Gemeente Bergh
De tijdelijke Referendumwet; uw ja of nee telt mee.
28-03-2002
De tijdelijke referendumwet
Een referendum biedt burgers de gelegenheid om door middel van een
stemming uit te spreken over een besluit of regel van de overheid.
Sinds 1 januari 2002 is daartoe een nieuwe landelijke mogelijkheid
ingevoerd. Met de Tijdelijke referendumwet kunnen kiesgerechtigden
zowel op nationaal, provinciaal als gemeentelijk niveau het initiatief
nemen tot een raadgevend correctief referendum.
Wat houdt de nieuwe referendumwet in?
Raadgevend betekent, in tegen stelling tot raadplegend, dat het
referendum op initiatief van kiesgerechtigden plaatsvindt en niet op
initiatief van de overheid. Bovendien wil het zeggen dat een
overheidsorgaan na een afwijzende referendumuitslag zijn beslissing
moet heroverwegen. Correctief betekent dat het gaat om een referendum
achteraf, dat plaatsvindt nadat de overheid een besluit heeft genomen.
De uitslag van een referendum is een zwaarwegend advies van de kiezer.
De gemeenteraad, provinciale staten of de nationale wetgever moeten
bij een voldoende meerderheid van nee-stemmers verplicht overwegen of
de verordening of wet wordt ingetrokken of alsnog in werking zal
treden. De overheid kan de uitslag van het raadgevend dus nog wel
naast zich neerleggen.
De huidige referendumwet is een tijdelijke regeling. Het is de
bedoeling dat er een bindend correctief referendum komt, waarbij de
uitslag wél verplichtend is dus kan leiden tot het automatisch
vervallen van het betreffende besluit.
Voor de invoering van een bindend referendum is een wijziging van de
Grondwet noodzakelijk. De procedure tot grondwetswijziging is reeds in
gang gezet. Na de verkiezingen van mei 2002 zal blijken of de
benodigde tweederde meerderheid van beide kamers instemt met het
voorstel. Als dit lukt kan het bindend raadgevend correctief
referendum worden ingevoerd.
Welke gemeentelijke besluiten zijn thans referendabel in de gemeente
Bergh?
In de gemeente Bergh is uitsluitend een referendum mogelijk ten
aanzien van enige raadsbesluiten. Dit zijn de wijziging van de
gemeentenaam, grenscorrecties, en meerdere verordeningen. Echter,
onder andere zijn de belastingverordeningen uitgesloten, zodat ten
aanzien daarvan geen referendum mogelijk is.
De Procedure
Als een besluit tot stand is gekomen waarbij een referendum mogelijk
is dan wordt dat bij de bekendmaking aangegeven. Wanneer dit het geval
is, kan iedere kiesgerechtigde één Inleidend referendumverzoek
indienen binnen drie weken na de bekendmaking van het besluit. Als in
deze eerste fase het vereiste aantal is gehaald dan mag iedere
kiesgerechtigde één verklaring ter ondersteuning van het inleidende
verzoek indienen bij de gemeente. Zowel voor het inleidend
referendumverzoek als voor de ondersteuningsverklaring zijn bij de
publieksbalie in het gemeentehuis formulieren verkrijgbaar.
Indien het centraal stembureau concludeert dat het vereiste aantal
ondersteuningsverklaringen is gehaald dan wordt een referendum
georganiseerd. De gemeente informeert de kiesgerechtigden over de
inhoud van het besluit en te houden referendum. Net als bij
verkiezingen ontvangt elke kiesgerechtigde een oproep. Op de
referendumdag kan iedere kiesgerechtigde aangeven of hij of zij voor
of tegen de wet of verordening is.
De uitslag van een referendum strekt tot afwijzing van de verordening
of de wet indien een meerderheid van de kiesgerechtigden die gestemd
hebben, zich tegen een besluit uitspreekt en ten minste 30% van de
kiesgerechtigden omvat die gerechtigd waren hun stem uit te brengen.
Zoals eerder gesteld moet bij een afwijzende uitspraak van de kiezers
de overheid verplicht heroverwegen of de verordening of wet wordt
ingetrokken of in werking treedt, maar de overheid is niet gebonden
aan de uitslag.