Blauw New Media
----------- PERSBERICHT ----------------
MEDIA MAKEN FORTUYN TOT WINNAAR, KIEZER GELOOFT IN PAARSE PUINHOPEN
Politieke Issue Barometer, rapport 2- 20 maart 2002
De recente gemeenteraadsverkiezingen werpen hun schaduw vooruit op de
a.s. verkiezingen voor de Tweede Kamer. Voortdurend wordt in de media
aan Fortuyn succes toegeschreven, zeker na de winst van Leefbaar
Rotterdam bij de gemeenteraadsverkiezingen en het erop volgende
nachtelijke lijsttrekkersdebat. Melkert (PvdA) en Dijkstal (VVD)
worden als verliezers afgeschilderd. Fortuyn is ook de politicus die
aan de kiezers het meeste opgevallen is in het nieuws. De kiezers
achten paars verantwoordelijk voor veel nationale problemen
enheroverwegen massaal hun stemvoorkeur.
Dit zijn enkele conclusies uit door de Vrije Universiteit Amsterdam en
Blauw Research Rotterdam gehouden verkiezingsonderzoeken. Aan het
Blauw internetsurvey namen van 8 maart tot 12 maart 787 personen deel.
De hier gerapporteerde uitkomsten van het VU-mediaonderzoek hebben
vooralsnog betrekking op de berichtgeving in vier landelijke dagbladen
(NRC, AD, Volkskrant en Trouw) over de eerste 10 weken van 2002. De
nadruk wordt hier gelegd op het nieuws uit de week van de
gemeenteraadsverkiezingen en de daaraan voorafgaande week (weeknummers
9 en 10).
Media-aandacht
De journalistiek grijpt de gemeenteraadsverkiezingen aan om de
winnaars en verliezers van de verkiezingen voor de Tweede Kamer aan te
wijzen. Fortuyn lukt het om met lijst Leefbaar Rotterdam vanuit het
niets, 17 zetels in de Rotterdamse gemeenteraad te behalen. Fortuyn
krijgt van alle lijsttrekkers veruit de meeste aandacht, na de
gemeenteraadsverkiezingen zelfs 61%. Ook PvdA-lijsttrekker Melkert
trekt veel aandacht (22%). Melkert wordt daarbij als chagrijnige
verliezer aangemerkt, Fortuyn als de glorieuze overwinnaar. Van de
gevestigde partijen wordt uitsluitend aan het CDA succes
toegeschreven, maar na de gemeenteraadsverkiezingen vermindert de
hoeveelheid aandacht voor deze partij. PvdA en VVD oogsten van alle
partijen ook de meeste kritiek.
Media issues
De thema`s die voor de PvdA en de VVD in 1994 en 1998 een belangrijk
motief vormden voor de vorming van een paars kabinet, spelen momenteel
in het nieuws een ondergeschikte rol. Werkgelegenheid of het "rechtse"
thema van de staatsschuld krijgen weinig aandacht. Het "linkse" thema
sociale zekerheid staat wel op de politieke agenda. De oplaaiende
WAO-discussie is daar met name debet aan. Alle partijen nemen hier
negatieve of defensieve standpunten in. Fortuyn en Leefbaar Nederland
keren zich het hardst tegen de uitwassen van de sociale zekerheid. De
VVD kiest in de laatste weken een hardere stellingname dan daarvoor.
T.a.v. de thema`s asielzoekers en criminaliteit lijken de standpunten
van de VVD eveneens te verharden. Naast sociale zekerheid,
asielzoekers en criminaliteit, krijgen gezondheidszorg, onderwijs,
bestuurlijke vernieuwing en bereikbaarheid de nodige aandacht. D66
profileert zich met gezondheidszorg hoewel de kiezers een zeer
negatief oordeel hebben over het D66-beleid op dit vlak.
Paarse puinhopen
Gevraagd naar de politieke voorkeuren van de Nederlandse bevolking
lijkt de opmars van Lijst Fortuyn zich voort te zetten. Ook in de
weken 9 en 10 is Fortuyn in het nieuws volgens de kiezers veruit de
meest opvallende politicus (70%). Dit gaat ten koste van de
regeringspartijen PvdA en VVD. Het CDA handhaaft zich vooralsnog. De
kiezers geven de paarse coalitie de schuld van een groot aantal
problemen. Het maakt daarbij - ondermeer - wel uit, welke politieke
voorkeur iemand heeft.
Een meerderheid van de kiezers met een voorkeur voor het CDA, de
ChristenUnie, SP, SGP en de Lijst Fortuyn geeft paars de schuld van de
problemen met gezondheidszorg, onderwijs, veiligheid, enzovoorts.
Opmerkelijk is dat ook 43% van de VVD-kiezers de "eigen" paarse
coalitie daarvan de schuld geeft. Van de D66- en PvdA-kiezers geeft
slechts ruim 30% paars de schuld.
Pim Fortuyn-aanhangers scoren qua politieke kennis gemiddeld laag.
Lager dan de huidige aanhang van welke zittende partij in de Tweede
Kamer dan ook. Toch menen zij, dat de paarse partijen schuldig zijn
aan de problemen in het land. Kennelijk spreekt Pim Fortuyn kiezers
aan, die geloven in de maakbaarheid van de samenleving. En dat in een
doelgroep van kiezers met weinig politieke kennis, die doorgaans geen
politieke oorzaken voor problemen ontwaart.
Vooral bij de problemen met gezondheidszorg, onderwijs, sociale
zekerheid, de NS, de files en de asielzoekers krijgt paars de schuld.
Bij problemen zoals de ESF-affaire, gezinsvraagstukken, de hoge
werkdruk, milieuvervuiling en werkloosheid wordt de schuld slechts
door een minderheid bij paars gelegd.
Steun en succes
Tussen het einde van de weken 8 en 10 deden zich op de kiezersmarkt
grote veranderingen voor. Bijna een op de drie respondenten blijkt een
andere politieke voorkeur ontwikkeld te hebben. Alleen Lijst Fortuyn,
het CDA en de ChristenUnie slaagden erin 80% of meer van hun kiezers
vast te houden. De paarse regerings-partijen verliezen een groot deel
van hun kiezers. Lijst Fortuyn, het CDA, maar ook D66 mogen zich
verheugen in een toestroom van nieuwe kiezers. Groen Links en de SP
kunnen met nieuwe kiezers het verlies van hun kiezers, die naar
Fortuyn of PvdA stromen, niet compenseren. Dit spoort met de
toonzetting van het nieuws. Fortuyn weet de media-aandacht op zich te
vestigen met omstreden standpunten. De media meten zijn successen
breed uit. De paarse regeringspartijen slagen er niet in hun eigen
agenda naar voren te brengen. Volgens de kranten is paars aan de
verliezende hand. De kiezers oordelen dat paars verantwoordelijk is
voor veel nationale problemen.
Voor nadere informatie over de inhoud van dit persbericht kan contact
worden opgenomen met prof. J. Kleinnijenhuis, (VU Amsterdam), tel. 020
4446805 of L. Duivenvoorde, (Blauw Research Rotterdam), tel.
010-4000916 of 06-54626850.
---
Noot voor de pers: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Lejo Duivenvoorde
lejod@blauw.com
0031-10-4000900
Blauw Research BV
Over Blauw: Blauw Research is het snelst groeiende onderzoeksbureau in
Nederland met 90 medewerkers en een omzet van 7 mln. Euro. Internet
staat centraal in de strategie van Blauw, een full-service
onderzoekspartner op het gebied van klant- en medewerkerrelaties,
corporate image, merk-, en communicatievraagstukken en (nieuwe) media.
Blauw is vooral actief in de IT-markt, telecommunicatie, financiële
services en e-business.
Disclaimer: "Hoewel wij ernaar streven om correcte en actuele
informatie te verschaffen, kunnen wij niet garanderen dat de
informatie juist is op het moment waarop deze ontvangen wordt of dat
de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Op grond van de
informatie dienen derhalve geen acties te worden ondernomen zonder
voorafgaand deskundig advies." © Blauw Research 2001