Provincie Utrecht

Persbericht

Samenvoeging provincies ligt minder gevoelig dan politici denken

Commissaris v.d. Koningin Staal brengt verslag uit

02-04-2002
De bestuurlijke positie van de provincie moet worden verbeterd, dat schrijft mr B. Staal, commissaris van de Koningin in de provincie Utrecht in zijn verslag over de afgelopen twee jaar. Om die positie te verbeteren, dient een einde te komen aan wat Staal noemt het dubbelbestuur van provincie en de Kaderwetgebieden rond de grote steden. Ook het verleggen van provinciegrenzen in de Randstad moet worden overwogen.

Staal sluit zich hiermee aan bij de adviezen van de commissie Geelhoed, die onlangs onder meer pleitte voor het samenvoegen van provincies. Het verleggen van provinciegrenzen is volgens de commissaris geen sinecure, vooral omdat zij diep geworteld zijn in onze geschiedenis." Toch moet Den Haag de knoop doorhakken, omdat de bestuursdichtheid met name in de Randstad een bestuursinfarct dreigt te veroorzaken", aldus Staal. Volgens hem ligt samenvoeging van provincies bij de burger minder gevoelig dan politici denken. Zelfs het afscheid van een nationaal symbool als de gulden leverde geen problemen op. Knelpunt is volgens de commissaris veel meer dat bestuurders ook eigen belangen dienen; daarom zich er geen schot in de zaak.

Volgens Staal is voor versterking van de positie van het provinciebestuur verder noodzakelijk dat toezichtsmogelijkheden worden verbeterd, bijvoorbeeld op het gebied van rampenbestrijding. "De verhoudingen in het openbaar bestuur vertonen soms een hoog kruidje-roer-mij-niet gehalte. Dat is onnodig, want met hiërarchie in bestuur is niets mis. Beter toezicht betekent meer garanties voor een betere rampbestrijdingsorganisatie en dat is juist waar de gezamenlijke overheden naar streven. Bovendien laat de beoogde versterking van het toezicht de primaire verantwoordelijkheid van bijvoorbeeld gemeenten onaangetast"

Het verslag beschrijft met name de zogenaamde Rijkstaken van de commissaris van de Koningin, zoals de ontwikkeling van de rampbestrijdingsorganisatie, burgemeestersaangelegenheden en de toezichts- en ombudsfunctie. Met name de ontwikkelingen op het gebied van openbare orde en veiligheid hebben in 2000 en 2001 veel aandacht gevraagd. Veel initiatieven die in de jaren daarvoor waren genomen zijn verder uitgewerkt, zoals het ontwikkelen van een model rampbestrijdingsplannen. Verder is een deskundigenpool voor brandveiligheid opgezet, zijn overstromingsscenario's in kaart gebracht en is een convenant voor crisiscommunicatie gesloten waarin het verplicht leveren van bijstand wordt geregeld.

De Utrechtse commissaris van de Koningin uit zijn bezorgdheid over het sterk teruggelopen aantal sollicitanten bij burgemeestersvacatures. Volgens Staal is dit waarschijnlijk een gevolg van de nieuwe benoemingsprocedure, waarbij de raad een openbare aanbeveling aan de minister doet. Deze openbaarheid dient volgens Staal geen enkel belang. De kans is volgens hem groot dat typisch Nederlandse kwaliteitsvoordelen van carrièreburgemeesters zullen verdwijnen.

Het aantal aanvragen van politiebijstand ligt volgens de commissaris te hoog. Als een beroep wordt gedaan op politiebijstand uit een andere provincie, moet de commissaris van de Koningin de minister hierover adviseren. In de afgelopen twee jaar werd 127 keer een beroep gedaan op bijstand door de Regiopolitie Utecht. Te veel, vindt Staal: "Het is de vraag of bijstand niet te veel wordt gebruikt als voorziening in een structureel sterktetekort". Er moeten meer agenten bijkomen, maar wijziging van de arbeidsvoorwaarden van de politie biedt ook soelaas. "Een aantal bijstandsaanvragen zal overbodig worden als agenten hun overwerk kunnen laten uitbetalen in plaats van verplicht te compenseren in verlof." Nieuwe arbeidsvoorwaarden zijn noodzakelijk, desnoods alleen voor nieuw personeel.

Meer informatie: Bas Thomas, telefoon 2582480 of Bas.Thomas@provincie-utrecht.nl