De verpleegkundige als vrije ondernemer.
"Even naar de zuster op de hoek."
Amsterdam, maart 2002
De opleiding HBO-Verpleegkunde van de Hogeschool van Amsterdam gaat haar studenten voorbereiden op het zelfstandig uitoefenen van het verpleegkundig beroep. Nu de zorg meer vraaggericht dan aanbodgericht georganiseerd wordt, is er grote behoefte aan vrijgevestigde verpleegkundigen. De huidige studenten HBO-Verpleegkunde worden opgeleid om in loondienst bij een zorginstelling hun beroep uit te oefenen, we gaan ze ook leren om te ondernemen.
De grenzen tussen de traditionele werkvelden binnen de zorgverlening zoals intramurale en extramurale zorg, blijken in toenemende mate te vervagen. Hierbij is een leidend principe om de zorgverlening te organiseren en financieren vanuit de zorgvraag, bijvoorbeeld door persoonsgebonden zorgbudgetten (PGB), en niet langer vanuit het zorgaanbod van zorginstellingen. Zorgvragers kunnen na indicatiestelling door het regionaal indicatieorgaan (RIO) zelf hun benodigde zorg inkopen. Patiënten met PGB voor verpleging komen moeilijk aan verpleegkundigen, er is geen infrastructuur waar vraag en aanbod bij elkaar komen. Verpleegkundigen zijn onvoldoende op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn naast het werken in loondienst zoals vrije vestiging in verschillende juridische constructies, bijvoorbeeld het uitbesteden van de administratie en je in laten huren per periode of per dienst.
De grote uitstroom uit het verpleegkundig beroep wordt mede veroorzaakt door de inflexibiliteit die inherent is aan werken in loondienst. Indien verpleegkundigen voor een alternatief zoals zelfstandig ondernemen kunnen kiezen, is de uitstroom misschien te beperken. Met het vergroten van de competenties van verpleegkundigen om te kunnen ondernemen liggen er kansen op vergroting van de instroom en herintreding omdat de condities verbeteren waaronder het beroep van verpleegkundige wordt uitgevoerd.
In april 2000 is door staatssecretaris Ybema van Economische Zaken en door minister Hermans van Onderwijs de commissie Ondernemerschap en Onderwijs ingesteld. Deze commissie heeft als doel om goede voorbeeldprojecten op het gebied van ondernemerschap in onderwijs te inventariseren en (financieel) te stimuleren. Voor onderwijsinstellingen, die het ondernemerschap een volwaardige plek in het onderwijs willen geven, is financiële ondersteuning mogelijk. De opleiding HBO-V van de Hogeschool van Amsterdam heeft het projectvoorstel "Zorg voor ondernemen, ondernemen voor zorg" ingediend en hiervoor subsidie toegewezen gekregen. Samen met de beroepspraktijk en vrijgevestigde verpleegkundigen wordt een leerlijn 'verpleegkundig ondernemen' ontwikkeld. Binnen deze leerlijn verwerft de student HBO-Verpleegkunde de benodigde competenties om het ondernemerschap als werknemer en als zelfstandig gevestigd verpleegkundige succesvol uit te oefenen.
Misschien ziet u over enkele jaren op de hoek van de straat in een voormalig winkelpand de verpleegkundige zich vestigen, zoals we nu in elke wijk de huisarts, verloskundige en fysiotherapeut al tegenkomen.
Instituut Verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam
Tafelbergweg 51
Amsterdam
Telefoon: 020-6521155
C. Timmer
c.g.j.timmer@verpleeg.hva.nl