Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Factsheet Tweede Kamerverkiezingen 2002 'Aftellen tot 15 mei: belangrijke data en feiten rond de Tweede-Kamerverkiezingen 2002'

3 april 2002


* Wat gaat er tussen nu en 15 mei nog gebeuren rond de verkiezingen?
* Wie is er stemgerechtigd voor de Tweede Kamerverkiezingen op 15 mei?

* Hoeveel kieskringen zijn er?

* Wat was de opkomst tijdens de vorige Tweede Kamerverkiezingen?
* Campagne Verkiezingen. U komt toch ook?

* Wat moest op de dag van kandidaatstelling (2 april) worden ingeleverd?

* Mogen kandidaten ook zelf een verklaring van ondersteuning ondertekenen?

* Meer informatie?

Wat gaat er tussen nu en 15 mei nog gebeuren rond de verkiezingen?

Woensdag 27 maart - dinsdag 2 april (tot 15.00 uur)

Stemgerechtigde mensen kunnen, in persoon, een
ondersteuningsverklaring afleggen voor een kandidatenlijst op het gemeentehuis waar zij staan ingeschreven. Alleen partijen die geen zitting hebben in de Tweede Kamer moeten bij de kandidatenlijst ondersteuningsverklaringen afleggen. Per kieskring moeten 30 ondersteuningsverklaringen worden over gelegd; in totaal komt dit neer op 570 verklaringen als een partij in alle kieskringen wil meedoen.

Dinsdag 2 april: Dag van Kandidaatsstelling en peildatum stemgerechtigden

Tussen 09.00 uur en 15.00 uur leveren de partijen die mee willen doen aan de Tweede Kamerverkiezingen hun kandidatenlijsten in. Dit gebeurt per kieskring, telkens op het hoofdstembureau in die kieskring. Alleen reeds zittende partijen kunnen onder bepaalde voorwaarden volstaan met het centraal inleveren van de kandidatenlijst op het hoofdstembureau van de kieskring Den Haag.

Ook wordt deze datum gehanteerd om te bepalen of mensen stemgerechtigd zijn. Op deze datum moet men Nederlander zijn en niet zijn uitgesloten van het kiesrecht. Het leeftijdsvereiste geldt ten aanzien van de dag van stemming; mensen die voor of op 15 mei 18 jaar zijn geworden zijn stemgerechtigd.

Nederlanders die in het buitenland wonen

Nederlanders die wel stemgerechtigd zijn, maar hun werkelijke woonplaats buiten Nederland hebben, konden uiterlijk 2 april een verzoek tot registratie als kiezer in de gemeente Den Haag indienen via hun consulaat of ambassade.

Vrijdag 5 april dinsdag 9 april: beroepsperiode

Belanghebbenden en alle kiezers kunnen gedurende deze periode beroep aantekenen tegen de vastgestelde kandidatenlijsten bij de Raad van State. De Raad van State doet zo snel mogelijk, maaruiterlijk maandag 15 april uitspraak over eventuele ingediende beroepen.

Donderdag 11 april: publicatie definitieve kandidatenlijsten (in geval geen beroep is ingediend)

Officiële bekendmaking kandidatenlijsten Tweede Kamerverkiezingen in de Staatscourant.

In geval er beroep wordt ingediend, zullen de kandidatenlijsten uiterlijk donderdag 18 april worden gepubliceerd.

Woensdag 17 april: laatste mogelijkheid verzoek tot registratie als kiezer voor Nederlanders die wegens beroep of andere werkzaamheden in het buitenland verblijven

Dit is de uiterste datum dat Nederlanders die wegens beroep of werkzaamheden in het buitenland verblijven een verzoek tot het stemmen per brief kunnen indienen bij hun gemeente. Kiezers die op de dag van de Tweede-Kamerverkiezingen in het buitenland op vakantie zijn kunnen uitsluitend bij volmacht hun stem uitbrengen.

Uiterlijk maandag 29 april: ontvangst oproepingskaart en kandidatenlijst

Alle kiezers in Nederland ontvangen uiterlijk twee weken voor de verkiezingen een oproepingskaart. Daarnaast ontvangt men ook op het huisadres de kandidatenlijsten. Mensen die géén oproepingskaart hebben ontvangen en vermoeden dat dit ten onrechte is, kunnen zich bij de afdeling burgerzaken van de gemeente waarin ze staan ingeschreven melden. De gemeente kan onderzoeken of de persoon in kwestie al dan niet stemgerechtigd is en zo nodig alsnog een oproepkaart uitschrijven.

Woensdag 1 mei: uiterste datum indienen schriftelijk verzoek voor een volmacht en kiezerspas

Kiezers die iemand buiten hun eigen kieskring willen machtigen kunnen tot uiterlijk 1 mei een schriftelijk verzoek, indienen bij de gemeente waar zij staan ingeschreven. Dit formulier moet zijn ondertekend door de volmachtgever en de gevolmachtigde

Ook uiterlijk 1 mei kan schriftelijk een verzoek worden ingediend om zélf in een andere kieskring te kunnen stemmen (stemmen met een kiezerspas). Dit doet de stemgerechtigde ook weer bij de gemeente waar men ingeschreven staat.

Vrijdag 10 mei: uiterste datum indienen verzoek in persoon voor een kiezerspas

Kiezers kunnen een verzoek om in een andere kieskring te kunnen stemmen ook in persoon aanvragen bij de gemeente waar men ingeschreven staat. Dit kan tot uiterlijk 10 mei.

Woensdag 15 mei: uiterste datum voor onderhandse volmacht

Kiezers kunnen tot op de dag van de dag van stemming een andere kiezer uit hun kieskring machtigen om te stemmen. Dit kan doordat de kiezer zélf zijn of haar oproepkaart ondertekent en de naam van de gemachtigde invult. Een kiezer mag maximaal 2 volmachtstemmen uitbrengen.

Woensdag 15 mei: verkiezingsdag

Verkiezingen. Tussen 07.30 uur en 21.00 uur kunnen kiezers bij het stembureau hun stem uitbrengen. Kiezers nemen daarvoor hun oproepingskaart en legitimatiebewijs mee, op het stembureau kan namelijk naar legitimatie worden gevraagd.

Dinsdag 21 mei: officiële uitslag

De Kiesraad stelt de officiële uitslag van de verkiezingen vast tijdens een openbare zitting in de oude zaal van de Tweede Kamer op 21 mei 2002 om 11.00 uur.

Donderdag 23 mei:

Installatie leden van de Tweede Kamer. Voor het eerst wordt de Tweede Kamer binnen acht dagen na de uitslag geïnstalleerd.

Wie is er stemgerechtigd voor de Tweede Kamerverkiezingen op 15 mei?

Stemgerechtigd zijn Nederlanders, van 18 jaar en ouder , die niet zijn uitgesloten van het kiesrecht.

Nederlanders die in het buitenland verblijven en/of wonen en tevens aan hierboven genoemde voorwaarden voldoen zijn ook stemgerechtigd.

Het gaat er om dat de kiezer op de verkiezingsdag 18 jaar of ouder is. Dat betekent dat iemand die op 15 mei 18 wordt, en verder aan de voorwaarden voldoet óók stemgerechtigd is.

In tegenstelling tot de gemeenteraadsverkiezingen, waar ook niet-Nederlanders die 5 jaar legaal en onafgebroken in Nederland wonen mochten stemmen, zijn nu echt alleen die Nederlanders van 18 jaar en ouder stemgerechtigd die de Nederlandse nationaliteit hebben.

Hoeveel kieskringen zijn er?

Nederland kent 19 kieskringen. Ze zijn als volgt ingedeeld:

(Kieskring nr - Gemeente waar hoofdstembureau is gevestigd:

gebied waarover de kieskring zich uitstrekt)

Kieskring 1 - Groningen: de provincie Groningen

Kieskring 2 - Leeuwarden: De provincie Fryslân

Kieskring 3 - Assen: de provincie Drenthe

Kieskring 4 - Zwolle: de provincie Overijssel

Kieskring 5 - Lelystad: de provincie Flevoland

Kieskring 6 - Nijmegen: De gemeenten Beuningen, Buren, Culemborg, Druten, Echteld, Millingen aan de Rijn, Neerijnen, Nijmegen, Tiel, Ubbergen, Lingewaal, West Maas en Waal, Wijchen, Zaltbommel

Kieskring 7 - Arnhem: De gemeenten van de provincie Gelderland die niet tot kieskring 6 behoren

Kieskring 8 - Utrecht: De provincie Utrecht

Kieskring 9 - Amsterdam: De gemeente Amsterdam

Kieskring 10 - Haarlem: De gemeenten Aalsmeer, Amstelveen, Bennebroek, Beverwijk, Blaricum, Bloemendaal, Bussum, Diemen, Haarlem, Haarlemmerliede en Spaarnwoude, Haarlemmermeer, Heemskerk, Heemstede, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden, Ouder-Amstel, Uithoorn, Velsen, Weesp, Wijdemeren, Zandvoort

Kieskring 11 - Den Helder: De gemeenten van de provincie Noord-Holland die niet tot de kieskringen 9 of 10 behoren

Kieskring 12 - s-Gravenhage: De gemeente s-Gravenhage

Kieskring 13 - Rotterdam: De gemeente Rotterdam

Kieskring 14 - Dordrecht: De gemeenten Alblasserdam, Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Binnenmaas, Brielle, Cromstrijen, Delft, Dirksland, Dordrecht, Giessenlanden, Goedereede, Gorinchem, Graafstroom, s-Gravendeel, s-Gravenzande, Hardinxveld-Giessendam, Heerjansdam, Hellevoetsluis, Hendrik-Ido-Ambacht, Korendijk, Leerdam, De Lier, Liesveld, Maasland, Maassluis, Middelharnis, Monster, Naaldwijk, Nieuw-Lekkerland, Oostflakkee, Oud-Beijerland, Papendrecht, Ridderkerk, Rozenburg, Rijswijk, Schiedam, Schipluiden, Sliedrecht, Spijkenisse, Strijen, Vianen, Vlaardingen, Wateringen, Westvoorne, Zederik, Zwijndrecht

Kieskring 15 - Leiden: De gemeenten van de provincie Zuid-Holland die niet tot de kieskringen 12, 13 of 14 behoren

Kieskring 16 - Middelburg: De provincie Zeeland

Kieskring 17 - Tilburg: De gemeenten Aalburg, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, Bergen op Zoom, Breda, Dongen, Etten-Leur, Geertruidenberg, Gilze en Rijen, Goirle, Halderberge, Hilvarenbeek, Loon op Zand, Made, Oisterwijk, Oosterhout, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Tilburg, Waalwijk, Werkendam, Woensdrecht, Woudrichem, Zevenbergen, Zundert

Kieskring 18 - s-Hertogenbosch: De gemeenten van de provincie Noord-Brabant die niet tot kieskring 17 behoren

Kieskring 19 - Maastricht: De provincie Limburg

Wat was de opkomst tijdens de vorige Tweede Kamerverkiezingen?

Vanaf 1967 zagen de opkomstcijfers voor de Tweede Kamerverkiezingen er als volgt uit:

Jaar opkomst in %
1967 95 %
1971 79,1 %
1972 83,5 %
1977 88 %
1981 87 %
1982 81 %
1986 85,8 %
1989 80,3 %
1994 78,8 %
1998 73,3 %

Campagne Verkiezingen. U komt toch ook?

Half april gaat deel II van de driedelige campagne Verkiezingen. U komt toch ook? van start. Deel I ging om de gemeenteraadsverkiezingen, deel II om de Tweede Kamerverkiezingen en deel III start volgend jaar februari rond de provinciale-statenverkiezingen.

In het aankomend deel van de campagne worden nieuwe spotjes vertoond die toegespitst zijn op de Tweede Kamerverkiezingen. Tevens is de website www.ukomttochook.nl of www.jijkomttochook.nl aangepast zodat ook daar de onderwerpen toegesneden zijn op de aankomende verkiezingen.

Een herinnerings-SMS is, net als bij de gemeenteraadsverkiezingen aan te vragen via de website. Bij de verkiezingen op 6 maart vroegen zon 10.000 mensen een herinnering per SMS aan. De SMS zal de avond voor de verkiezingen naar iedereen die m heeft aangevraagd worden verzonden.

Daarnaast worden een aantal acties voorbereidt om op originele manier de aandacht van de kiezer te trekken en ze zodoende te kunnen uitnodigen om te gaan stemmen op 15 mei. Eveneens zal hierover regelmatig via APS over worden bericht door het Ministerie.

Wat moest op de dag van kandidaatstelling (2 april) worden ingeleverd?

Naast de kandidatenlijst moet tevens worden overgelegd:
1.


een verklaring van burgemeester en wethouders van de gemeente waar de inleveraar als kiezer is geregistreerd dat hij bevoegd is tot deelnemen aan de verkiezing (alleen indien de inleveraar niet als kiezer is geregistreerd in de gemeente waar het hoofdstembureau is gevestigd) (artikel H 3, eerste lid, van de Kieswet);
2.


een verklaring van de (plaatsvervangend) gemachtigde waarin de inleveraar wordt gemachtigd om boven de lijst de aanduiding van de desbetreffende groepering te plaatsen (artikel H 3, tweede lid, van de Kieswet);

3.

schriftelijke verklaringen van kiezers dat zij de lijst ondersteunen (artikel H 4, eerste lid, van de Kieswet), alleen partijen die geen zitting hebben in de Tweede Kamer- zie hieronder nader toegelicht;
4.

een schriftelijke verklaring van iedere daarop voorkomende kandidaat dat hij instemt met zijn kandidaatstelling op deze lijst (artikel H 9, eerste lid, van de Kieswet);

5.

van iedere kandidaat die geen zitting heeft in de Tweede Kamer: een kopie van een geldig legitimatiebewijs (artikel H 9, derde lid, van de Kieswet);

6.

een bewijs van betaling van de waarborgsom (artikelen H 12, H 13, H 14, derde lid, van de Kieswet) van 11.250 euro - alleen voor politieke partijen die geen zitting hebben in de Tweede Kamer

Ondersteuningsverklaringen zijn alleen vereist voor de partijen die geen zitting hebben in de Tweede Kamer. Ondersteuningsverklaringen zijn schriftelijke, persoonlijk ter secretarie afgelegde verklaringen van kiezers dat zij de lijst ondersteunen. Deze kunnen slechts worden afgelegd door personen die binnen de kieskring waarvoor die lijst geldt, als kiezer zijn geregistreerd voor de desbetreffende verkiezing. Een kiezer mag niet meer dan één ondersteuningsverklaring ondertekenen. Voor de Tweede-Kamerverkiezingen zijn per kieskring minstens 30 ondersteuningsverklaringen vereist. Indien een politieke partij in geheel Nederland deelneemt aan de verkiezingen, dient de partij in totaal 570 (19 x 30) ondersteuningsverklaringen in te leveren.

Mogen kandidaten ook zelf een verklaring van ondersteuning ondertekenen?

Ja. Ondersteuningsverklaringen worden afgelegd door personen die binnen de kieskring waarvoor die lijst geldt, als kiezer zijn geregistreerd voor de desbetreffende verkiezing. De Kieswet sluit niet uit dat een op de lijst voorkomende kandidaat die in de kieskring woont, zelf ook voor de lijst een ondersteuningsverklaring aflegt.

Meer informatie?

Voor meer informatie over de verkiezingen kunt u terecht bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken op de volgende wijze:
* 'Verkiezingen' op de site van het ministerie.
* De site van de campagne 'Verkiezingen. U komt toch ook?'
* afdeling persvoorlichting, Misha Elbers, telefoon 070 - 426 6049
* Call center Verkiezingen van de Kiesraad, telefoon 070 - 426 6266
---