SOTHEBY'S
Press Release
19DE EEUWSE EUROPESE SCHILDERIJEN
Zomers Gezicht in Leiden van Springer
Winters IJsgezicht van Schelfhout
dinsdag 23 april 2002
De veiling van belangrijke 19de eeuwse Europese schilderijen bij Sotheby's
Amsterdam op dinsdag 23 april biedt indrukwekkende werken uit de Nederlandse
Romantiek. De schilderijen, afkomstig uit Europese collecties, kunnen
worden gerekend tot enkele van de fraaiste voorbeelden van deze beroemde
stroming.
Een van de hoogtepunten is zonder twijfel Het weeshuis aan de Hooglandse
Kerkgracht, Leiden door Cornelis Springer (1817-1891). Springer was een van
de belangrijkste schilders van stadsgezichten; deze waren zelfs zo gezocht,
dat hij wachtlijsten moest aanleggen, die konden oplopen tot twee à drie
jaar. Springer werd vooral bewonderd om zijn meesterlijke weergave van de
rijk gedecoreerde 17de eeuwse gevels en levendige figuren in zijn zonnige
stadsgezichten. Cornelis Springer groeide op in een familie van timmerlieden
en aannemers, en al op jonge leeftijd beheerste hij de principes van
architectonisch tekenen en perspectief. Uit zijn archief is bekend dat hij
in het jaar 1871 slechts twaalf schilderijen voltooide; één daarvan was Het
weeshuis aan de Hooglandse Kerkgracht, Leiden, een meesterwerk in zijn
oeuvre. Het schilderij op paneel werd rechtstreeks van de kunstenaar gekocht
door de in Londen woonachtige kunsthandelaar (en schilder) Hermanus Koekkoek
jr. voor een bedrag van 600 gulden . Koekkoek verkocht het werk
vervolgens aan de Engelse verzamelaar Sir William Clare Leese. Springer's
Weeshuis toont een schilderachtige plek in het Hollandse stadje Leiden,
weergegeven met een uitmuntend oog voor historisch detail. Hij koos ervoor
de stad uit te beelden op een warme, zonnige dag en hij bevolkte de straten
met veel figuren, die de levendigheid van de voorstelling versterken. Aan de
rechterkant, bij de rijk gedecoreerde ingang van het weeshuis, zijn
werklieden bezig bij een paard en wagen. Aan de linkerzijde, in de schaduw
van de bomen, wordt de dagelijkse markt druk bezocht. In de achtergrond van
de voorstelling, in vagere tonen weergegeven, is de Hooglandse kerk
zichtbaar. Door de fraaie, gedetailleerde weergave van de architectuur, de
levendige voorstelling en de prachtige lichteffecten is dit schilderij een
van de topstukken van de Hollandse Romantiek (richtprijs
EUR360.000-550.000).
Van een van Nederlands grootste schilders van ijsgezichten, Andreas
Schelfhout (1787-1870), wordt een fraai IJsgezicht met schaatsers bij een
koek en zopie aangeboden. Net als Cornelis Springer, was Schelfhout een van
de meest geroemde schilders van zijn tijd en alom bewonderd om zijn
ijsgezichten. Gestoeld op de grootse en bloeiende 17de eeuwse traditie,
verwierf Schelfhout internationale faam met zijn volmaakt evenwichtige
composities, superbe penseeltechniek en meesterlijke weergave van ijs en
(wolken)luchten. Collega kunstenaars, kunstverzamelaars en kenners roemden
allen zijn schilderkundige vaardigheden. Het nu aangeboden ijsgezicht is
zonder twijfel één van Schelfhout's belangrijkste schilderijen. Hij
schilderde het werk in 1856, op het hoogtepunt van zijn roem en het is een
uitstekend voorbeeld van zijn onovertroffen virtuositeit. Willem Laanstra,
auteur van het naslagwerk Andreas Schelfhout 1787-1870, beschreef dit
meesterwerk als 'perfect in ieder opzicht' en koos het als illustratie van
de omslag (richtprijs EUR 375.000-450.000).
Hermanus Koekkoek (1815-1882), vader en leraar van Willem Koekkoek, is
vooral bekend om zijn zeegezichten. In deze veiling komt van zijn hand het
doek Schepen in een riviermond (EUR 40.000-60.000). Zijn zoon en leerling
Willem Koekkoek (1839-1895) is vertegenwoordigd met een winters Gezicht in
Monnikendam (EUR 35.000-45.000).
Wouterus Verschuur (1812-1874) genoot al in de 19de eeuw een grote
reputatie als schilder van paarden. Hij was een leerling van Gerardus van
Os, een veeschilder in de trant van Paulus Potter. Van 1858 tot 1868 woonde
en werkte Verschuur in Haarlem, waar de Haagse Schoolschilder Anton Mauve
tot zijn leerlingen behoorde. Het nu aangeboden schilderij, Reizigers met
paarden bij een herberg, is een voorbeeld van de hoge graad van perfectie
die zijn werk kenmerkt. Zijn inventieve composities en meesterlijke techniek
werden al vroeg herkend en brachten hem verschillende prijzen. Ook Napoleon
III behoorde tot zijn bewonderaars en bezat verschillende werken van
Verschuur (EUR 95.000-110.000).
Hendrik Willem Mesdag (1831-1915) kan worden beschouwd als een van
de sleutelfiguren van de Haagse School. Na een bezoek aan het eiland
Nordeney in 1868 besloot Mesdag zich toe te leggen op het schilderen van
zeegezichten. Hij verhuisde naar het vissersdorp Scheveningen waar hij
dichtbij zijn inspiratiebron - de zee - kon zijn. In de veiling wordt een
sfeervol beeld van Bomschuiten voor anker bij zonsondergang aangeboden (EUR
50.000-60.000).
De pastel Midinette in het Bois-de-Bologne, Parijs is onmiskenbaar
een meesterwerk van Isaac Israels. De pastel van 60 bij 47 cm werd
uitgevoerd omstreeks 1905 en heeft een richtprijs van EUR 70.000-80.000.
Eveneens van de hand van Isaac Israels is een portret van Twee Cockney
Meisjes, Londen, een doek van rond 1920.
Ook van de hand van Bartholomeus Johannes van Hove (1790-1880) wordt
een fraai stadsgezicht aangeboden, getiteld Een menigte op Het Binnenhof,
Den Haag. Het doek maakte deel uit van de Tentoonstelling der Levende
Meesters in Amsterdam in 1848 (EUR 50.000-60.000)
Kijkdagen: vrijdag 19 april 10.00-20.00 uur, 20, 21 en 22 april
10.00-16.00 uur
Veiling: dinsdag 23 april om 14.00 en 19.00 uur
Met vriendelijke groet,
Diana Ridderikhoff
Press & Marketing
T: * 31 (0)20 550 2205
F: * 31 (0)20 550 2310
E: diana.ridderikhoff@sothebys.com
Sotheby's, De Boelelaan 30, 1083 HJ Amsterdam