Wageningen Universiteit
Persbericht Wageningen Universiteit en Researchcentrum
20 maart 2002, nr. 022
Biologische veredeling van zaden zoekt nieuwe wegen
De biologische gewasveredeling en zaaizaadproductie in Europa vindt plaats in
twee duidelijk verschillende circuits: een biologisch-dynamische (BD) en een
biologisch-klassieke (BK). Deze circuits worden gekenmerkt door opmerkelijke
verschillen in productiewijze, financiering en organisatie. Bovendien bestaan
er onderling relatief weinig contacten. Zij hebben ieder hun sterkten, zwakten
en mogelijkheden en leveren elk op hun eigen manier een bijdrage aan de
ontwikkeling van de biologische landbouw. Dit blijkt uit een
Wetenschapswinkelrapport dat is opgesteld door onderzoekers van de
leerstoelgroep Technologie en Agrarische Ontwikkeling van Wageningen
Universiteit. Het rapport is opgesteld in opdracht van de Stichting Zaadgoed
en Platform Biologica en bedoeld om de organisatie van de biologische
veredeling te verbeteren.
In Europa hebben zich de afgelopen jaren verschillende initiatieven ontwikkeld
op het gebied van biologische zaaizaadproductie en gewasveredeling. Dit hangt
samen met de belangstelling voor biologische landbouw en de toenemende
toepassing van gentechnologie in de gangbare gewasveredeling. Het toepassen
van gentechnologie wordt in de biologische landbouw niet toegestaan en in de
biologisch-dynamische landbouw is ook het gebruik van celtechnologie en
hybride zaadgoed omstreden. Om de voorziening van zaadgoed in de toekomst
veilig te stellen is de biologische landbouw dus min of meer gedwongen zich
bezig te houden met zaadgoedproductie en veredeling. Tegen deze achtergrond
hebben de onderzoekers dr.ir. Joost Jongerden en dr.ir. Conny Almekinders zich
toegelegd op een vergelijkende studie van vijf biologische
veredelingsinitiatieven in Europa: Initiatief Bingeheim (Duitsland), Sativa
Rheinau (Zwitserland), Vitalis Biologische Zaden (Nederland), Getreidezüchtung
Peter Kunz (Zwitserland) en Getreidezüchtungforschung Darzau (Duitsland).
Hierbij is gekeken naar organisatiestructuur, oorsprong, ontwikkeling,
belangrijkste activiteiten en orientering.
Uit het onderzoek blijkt dat het BD-circuit zich uitsluitend toelegt op
zaadvaste rassen, terwijl in het BK-circuit ook gewerkt wordt aan de meer
lucratieve hybriden. Het BD-circuit gebruikt haar eigen distributie- en
verkoopkanalen, terwijl het BK-circuit gebruik maakt van het distributie- en
verkoopnetwerk van gangbare kweekbedrijven. Het BK-circuit werkt marktconform,
terwijl in het BD-circuit de veredeling niet afhankelijk is van de verkoop van
zaadgoed. Met name het toestaan van hybriden in het BK-circuit maakt ze een
geduchte concurrent van het BD-circuit. Omgekeerd betekent dit dat het verbod
op hybriden de afzet verhindert van veel rassen van het BK-circuit op de
biologische markt.