Ministerie van Financiën
De Voorzitter van de Tweede Kamer der
Staten Generaal
Lange Poten 4
2511 CL Den Haag
Datum Uw brief Ons kenmerk (Kenmerk)
24 april AFEP 2002-0027 2002
Onderwerp
Het inflatiecijfer en de introductie van de euro
Via deze brief beantwoord ik de vragen van de Kamerleden De Haan en Crone over de berichtgeving in de Telegraaf over de invloed van de introductie van de euro op de inflatie.
Het onderzoek van de Telegraaf naar ondernemingen die de introductie van de euro aangrijpen om hun prijzen fors te verhogen is toe te juichen. Het onderzoek maakt consumenten prijsbewust, wat tot een ander koopgedrag kan leiden. Ondernemingen die geen duidelijke redenen kunnen aandragen voor forse opwaartse prijsaanpassingen laden de verdenking op zich de introductie van de euro te misbruiken voor het verhogen van hun winstmarges. Consumenten kunnen hierop reageren door deze ondernemingen te mijden.
Het onderzoek van de Telegraaf heeft derhalve een goede signaalwerking, maar ook niet meer dan dat. Het biedt geen houvast om grip te krijgen op de totale bijdrage van de introductie van de euro aan de inflatie in Nederland. De reden is dat de Telegraaf een niet-representatieve steekproef heeft gebruikt.
De officiële en maatgevende prijsstatistiek wordt opgesteld door het CBS. Het CBS meet de prijsontwikkeling van een pakket goederen en diensten, dat gemiddeld wordt aangeschaft door huishoudens in Nederland. Deze meting is ook geografisch gespreid. Het CBS stelt dat het niet in staat is om het afzonderlijke effect van de introductie van de euro op de inflatie te meten. De invloed van de euro - via doorberekende invoeringskosten of door de afronding naar psychologische prijzen - is niet te isoleren van andere zaken die effect hebben op het prijsverloop.
Het CBS ziet overigens geen aanleiding om te veronderstellen dat het effect van de introductie van de euro op de prijsontwikkeling groot is. Eurostat, de Europese zusterorganisatie van het CBS, bevestigt dat en stelt dat de introductie van de euro maximaal 0,16%-punt aan het inflatiecijfer voor januari in de EMU-landen heeft bijgedragen. Ook het onderzoek van de Consumentenbond heeft geen aanwijzingen gevonden voor systematische prijsverhogingen in Nederland die verband houden met de euro-introductie.
De conclusies van het CBS en Eurostat conflicteren op zich niet met de bevindingen van de Telegraaf. De Telegraaf heeft bij een beperkt aantal producten exorbitante prijsstijgingen waargenomen. Het gewicht van deze producten in het consumptiepakket van Nederlanders is echter beperkt, zodat deze prijsstijgingen maar in beperkte mate doorwerken in het inflatiecijfer. Van belang is dat de inflatie, afgemeten aan de consumentenprijsindex, in Nederland is afgenomen van 4,4% in december 2001, via 4% in januari en 3,8% in februari, tot 3,6% in maart.
Ik heb bij herhaling naar voren gebracht dat het monitoren van de prijsontwikkeling door de Consumentenbond een nuttige rol kan vervullen bij het voorkomen van opwaartse effecten van de introductie van de euro op de inflatie. Het onderzoek van de Telegraaf zie ik als een welkome aanvulling op het werk van de Consumentenbond.
DE MINISTER VAN FINANCIËN