Rijksmuseum van Oudheden

Persbericht


- 9 april 2002 -
Leidse archeologen vinden 4700 jaar oud koningsgraf in Egypte

Archeologen van het Rijksmuseum van Oudheden en de Universiteit Leiden zijn in een Oudegyptisch grafveld nabij Sakkara (Egypte) gestuit op de overblijfselen van het graf van een koning uit de Tweede Dynastie (2770-2649 v.Chr.). De unieke vondst werd begin dit jaar gedaan tijdens onderzoek in ondergrondse kamers onder het graf van hogepriester Meryneith (circa 1350 v.Chr.), dat vorig jaar door het Leidse team werd ontdekt. Nader onderzoek deze week bracht de archeologen tot de conclusie dat het gaat om een koningsgraf. Het graf is het oudste dat tot nu toe door de Leidse expeditie in Sakkara is aangetroffen.

Grafcomplex I en Grafcomplex II (tekening Willem Beex.): Grijs: het graf van Meryneith (ca. 1350 v. Chr.) Geel: ingangen van schachten naar de ondergrondse ruimtes Rood: galerijen van het oorspronkelijke koningsgraf (Tweede Dynastie, 2270-2646 v. Chr.) met daaronder de ondergrondse galerijen en grafkamers

Bekijk ook de plattegrond van het ondergrondse complex onder het graf van Meryneith.
De ontdekking is van grote wetenschappelijke waarde. In Sakkara zijn slechts twee andere koningsgraven uit de Tweede Dynastie opgegraven. Het recentelijk ontdekte complex ligt een paar honderd meter van deze graven vandaan. Het graf is leeggeroofd en grotendeels verwoest. Het team trof er slechts scherven en stenen vaatwerk aan. Er zijn opvallende architectonische overeenkomsten tussen de reeds bekende koningsgraven en de nieuwe vondst. De zuidelijke ligging van het graf in het grafveld en de datering van de scherven identificeren het complex als een koningsgraf uit de Tweede Dynastie.

Het complex is door de archeologen in zijn geheel opgegraven. Het graf bestaat uit een zes meter diepe verticale toegangsschacht en een aantal kenmerkende ondergrondse, uit de rots gehouwen galerijen met zijnissen, over een oppervlakte van ongeveer 15 bij 15 meter. Van de kleistenen bovenbouw is niets overgebleven. Mogelijk werden zowel de bovengrondse als de ondergrondse bouwsels ten tijde van farao Achnaton (1353-1336 v.Chr.) door Meryneith gedeeltelijk vernield bij de aanleg van zijn eigen graf. Later is het complex gebruikt voor eenvoudige begravingen, getuige de vele resten van mummies uit de Late Periode (600-300 v.Chr.).

Sakkara is de begraafplaats van de oude Egyptische hoofdstad Memphis. Volgens de Egyptische traditie werd deze stad rond 3000 v.Chr. gesticht door koning Menes, de eerste farao van een verenigd Egypte. De koningen lieten zich eerst nog in Zuid-Egypte begraven bij Abydos. De eerste twee faraos van de Tweede Dynastie bouwden hun graven echter te Sakkara.

De vondst werd gedaan tijdens de 28ste opgravingscampagne van het Rijksmuseum van Oudheden in Egypte. De Universiteit Leiden is sinds vier jaar partner in het project. De opgraving staat onder leiding van dr. Maarten Raven, conservator van de Egyptische collectie van het museum, en dr. René van Walsem van de Leidse universiteit. Het archeologisch onderzoek in Sakkara heeft tot doel informatie te verkrijgen over de historische context van de Egyptische collectie van het museum. Het museum deed in de jaren 1975-1998 in samenwerking met de Londense Egypt Exploration Society onderzoek bij Sakkara. Het project wordt gefinancierd door het museum, de Universiteit Leiden, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en enkele particulieren.