Gemeente Leiden
Knutselen tijdens slotmanifestatie Madame Curie-project
'Blègh, dat spul stinkt'
Zes jaar lang begeleidden medewerkers van OnderwijsAdvies (voorheen
Schoolbegeleidingsdienst Rijnland) leerkrachten van Leidse
basisscholen in het geven van lessen techniek. Het Madame
Curie-project bereikte via juffen en meesters de leerlingen van 22
scholen. De afgelopen weken nam OnderwijsAdvies zelf de kinderen onder
haar hoede. Madame Curie werd afgesloten met een grote manifestatie
waarin 'zelf doen' voorop stond.
CULTUUR EN EDUCATIE - Kent u de piekenpijp nog? Die is met de komst
van de euro uit de huiskamers verdwenen. In het Leids Volkshuis werken
begin deze week leerlingen uit groep zes, zeven en acht aan de
opvolger: de europijp. Maar hoe wordt een koperen buis nou ooit een
spaarpot? Dat valt helemaal niet mee. Peinzend buigen de kinderen zich
over de plaats waar de gleuf van de spaarpot moet komen. De behulpzame
studenten van de PABO en het ROC die de kinderen begeleiden, klemmen
de buizen vast in een werkbank. En maken gelukkig ook een beginnetje.
Echte werkplaats
Maar dan moet er toch echt zelf gezaagd worden. Met het puntje van
haar tong uit haar mond probeert een meisje door het dikke koper te
komen. Er lijkt geen beweging in te krijgen, maar ineens gaat het
tóch. Dankbaar kijkt ze naar de student die de zaag aan de andere kant
vastpakt en meehelpt. Dat schiet tenminste op. Maar dit was nog maar
het begin. Want wat heb je aan een spaarpot zonder dop?
De volgende uitdaging: een dop op de buis solderen. 'Blègh, dat spul stinkt!' De prikkelende, zurige geur van het vloeimiddel dat op de te solderen delen moet worden gesmeerd, vult de ruimte. Grote gasbranders loeien in afwachting van wat komen gaat. Ineens is de kamer een echte werkplaats. Nog een half uur om de europijp af te krijgen, en dan is het tijd om naar een volgende 'werkplaats' te vertrekken.
Zenuwenspiraal
Wat zal het volgende project worden? Een caleidoscoop maken, zo een
met van die ronddraaiende kraaltjes in allerlei kleuren en vormen? Of
misschien een zenuwenspiraal, waar alleen met zeer vaste hand een
metalen lusje langs te voeren is? Nee, het wordt de drogisterij op het
balkon boven de Grote Zaal. Eerst maar eens wat producten bestuderen.
Ruiken, voelen, schudden en proeven. Een jongetje met kuif heeft het
door: 'Wordt dit hoestdrank? Dit is hoestdrank hè', zegt hij
triomfantelijk. 'Mooi, dat kan ik aan mijn juf geven, die hoest al een
week.' Aan de overkant van het balkon staat een compleet laboratorium.
Een beetje giechelig luisteren de kinderen naar de uitleg die een
studente, compleet met witte jas, geeft. Ze houdt een boek op met een
plaatje van een roze massa met heel veel enge beesten erin. 'Ja, dat
is nou bloed. Zo ziet bloed eruit.' Gelukkig zijn er voor onder de
microscoop andere dingen in huis.
Techniek is leuk
Zeventien werkplaatsen telt het Leids Volkshuis tijdelijk. En in alle
zeventien zijn kinderen uit de bovenbouw ingespannen aan de slag. Er
klinkt gelach: 'Ik ga scheef!' Er klinkt gemopper: 'Shit, mijn zaag is
stuk!' Er klinken goedbedoelde adviezen: 'Je moet het hout draaien,
niet de figuurzaag als je de bocht om wilt.' Er klinkt gezucht: 'Dat
is toch niet te doen?' Maar nergens klinkt gehuil of gescheld. Want
techniek is leuk. En het levert altijd wat moois op om mee naar huis
te nemen.
Plaats voor techniek
Techniek een plaats geven binnen het basisonderwijs; dat was de
afgelopen zes jaar het doel van het Madame Curie-project. De gemeente
Leiden nam het initiatief voor het project, omdat ze vond dat je niet
vroeg genoeg kennis kan maken met techniek. Techniek is immers overal,
en van technisch inzicht heb je je hele leven plezier. OnderwijsAdvies
voerde het uit.
Leidse basisscholen konden op vrijwillige basis meedoen aan het
project. Alle leerkrachten van de scholen die zich opgaven, kregen
begeleiding bij het maken en geven van lessen techniek voor alle
basisschoolgroepen. Van de ruim 30 basisscholen in Leiden gingen er 22
in op dat aanbod, met in totaal ruim 1750 deelnemende leerlingen.
De leerkrachten van die scholen volgden een workshop waarin ze kennis maakten met de mogelijkheden van het techniekonderwijs. Vervolgens was er begeleiding voor, tijdens en na de technieklessen. Verder konden de scholen bij OnderwijsAdvies gratis materialen lenen voor de lessen.
Madame Curie zou vijf jaar duren, maar werd in 2002 met een jaar
verlengd omdat nog niet alle geïnteresseerde scholen aan bod waren
geweest. Maar nu is er, met de slotmanifestatie die enkel weken
geleden is gestart, een punt achter gezet. Althans, achter het project
in deze vorm. Want OnderwijsAdvies gaat het project de komende maanden
evalueren en doet de gemeente vóór het nieuwe schooljaar een
aanbeveling over een manier om de techniek in het basisonderwijs
blijvend onder de aandacht te houden.
Bij de slotmanifestatie van het techniekproject Madame Curie staat
'zelf doen' voorop.
Foto: Daniel de Groot.