Ingezonden persbericht
Heinekenprijs Biochemie/biofysica voor Roger Tsien
AMSTERDAM, 20020415 -- De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen heeft de Dr. H.P. Heinekenprijs voor de Biochemie en Biofysica 2002 (USD 150,000) toegekend aan Professor Roger Y. Tsien, Department of Pharmacology, Department of Chemistry & Biochemistry, University of California, San Diego, Verenigde Staten 'voor zijn buitengewone en unieke bijdrage aan het ontwikkelen van een reeks van methoden en technieken voor het meten en zichtbaar maken van processen in en tussen cellen'.
Onderwerp
Roger Tsiens grootste faam in de wetenschappelijke wereld is te danken aan de Aequorea Victoria, een kwal die schitterend oplicht in het donker. Dat kan hij vanwege het zogeheten 'green fluorenscent protein'-molecuul, kortweg gfp, dat Tsien met het creatief gebruik van verschillende technieken wist te isoleren en klonen. Hij is er zelfs in geslaagd varianten met andere kleuren te synthetiseren.
Door het inbrengen van gfp(-varianten) is het mogelijk geworden allerlei biochemische processen in levende cellen 'live' te volgen: ze worden letterlijk zichtbaar gemaakt. Daarbij gaat het onder meer om het volgen van signalen tussen cellen, je kunt er ook de zuurgraad mee bepalen en de doorgifte van natrium en calcium binnen cellen. Ook dingen meten in celorganellen gebeurt met behulp van gfp. Tsiens methoden worden inmiddels op grote schaal ook door andere onderzoekers voor andere doeleinden gebruikt, zoals het zoeken naar de oorzaken van het ontstaan van kwaadaardige cellen. Zelf is Tsien onder andere verantwoordelijk voor de opheldering van een moleculair mechanisme van de synaptische aanpassingsvermogens in de hersenen.
Prijswinnaar
Roger Y. Tsien is geboren in 1952 in New York. Zijn studie scheikunde en natuurkunde aan het Harvard College rondde hij in 1972 summa cum laude af, waarna hij met een Marshall-beurs naar het Physiological Laboratory van de universiteit van Cambridge in Engeland vertrok. Nadat Tsien er in 1977 zijn Ph.D. haalde, bleef hij tot 1981 als onderzoeker werkzaam in Cambridge. Vervolgens ging hij terug naar Amerika, naar de universiteit van Berkeley, waar hij uiteindelijk hoogleraar werd bij de faculteit 'Physiology-Anatomy'. Sinds 1989 is hij als hoogleraar farmacologie en hoogleraar chemie en biochemie verbonden aan de universiteit van Californië in San Diego.
Tsien ontvangt al sinds 1968 prijzen voor zijn werk, waaronder de W. Alden Spencer Award in Neurobiology van de universiteit van Columbia (1991) en de Pearse Prize van de Royal Microscopical Society (2000). Hij is sinds 1998 lid van de National Academy of Sciences van de Verenigde Staten.
Meer achtergrondinformatie over Roger Y. Tsien is te vinden op de website: http://www.tsienlab.ucsd.edu
Enkele belangrijke publicaties
The Green Fluorescent Protein. Annual Review of Biochemistry 67 (1998) 507-544.
Griffin, B.A., Adams S.R. and Tsien R.Y., Specific Covalent labeling of Recombinant Protein Molecules Inside Live Cells. Science 281 (1998), 269.
Baird G.S., Zacharias D.A. and Tsien R.Y., Biochemistry, mutagenesis, and oligomerization of dsRed, a red fluorescent protein from coral. Proc.Natl.Acad.Sci., 97 (2000) 11984-11989.
Zacharias D.A., Baird G.S. and Tsien R.Y., Recent advances in technology for measuring and manipulating cell signals. Current Opinion in Neurobiology 10 (2000) 416-421.
Honda A., Adams S.R., Sawyer C.L., Lev-Ram V., Dostmann W.R.G. and Tsien R.Y., Spatiotemporal dynamics of guanosine 3',5'-cyclic monophosphate revealed by a genetically encoded, fluorescent indicator. Proc.Natl.Acad.Sci.USA, 98 (2001) 2437.
Over de prijs
De Dr. H.P. Heinekenprijs voor de Biochemie en Biofysica (genoemd naar de vader van Alfred Heineken) is de oudste van de Heinekenprijzen en wordt al sinds 1964 uitgereikt. Eerdere winnaars waren onder anderen: Piet Borst, Michael Berridge, Paul Nurse en James Rothman. Nurse was vorig jaar een van de winnaars van de Nobelprijs voor medicijnen. Meer achtergrondinformatie over de prijs kunt u vinden op de website van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen: http://www.knaw.nl/heinekenprizes
Over de uitreiking
De Heinekenprijzen worden elke twee jaar tijdens een bijzondere zitting van de Akademie uitgereikt. Dit jaar vindt de uitreiking plaats op dinsdag 24 september in de Beurs van Berlage in Amsterdam.
Ingezonden persbericht