan sectie kan worden verricht, met inbegrip van het bemonsteren van kleding en huid..

Cohen en Meis, die mogelijk deze week nog terug naar Nederland gaan, achten het van het grootste belang dat er een serieuze fact finding missie komt. Deze missie moet uitspraken doen over de vraag of de Israeliërs al dan niet disproportioneel geweld hebben gebruikt.

Prof. dr. B.A.J. Cohen is hoogleraar klinisch forensische geneeskunde en verbonden aan the Netherlands School of Public Health in Utrecht. Ervaring met waarheidsvinding deed hij onder meer op in voormalige brandhaarden als Rwanda en Bosnië.
Drs. M.P Meis is Hoofd van de afdeling Openbare Gezondheidszorg van de GGD in Groningen en eveneens klinisch forensisch geneeskundige.

Meer informatie?
Cordaid Communicatie, Mariska Smolders, 070 3136 334 of 06 53428003.

29 apr 02 14:49