Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie

Persbericht

Woerden, 16 april 2002

Sociaal drinken is slecht voor de gezondheid

Sociale drinkers, dat zijn drinkers die gemiddeld tussen de drie en acht glazen alcohol per dag drinken, hebben een grotere kans op sommige vormen van kanker en hersenbloedingen dan matige drinkers. Ook bingedrinken (af en toe in korte tijd een grote hoeveelheid alcohol drinken) is ongezond: het kan leiden tot acuut nierfalen, hartaandoeningen en hersenbeschadigingen. Dat blijkt uit een literatuurstudie van het Instituut voor Onderzoek naar Leefwijzen & Verslaving (IVO), die onlangs in opdracht van het NIGZ is uitgevoerd.

In ons land overlijden jaarlijks zo'n 600 mensen aan alcoholgerelateerde ziekten, en worden er ongeveer 4000 mensen met klachten als gevolg van alcoholmisbruik in ziekenhuizen opgenomen. Volgens het NIGZ en het IVO is vooral veel bekend over de lichamelijke gevolgen van matig alcoholgebruik (tot en met drie glazen gemiddeld per dag) en excessief alcoholgebruik of alcoholisme (meer dan 8 glazen per dag gemiddeld). Er is echter weinig bekend over de medische gevolgen van sociaal geaccepteerd overmatig alcoholgebruik (sociaal drinken) en bingedrinken. Bij sociaal drinken moet men denken aan een gemiddelde consumptie van drie tot acht glazen per dag. Om na te gaan welke lichamelijke gevolgen alcohol heeft bij sociaal drinken en bingedrinken heeft het NIGZ het IVO gevraagd een literatuurstudie uit te voeren. De studie gaat in op vier categorieën, waarbij de alcoholgerelateerde sterfte het hoogst is:

Hart en vaatziekten
Matig alcoholgebruik heeft een beschermend effect op bepaalde hartziekten. Bij een dagelijks gebruik van vijf glazen of meer per dag stijgt echter de kans op coronaire hartziekten. Bingedrinken verhoogt de kans op een hartinfarct aanzienlijk. Alcoholconsumptie doet ook de kans op beroerten of herseninfarcten stijgen. Dit geldt alleen voor de zogenaamde 'bloedige' infarcten. Bij niet bloedige infarcten heeft alcohol een beschermende werking tot 2 glazen per dag, daarna stijgt het risico weer.

Kanker
De invloed van alcohol is het sterkst bij kanker van de mondholte, neus-keelholte en de slokdarm, waarbij de combinatie met roken het risico verhoogt. Bij zwaar drinken wordt ook de kans op leverkanker vergroot. Alcohol versnelt de tumorgroei, maar is er niet de oorzaak van. Alcohol heeft bovendien, onafhankelijk van rookgedrag, invloed op het ontwikkelen van longkanker. Tenslotte verhoogt alcohol de kans op het ontwikkelen van kanker aan de dikke darm- en endeldarm.

Aantastingen van het zenuwstelsel
Bij een groot deel van de sociale drinkers leidt alcoholgebruik tot gekrompen hersenen en tot vermindering van cognitieve functies. Bij langdurige consumptie van meer dan 8 glazen alcohol per dag ontstaan ook aandoeningen van zenuwbanen en zenuwtakken. Matig alcoholgebruik lijkt wel een beschermend effect te hebben op het ontstaan van de ziekte van Alzheimer (dementie).

Ongevallen
Tot slot is bekend dat alcoholconsumptie effecten heeft op het ontstaan van ongevallen en op de gevolgen van ongevallen. Matige alcoholconsumptie leidt bijvoorbeeld al snel tot een twee maal zo hoog risico op ongelukkig vallen. Sociaal drinken geeft een twee maal zo hoge kans op complicaties na een ongeval.
.
Binge drinken
Tijdens binge-drinken wordt door de snelle en hoge alcoholinname de bloeddruk in korte tijd sterk verhoogd. Dit heeft negatieve effecten op de stolbaarheid van het bloed, waardoor risico ontstaat op hartritmestoornissen en coronaire hartziekten, acuut nierfalen, en herseninfarcten. Op de langere termijn kan binge-drinken ook resulteren in aantastingen van het zenuwstelsel en hersenschade.

IVO en NIGZ ondersteunen dezelfde drinknorm
NIGZ en IVO onderschrijven de volgende drinknormen voor gezond drinkgedrag:
* voor vrouwen: maximaal 2 glazen per dag, niet elke dag van de week en in geval van een bijzondere gelegenheid maximaal 3 glazen, niet elke week
* voor mannen: maximaal 3 glazen per dag, niet elke dag van de week en in geval van een bijzondere gelegenheid maximaal 5 glazen, niet elke week

Rapport:
Poppelier, A., Wiel, A. van de, Mheen, D. van de (2002) Overdaad schaadt, een inventarisatie van de lichamelijke gevolgen van sociaal geaccepteerd alcoholgebruik en binge-drinken. Rotterdam: IVO, reeks nr 26.

Contactpersonen:
IVO: Dike van de Mheen (010 - 425 33 66)
NIGZ: Ronald Jas (0348 - 437 619)

Mocht dit e-mailbericht niet op de juiste wijze geadresseerd zijn of mochten er problemen zijn met de ontvangst, zou u dat dan per kerende mail aan ons willen doorgeven? Bij voorbaat dank!