College voor zorgverzekeringen

IVF-behandeling onder voorwaarden in ziekenfondspakket 26 maart 2002
CVZ evalueert toepassing planningsbesluit IVF

Het College voor zorgverzekeringen (CVZ) adviseert minister Borst van Volksgezondheid, Welzijn en Sport om de In Vitro Fertilisatie (IVF) behandeling op te nemen in de ziekenfondsverzekering, zodat de subsidieregeling voor deze behandeling kan worden opgeheven. Ook stelt het CVZ het huidige maximum van drie behandelingen ter discussie. Daarbij wordt wel voorgesteld de regulering van IVF-behandelingen te handhaven en de vergunningsvoorwaarden op een aantal belangrijke punten aan te scherpen.
Dit blijkt uit het rapport 'IVF/ICSI: aanbevelingen voor wijziging van de regeling op basis van de resultaten van effect- en evaluatie-onderzoek', dat het CVZ in zijn vergadering van 28 maart 2002 vaststelt. De toepassing van het plannings-besluit IVF werd op verzoek van de minister van VWS geëvalueerd.

Jaarlijks vinden in Nederland tussen de 13.000 en 14.000 IVF-behandelingen plaats bij zowel ziekenfonds als particulier verzekerden. Daaruit worden zo'n 3.000 kinderen geboren. Voor ziekenfondsverzekerden wordt elk jaar gemiddeld 7 miljoen euro aan deze behandeling uitgegeven (exclusief geneesmiddelen). Deze kosten worden via een subsidieregeling vergoed. Dit soort subsidieregelingen is meestal van tijdelijk aard, om gedurende zo'n periode te kunnen bepalen of de betreffende zorg al dan niet in het ziekenfondspakket kan worden opgenomen. Inmiddels is de IVF-behandeling al 13 jaar een subsidieregeling en dat is volgens het CVZ niet meer te rechtvaardigen. Het CVZ adviseert dan ook om de subsidieregeling te beëindigen en IVF als reguliere verstrekking in het pakket op te nemen. Het maakt daarbij wel de kanttekening dat daarmee nog niet is gezegd dat IVF straks ook opgenomen moet worden in de basisverzekering. Die vraag zal tijdens de pakketdiscussie beantwoord moeten worden.

Overigens verwacht het CVZ ook dat opname van de IVF-behandeling in het ziekenfondspakket leidt tot meer doelmatigheid bij de toepassing van deze behandelmethode. De zorgverzekeraars worden bij opname in het ziekenfonds-pakket zelf verantwoordelijk en daardoor risicodragend voor de kosten van IVF. Dit zal er bijvoorbeeld toe kunnen leiden dat zij er meer op gaan toezien dat deze behandelingen alleen worden toegepast als de juiste indicaties zijn gesteld.

Loslaten van maximum drie behandelingen
Het CVZ stelt voor het maximum van drie behandelingen op termijn los te laten, omdat dit maximum mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de zorgontvanger. Het terugplaatsen van meerdere embryo's met als gevolg de kans op meerlingen en het toepassen van zware hormoonstimulatie zijn enkele van die nadelige gevolgen. Het aantal vanuit de ziekenfondswet te vergoeden pogingen om een zwangerschap tot stand te brengen moet overigens wel gemaximeerd worden. De kans op succes neemt namelijk per poging af en kan niet ongelimiteerd doorgaan. De hoogte van dit maximum moet worden vastgelegd in een richtlijn van de beroepsgroepen.
Het CVZ zal hierover overleg plegen met de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG), de Vereniging van Klinisch Embryologen (KLEM) en de met de patiëntenorganisaties.

Handhaven planningsbesluit en vergunningsvoorwaarden (regelgeving) Verder adviseert het CVZ vast te houden aan de gereguleerde toepassing van IVF, via het zogenaamde 'planningsbesluit'. Er bestaan immers nog steeds veel onduidelijkheden rond de IVF-behandeling, ondanks dat de methode zowel in Nederland als in het buitenland als gangbare behandeling wordt beschouwd. Met name over de lange termijneffecten voor vrouwen die de behandeling ondergaan en voor kinderen die met behulp van deze techniek worden geboren is onvoldoende bekend. Maar ook de ethische aspecten van de behandeling zijn zeer complex en omvangrijk. Daar komt nog bij dat deze behandeling een grote deskundigheid vergt en een zorgvuldige kwaliteitsbewaking van de zorg. Om die redenen mag IVF ook uitsluitend en onder voorwaarden door 13 vergunninghoudende centra of daarmee samenwerkende ziekenhuizen, worden uitgevoerd. Het CVZ pleit er voor het huidige vergunningenstelsel met aangescherpte voorwaarden te handhaven en een landelijk uniform registratiesysteem op te zetten, waardoor meer inzicht in de mogelijkheden en effecten van de behandeling wordt verkregen. In samenwerking met de NVOG zal het CVZ een stichting opzetten die het beheer van een landelijke infertiliteits-registratie zal uitvoeren.

IVF, ICSI, MESA en TESE
In Vitro Fertilisatie is één van de methoden waarmee in Nederland vruchtbaarheids-stoornissen worden behandeld. Met deze techniek vindt bevruchting van een eicel plaats buiten het lichaam van de vrouw, in een "reageerbuis". Bijzondere vormen van IVF-behandelingen zijn Intracytoplasmatische sperma-injecties (ICSI). Hierbij wordt een zaadcel met behulp van een micropipetje in een eicel ingebracht ("normale" ICSI). Gelijk de IVF-behandeling adviseert het CVZ de "normale" ICSI op te nemen in het ziekenfondspakket. Er bestaan bijzondere varianten van ICSI: ICSI met microchirurgische sperma-aspiratie (MESA) en ICSI met testiculaire sperma-extractie (TESE). MESA en TESE worden in Nederland als experimentele behandeling beschouwd. Deze experimentele behandelvormen worden niet in het ziekenfondspakket opgenomen. Voor ICSI met MESA heeft de minister in het kader van wetenschappelijk onderzoek toestemming verleend aan drie centra.

Auteur: John van der Pas (020) 3475 605

Mutatiedatum 02/03/26 16:10:36
Site Meter