Ministerie van Buitenlandse Zaken


---

Aan de Voorzitter van de TweedeKamerderStaten-Generaal Binnenhof4 Den Haag Directie Sociale en Institutionele Ontwikkeling Afdeling Sociaal Beleid Bezuidenhoutseweg 67 Postbus 20061 2500 EB Den Haag
Datum 15 april 2002 Behandeld Els Klinkert

Kenmerk DSI/SB-212/02 Telefoon 070-3484376

Blad /3 Fax 070-3485366

Bijlage(n) 1 E-Mail els.klinkert@minbuza.nl

Betreft rapport 'Gevecht tegen AIDS: De derde ronde 1998 - 2001' Zeer geachte Voorzitter,

Conform mijn toezegging aan mevrouw Dijksma tijdens de begrotingsbehandeling 2002 van Buitenlandse Zaken dd. 1 november 2001 treft u hierbij aan de voortgangsrapportage 'Gevecht tegen AIDS: de derde ronde 1998 -2001'.

In dit rapport wordt een beknopt overzicht gegeven van de huidige stand van zaken van de HIV/AIDS epidemie in Nederland en ontwikkelingslanden, de belangrijkste nationale en internationale beleidsontwikkelingen en de uitvoering van het beleid tussen 1998 en 2001. Tot slot wordt een overzicht gegeven van de Nederlandse beleidsvoornemens voor de periode 2002 - 2004. Zoals gevraagd is dit een kabinetsbrede notitie en bevat deze beleidsvoornemens van ontwikkelings-samenwerking, van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, van het ministerie van Economische Zaken en van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

AIDS, een stille ramp. Wereldwijd leven nu al meer dan 40 miljoen mensen met het dodelijke virus, waarvan 95% in ontwikkelingslanden. Inmiddels zijn 25 miljoen mensen overleden aan AIDS. Alleen al in 2001 werden vijf miljoen mensen geïnfecteerd met HIV, waarvan 800.000 kinderen. Drie miljoen mensen stierven vorig jaar aan de gevolgen van AIDS. Elke dag worden 15.000 geïnfecteerd met het HIV-virus. Met name Afrika ten zuiden van de Sahara is zwaar getroffen. Twintig jaar nadat de eerste gevallen van AIDS werden gediagnosticeerd is een oplossing voor

HIV/AIDS nog niet beschikbaar. AIDS is wel te voorkomen, niet te genezen. Wel bestaan er anti-retrovirale middelen, die het ziekteproces vertragen.

De laatste jaren is de relatie tussen armoede en de verspreiding van HIV/AIDS steeds duidelijker geworden. Aan de ene kant vergroot armoede de kans van mensen om geïnfecteerd te raken, aan de andere kant brengt HIV/AIDS hoge medische uitgaven met zich mee en een verlies aan arbeidskracht. Kortom, armoedebestrijding is niet mogelijk zonder een effectieve AIDS bestrijding.

Graag wil ik de volgende punten uit het rapport onder uw aandacht brengen:

¬ AIDS bestrijding blijft prioritair

Gezien de omvang van de epidemie, de ernstige gevolgen voor het individu, gezinnen, sectoren in een samenleving en ontwikkeling van landen blijft aids-bestrijding ook de komende jaren prioritair in ontwikkelingssamenwerking. Goede en gedegen programma's die bijdragen aan het verminderen van de verdere verspreiding van HIV/AIDS, dan wel de nadelige gevolgen van de epidemie tegengaan mogen niet gehinderd worden door financiële belemmeringen. Lokale capaciteitsopbouw, 'ownership' van het ontvangende land en actieve betrokkenheid van de mensen waarom het gaat, zijn hierbij van wezenlijk belang. Uitvoering van het beleid vindt plaats via bilaterale samenwerking, multilaterale samenwerking inclusief samenwerking in Europees verband, en via Non-Gouvernementele Organisaties en innovatieve samenwerkingsverbanden.

¬ Een multi-sectorale benadering is een vereiste

HIV/AIDS is een ontwikkelingsprobleem, dat vanuit verschillende sectoren aangepakt moet worden. Binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) zal verder gewerkt worden aan het integreren van HIV/AIDS beleid in het gehele buitenlandsbeleid. Teneinde dit te verwezenlijken zal meer kennis en informatie vergaard worden over de sociale en economische gevolgen van de HIV/AIDS epidemie op micro-, meso- en macroniveau, en de consequenties die de epidemie heeft voor het Nederlands beleid. Per sector en thema zullen instrumenten en richtlijnen vervaardigd worden die de medewerkers van het departement en ambassades in staat stellen beleid en programma's aan te passen aan de gevolgen van de epidemie. In deze exercitie wordt voortgebouwd op de ervaringen en materiaal van NGOs, gelijkgezinde donoren en UNAIDS.

¬ Aids bestrijding een continuüm: van preventie tot behandeling

Preventie van de verdere verspreiding van de epidemie blijft uitgangspunt. Echter preventie, zorg, ondersteuning en behandeling van mensen met HIV en AIDS zijn onlosmakelijke elementen in de strijd tegen de epidemie. Ook in de komende jaren zal ik nationale AIDS-programma's in ontwikkelingslanden (OS-landen) ondersteunen, gezondheidssystemen helpen versterken en een faciliterende rol spelen m.b.t. de toegang tot het Global Fund to Fight AIDS, Tuberculosis en Malaria'.

Tevens zal ik ondersteuning verlenen aan programma's die bijdragen aan een groter inzicht in besluitvorming en omgevingsfactoren welke vereist zijn bij het verantwoord introduceren en aanwenden van anti-retrovirale middelen in ontwikkelingslanden. Zowel bio-medisch als sociaal wetenschappelijk onderzoek naar een meer kosten-effectieve behandeling en meer gelijkwaardige toegang ('equity') tot anti-retrovirale therapie zal worden ondersteund.

¬ Samenwerken tegen AIDS: Publieke en private sector

Innovatieve samenwerkingsverbanden tussen Non-Gouvernementele Organisaties (NGOs), overheidsinstanties, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties worden gestimuleerd. Ambassades worden aangemoedigd om in samenwerking met (inter)nationale bedrijven preventieactiviteiten te intensiveren en zorg te dragen voor behandeling en begeleiding van HIV-geïnfecteerden. Voor een deel betreft dit de eigen werknemers en families, voor een ander deel gericht op een breder publiek.

¬ Verbetering toegang tot medicijnen

Ik zal met het ministerie van Economische Zaken blijven samenwerken om in WTO verband de volksgezondheidsbelangen van ontwikkelingslanden inclusief toegang tot goede en betaalbare essentiële geneesmiddelen te bewaken.

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking

Eveline Herfkens

De voortgangsnotitie 'Gevecht tegen aids: de derde ronde' is te lezen op:

http://www.minbuza.nl/Content.asp?Key=450165&Pad=302510,426202


Kenmerk

Blad /3

===