Erasmus Universiteit Rotterdam

12 april 2002

Licht op de oorzaak van veroudering

Onderzoekers van de afdeling Celbiologie van de EUR hebben mogelijk het centrale mechanisme ontdekt dat ten grondslag ligt aan veroudering van het menselijk lichaam. Het gaat daarbij om de beschadiging van DNA, die tijdens het leven voortdurend optreedt. Naarmate de leeftijd toeneemt, hoopt zich steeds meer schade in het DNA op, waardoor cellen afsterven en veroudering optreedt. Deze ontdekking kan richting geven aan verder onderzoek op het gebied van de diagnose, preventie en behandeling van verouderingsziekten. De bevindingen van de EUR onderzoekers zijn op donderdag 11 april 2002 door het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Science gepubliceerd.

De EUR onderzoekers zijn min of meer per toeval op het centrale mechanisme van veroudering gestuit, tijdens onderzoek naar een zeldzame ziekte. De symptomen van deze erfelijke ziekte, die voorkomt bij zeer jonge kinderen, lijken op verschijnselen die kunnen samenhangen met veroudering, maar zijn daar nooit eerder mee in verband gebracht. Bekend was dat bij deze patiënten de reparatie van DNA niet goed verloopt. De ziekte is onderzocht door een muis zodanig genetisch te modificeren dat een vergelijkbaar probleem met de reparatie van DNA optrad. Bij het onderzoek aan de muis bleek het om de symptomen van versnelde veroudering te gaan.

DNA bevat de erfelijke informatie van het lichaam en stuurt alle levensprocessen aan. Het staat onder normale omstandigheden voortdurend bloot aan de beschadigende inwerking van factoren van buitenaf. De ademhaling veroorzaakt bijvoorbeeld de productie van vrije zuurstof radicalen die de structuur van DNA aantasten. Ook ultraviolet (zon-)licht en chemische verbindingen in ons voedsel kunnen DNA beschadigingen teweeg brengen. Daardoor worden genen onbruikbaar, sterven cellen af en uiteindelijk gaat het weefsel en daarmee het organisme achteruit. Om dit proces tegen te gaan zijn verschillende DNA reparatiemechanismen actief. Omdat DNA reparatie niet feilloos werkt, neemt het aantal schades toe met de leeftijd. Natuurlijke, erfelijke verschillen tussen individuen in hun vermogen DNA te repareren kunnen een verklaring geven voor verschillen in veroudering tussen verschillende personen.

Verouderingsziekten zijn het grootste medische probleem in de westerse wereld. Het gaat daarbij onder meer om dementie, botontkalking en hart- en vaatziekten. Onderzoek naar deze ziekten is noodzakelijk om mensen in de toekomst ook op hogere leeftijd kwaliteit van leven te bieden.

Meer informatie: Fred Balvert, voorlichter Faculteit der Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen, telefoon: (010) 408 8056 e-mail: balvert@facb.fgg.eur.nl
of prof.dr. J.H.J. Hoeijmakers, telefoon: (010) 408 7199 e-mail: hoeijmakers@gen.fgg.eur.nl

INLINE]