Ingezonden persbericht
Heinekenprijs Milieuwetenschappen voor Lonnie Thompson
AMSTERDAM, 20020415 -- De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft de Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Milieuwetenschappen 2002 (USD 150,000) toegekend aan Professor Lonnie G. Thompson, Byrd Polar Research Center, Ohio State University, Verenigde Staten 'voor zijn baanbrekend werk in het onderzoek naar ijskernen uit de polaire gebieden en de tropen'.
Onderwerp
Lonnie Thompson is ervan overtuigd dat ijs het beste archief is van het klimaat op aarde. En die bevroren geschiedenis bevindt zich niet alleen op de Noord- en de Zuidpool, maar ook in de tropen. Bijvoorbeeld op de toppen van de Kilimanjaru, waar de ijskappen overigens in fors tempo smelten. Thompson was een van de eersten die zich realiseerde dat de mondiale opwarming een aantal van de ijsarchieven in de wereld bedreigt. Gegevens verzamelen staat mede daardoor hoog op zijn prioriteitenlijst. Hij heeft vaak hemel en aarde bewogen om ergens met zijn boorteam aan het werk te mogen gaan. Onder de extreemste omstandigheden, ook op hoogtes waar zelfs alpinisten het nauwelijks uithouden, heeft hij ijskernen weten te verzamelen. Uit Bolivia, Peru, China, de ijsmonsters komen van overal. In zijn laboratorium, waar Thompson het ijs analyseert, puilen de ijskasten inmiddels uit.
De informatie over het klimaat en de atmosfeer die in het ijs is opgeslagen, kan teruggaan tot 700.000 jaar. Verschijnselen als El Niño en de Aziatische Moesson zijn er bijvoorbeeld goed uit af te lezen, een beetje zoals dat gaat bij de jaarringen van bomen, alleen gaat de ijsgeschiedenis veel verder terug en valt er veel meer aan te zien. Het onderzoek van Thompson geeft inzicht in de natuurlijke veranderingen in het klimaat en dat maakt het uiteindelijk mogelijk om te beoordelen wat de effecten van de mens op het klimaat zijn, iets waarover onder onderzoekers al jaren heftige discussies woeden.
Prijswinnaar
Lonnie Thompson, geboren in 1948 in Huntington in West-Virginia, studeerde in 1973 af in de geologie aan de Ohio State University, waaraan hij sindsdien verbonden is gebleven. Hij promoveerde er in 1976 (op een onderzoek naar micropartikels in ijs en het klimaat) en in 1994 werd hij hoogleraar aan het 'Department of Geological Sciences'. Daarnaast is Thompson nauw betrokken bij het onderzoek van het Byrd Polar Research Center van zijn universiteit. Hij is zeer productief en de resultaten van zijn onderzoek verschijnen regelmatig in Nature en Science.
Thompson maakt ook deel uit van een aantal adviesorganen op het gebied van het klimaat, van redacties van tijdschriften, internationale samenwerkingsverbanden en jaarlijks leidt hij een of meer onderzoeksexpedities. In 2001 riepen Time Magazine en cnn hem uit tot een van de tien 'America's Best in Science and Medicine'. Thompson werkt er ook hard aan om de uitkomsten van zijn onderzoek aan de politiek en het grote publiek bekend te maken.
Meer informatie is te vinden op de volgende websites: http://www.biosci.ohio-state.edu/~bchristn/html/the_ice_group.html en via http://www.cnn.com/SPECIALS/2001/americasbest/
Enkele belangrijke publicaties
Thompson, L.G. and Mosley-Thompson E., Microparticle concentration variations linked with climatic change: evidence from polar ice cores. Science, 212 (1981) 812-815.
Thompson, L.G., Davis M., Mosley-Thompson E., Liu K., Pre-Incan agricultural activity recorded in dust layers in two tropical ice cores. Nature 336 (1988) 763-765.
Thompson, L.G., Yao T., Davis M.E., Henderson K.A., Mosley-Thompson E., Lin P.N., Beer J., Synal H.A., Cole-Dai J., Bolzan J.F., Tropical Climate Instability: The Last Glacial Cycle from a Qinghai-Tibetan Ice Core. Science 276 (1997) 1821-1827.
Thompson, L.G., Davis M.E., Mosley-Thompson E., Sowers T.A., Henderson K.A., Zagorodnov V.S., Lin P.N., Mikhalenko V.N., Campen R.K., Bolzan J.F., Francou B., Cole-Dai J., A 25,000 Year Tropical Climate History from Bolivian Ice Cores. Science 282 (1998) 1858-1864.
Thompson, L.G., Yao T., Thompson E.M., Davis M.E., Henderson K.A., Lin P.N., A high-resolution millennial record of the south Asian monsoon from Himalayan ice cores. Science 289 (2000) 1916-1919.
Over de prijs
De Dr. A.H. Heinekenprijs voor de Milieuwetenschappen wordt sinds 1990 elke twee jaar uitgereikt. Eerdere winnaars waren onder anderen: James Lovelock, Colin Bibby (van de organisatie Birdlife International) en Paul Ehrlich. Meer achtergrondinformatie kunt u vinden op de website van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, http://www.knaw.nl/heinekenprizes
De uitreiking
De Heinekenprijzen worden elke twee jaar tijdens een bijzondere zitting van de Akademie uitgereikt. Dit jaar zal de uitreiking plaatsvinden op dinsdag 24 september in de Beurs van Berlage in Amsterdam.
Ingezonden persbericht