Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut
Het weer nader verklaard
Lente
(links / wanneer beginnen de seizoenen in 2002) De astronomische lente
is dit jaar begonnen op 20 maart, om precies te zijn om 20.16 uur. Bij
het lentepunt staat de zon precies boven de evenaar. Die datum hoeft
dus niet altijd op de 21e van de maand te zijn, zoals we allemaal in
de schoolboekjes leren, het kan een dag eerder of later.
De seizoensindeling is gebaseerd op de positie van de aarde ten
opzichte van de zon. De seizoensverschillen vinden hun oorzaak in de
schuine stand van de as waar de aarde om draait. Hierdoor komt de zon
op het noordelijk halfrond (waar ook Nederland ligt) in de zomer hoger
boven de horizon dan in de winter en schijnt daardoor in de zomer
langer dan in de winter.
Dag en nacht duren op de eerste lentedag overal ter wereld even lang,
maar niet exact. In ons land duurt de dag waarop de lente begint
alweer ongeveer 10 minuten langer dan de nacht. Verschillen die het
gevolg zijn van het feit dat de tijdstippen van opkomst en ondergang
van de zon betrekking hebben op de bovenrand van de zon. Bovendien is
de zon door breking van stralen in de atmosfeer nog kort zichtbaar
terwijl zij in werkelijkheid al onder is.
Als de luchttemperatuur direct en alleen op de zon zou reageren dan
zou 21 juni, de langste dag van het jaar, ook de warmste dag moeten
zijn en precies midden in de zomer moeten vallen. In werkelijkheid
loopt de temperatuur langzamer op vooral onder invloed van oceanen en
zeeën. De opwarming van zeewater door de zon gaat langzamer dan de
opwarming van landoppervlak.
Onder invloed van het nog koude water van de Noordzee begint aan de
Nederlandse kust het warmere seizoen later dan in het binnenland. Als
we de seizoensindeling volledig zouden laten afhangen van de
gemiddelde temperatuur op verschillende plaatsen in het land, kunnen
we uitrekenen dat de lente in Zuid-Limburg gemiddeld eigenlijk al op 9
maart begint en op Terschelling pas op 23 maart.
Weerkundigen gebruiken om puur praktische redenen en volgens
internationale afspraak een andere seizoensindeling. Voor het
berekenen van klimatologische gemiddelden worden steeds drie
opeenvolgende kalendermaanden als één seizoen beschouwd. Volgens de
klimatologische indeling is de lente dus al begonnen op 1 maart en
duurt dit seizoen tot en met 31 mei. Zo kunnen de seizoenen over de
jaren heen beter met elkaar vergeleken worden.
Wanneer beginnen de seizoenen in 2002?
Seizoen Meteorologisch begin Astronomisch begin
Lente 1 maart 20 maart 20u16 MET
Zomer 1 juni 21 juni 15u24 MEZT
Herfst 1 september 23 september 6u55 MEZT
Winter 1 december 22 december 2u14 MET
De Zomertijd gaat in 2002 in op zondag 31 maart (2 uur 's nachts) en
duurt tot en met zondag 26 oktober (3 uur 's nachts).
Lente in het weer nader verklaard
Index het weer nader verklaard
Laatste wijziging: 21 maart 2002
Vragen en reacties:
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI