European Commission

ECA/02/7 Luxembourg, 9April 2002

Persbericht van de Europese Rekenkamer Betreffende speciaal verslag nr. 2/2002 over de Communautaire actieprogramma's Socrates en jeugd voor Europa
(1)

De controle van de Rekenkamer had ten doel, het financieel beheer van de programma's Socrates en Jeugd voor Europa door zowel de Commissie als de lidstaten over de periode 1995-1999 te beoordelen; de nadruk lag op besluitvormingsprocedures, toezicht en evaluatie. De Rekenkamer stelde aanzienlijke gebreken vast in de opzet en de werking van de beheerssystemen en in de uitvoering van acties en projecten.(2)

De programma's Socrates en Jeugd voor Europa maken deel uit van het intern beleid van de Europese Unie, en leidden tot betalingen van 998, respectievelijk 141 miljoen euro over de periode 1995-1999. Zij zijn gericht op het bevorderen van samenwerking en uitwisselingen binnen het onderwijs en ten behoeve van kansarme jongeren binnen de Europese Unie, de EVA en kandidaat-lidstaten. De programma's zijn voor een tweede periode (2000-2006) verlengd en kregen een ruimer budget.

De Rekenkamer stelde vast dat beide programma's te complex van opzet zijn, en talrijke, vaag omschreven doelstellingen hebben die leiden tot uiteenlopende interpretaties en praktische moeilijkheden bij de samenwerking tussen de begunstigde staten. Doordat duidelijke doelstellingen en criteria ontbraken, kon de Commissie de resultaten van de programma's niet doeltreffend beoordelen. Er was geen geschikt kader dat zorgde voor synergie met andere communautaire programma's.

De Commissie beheerde zelf ongeveer 30 % van beide programma's via een bureau voor technische bijstand (BTB). De resterende 70 % werd beheerd door lidstaten en andere begunstigde staten met behulp van nationale agentschappen (NA's).

Tijdens haar onderzoek naar de BTB's constateerde de Rekenkamer problemen in verband met het principe en de wijze van delegatie van verantwoordelijkheden door de Commissie, mogelijke gevallen van belangenverstrengeling, risico's voor het vermogen van de Gemeenschappen en hoge beheerskosten. De NA's moesten het stellen zonder een adequaat juridisch kader waarin de verdeling van de verantwoordelijkheden tussen de NA's en de Commissie nauwkeurig was vastgelegd. Ook stelde de Rekenkamer vast dat veel NA's niet over voldoende middelen beschikten.

Beide programma's gingen met vertraging van start wegens het laattijdig vaststellen van de vereiste juridische kaders, het ontbreken van adequate structuren en van een passend voorlichtingsbeleid. De gecompliceerde beheerssystemen en een tekortschietend beheer van de overeenkomsten zorgden voor extra oponthoud, zodat voorfinanciering niet mogelijk was en de in de overeenkomsten gestelde termijnen voor het afsluiten van de acties niet werden gehaald. Verder werd de uitvoering belemmerd door een inadequaat computernetwerk.

Bij de controle van de Rekenkamer kwamen gebreken aan het licht in het beheer van de BTB's en de meeste onderzochte NA's. In alle aspecten van het proces traden tekortkomingen op, van de selectie van projecten tot het toezicht op de uitvoering ervan. De Rekenkamer stelde met name vast dat de beheersorganen te weinig middelen inzetten voor controle en evaluatie. Er werden onregelmatigheden aangetroffen bij enkele van de afzonderlijk gecontroleerde projecten, waarvan sommige leidden tot vermoedens van fraude, en derhalve door de Rekenkamer aan OLAF werden gemeld.

De Rekenkamer stelde vertragingen en problemen vast bij de controle en het toezicht van de Commissie op de uitvoering en het effect van de programma's, alsmede tekortkomingen in het evaluatieproces en de verslagen. Zo was het voor de Rekenkamer bij gebrek aan analytische gegevens moeilijk, vast te stellen of de doelstellingen van de programma's daadwerkelijk waren bereikt. Doordat de evaluatieverslagen laat werden afgerond, misten zij hun uitwerking op de uitvoering in de eerste periode of de programmering van de tweede periode.

De Rekenkamer doet in haar speciaal verslag een aantal aanbevelingen ter verbetering van het beheer van deze programma's. Onder meer wordt aanbevolen, het BTB te vervangen door een communautair agentschap, de betrekkingen tussen de Commissie en de nationale autoriteiten duidelijk te omschrijven, duidelijke en meetbare doelstellingen te bepalen, doeltreffende uitvoeringsregels vast te stellen, toezicht en controle op alle niveaus te verbeteren en tijdig met doeltreffende evaluaties te komen.

(1)
Dit persbericht wil slechts een samenvatting geven. Het door de Rekenkamer vastgestelde speciaal verslag is beschikbaar op haar internetsite ( HYPERLINK http://www.eca.eu.int http://www.eca.eu.int) en zal binnenkort in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen, serie C, verschijnen.Dienst Externe betrekkingen van de Europese Rekenkamer,tel. (352) 4398-45410, fax: (352) 4398-46430, e-mail: euraud@eca.eu.int

(2)
The Europe by Satellite (EbS) will transmit a "News Item" on this Special Report on Tuesday, April 9, 2002, at 14h00. For details, consult HYPERLINK http://europa.eu.int/comm/ebs/index_en.html http://europa.eu.int/comm/ebs/index_en.html.