Rijksuniversiteit Groningen

09 apr 2002

Persinformatie

Nummer 48 9 april 2002

Scriptie

Apostel Paulus geheim agent van Romeinse overheid

De voornaamste grondlegger van het christendom, de apostel Paulus, is waarschijnlijk een Romeinse spion geweest. Dit concludeert geschiedenisstudent Thijs Voskuilen in zijn doctoraalscriptie, waarop hij op 19 april 2002 (met het cijfer 9) afstudeert aan de RUG. Zijn scriptiebegeleider, geschiedtheoreticus prof.dr. Frank Ankersmit is overtuigd geraakt van deze revolutionaire nieuwe interpretatie van de Bijbel. Professor Bremmer erkent dat deze mogelijk is.

In zijn doctoraalscriptie stelt Voskuilen dat Saul van Tarsus, beruchte vervolger van de vroege christenen, nooit tot het christendom is bekeerd onder de naam Paulus, maar dat hij ze is blijven bestrijden door ze onderling te verdelen en ze gezagsgetrouw te maken.

Weinig is bekend over de oorspronkelijke volgelingen van Jezus, behalve dat ze als een staatsgevaar werden gezien door de Romeinse bezettingsmacht. Saul van Tarsus had Jezus zelf nooit ontmoet. Hij was een voormalig tentenmaker voor het Romeinse leger en vervolgde als Romeins staatsburger de oorspronkelijke volgelingen van Jezus ten tijde van de Romeinse bezetting. Daarna bekeerde hij zich tot de volgelingen van Jezus en riep zichzelf uit tot apostel. Maar Saul werd ook na zijn vermeende bekering gewantrouwd door de oorspronkelijke volgelingen van Jezus. Ze beschouwden hem als een verrader en bedreigden hem. Saul, die nu onder de naam Paulus leefde, verdween 17 jaar lang van het toneel. Daarna keerde hij naar Jeruzalem terug, waar hij opnieuw gewantrouwd werd vanwege zijn pro-Romeinse boodschap. Hij veroorzaakte een rel in de Tempel in Jeruzalem door toegang voor niet-joden te eisen. Ditmaal ging hij naar Rome, om voor die rel berecht te worden als Romeins staatsburger. Die rechtszaak vond vreemd genoeg nooit plaats, waardoor er reden is om aan te nemen dat hij nooit gearresteerd werd maar onder begeleiding van Romeinse soldaten in Rome in veiligheid werd gebracht.

Voskuilen stelt nu dat Saul van Tarsus slechts het zwaard voor de pen verruilde en de vroeg-christelijke beweging verdeelde, onder andere door op te roepen tot totale onderdanigheid aan de Romeinse autoriteiten. Er is geen andere bevredigende verklaring voor het pro-Romeinse karakter van zijn brieven. De structurele manier waarop Sauls brieven gunstig waren voor de Romeinse overheid, gekoppeld aan zijn verleden als Romeins staatsburger, tentenmaker voor het Romeinse militaire apparaat, en vervolger van de vroege christenen, maakt "toeval" als verklaring voor het pro-Romeinse karakter van zijn brieven onwaarschijnlijker dan Voskuilens stelling, namelijk dat het "geen toeval" was. Deze interpretatie maakt het christendom van het Nieuwe Testament tot een mogelijk schoolvoorbeeld van een psychologische oorlogvoeringsoperatie van de overheid tegen een organisatie die door de Romeinse overheid als staatsondermijnend werd beschouwd. Er is al met al sprake van een verdachte met een motief (de Romeinse overheid als instituut, Romeins staatsburger Saul van Tarsus als individu), die in de gelegenheid was om de misleiding uit te voeren. Een verdachte die van de misleiding profiteerde, wiens vijanden eronder geleden hebben, en die bovendien de middelen en aantoonbare inspiratiebronnen had.

Voskuilen (28) is een voormalig redacteur van de Groninger Universiteitskrant (UK) en heeft als buitenlandredacteur voor Het Parool gewerkt. Hij studeerde af in Geschiedenis en Journalistiek en heeft een jaar lang aan Whitworth College in Spokane, Washington in de Verenigde Staten gestudeerd. Voskuilens debuutroman, Het Koninkrijk der Liefde, zal naar schatting in 2002 gepubliceerd worden. Zijn theorie over Saul van Tarsus kwam voor het eerst in deze roman naar voren.

Informatie

Thijs Voskuilen, tel. (050)311 00 80 of mobiel 06-20 45 43 35, e-mail: t.voskuilen@planet.nl of thijsvoskuilen@hotmail.com