PRICEWATERHOUSECOOPERS

Openheid economisch kapitaal vergroot aandeelhouderswaarde

Nieuw onderzoek bij financiële instellingen toont aan dat het gebruik van en verslaglegging over het economisch kapitaal de aandeelhouderswaarde kunnen vergroten

Financiële instellingen die aandeelhouders en andere belanghebbenden geen inzage geven in hun economisch kapitaal lopen het risico dat hun onderneming wordt ondergewaardeerd. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek dat PricewaterhouseCoopers heeft uitgevoerd in samenwerking met de Economist Intelligence Unit (EIU).

Economic Capital: At the heart of managing risk and value wijst uit dat systemen die economisch kapitaal meten, zoals bijvoorbeeld RAROC (Risk Adjusted Return On Capital) weliswaar een steeds grotere rol zijn gaan spelen in de besluitvormingsorganen van financiële instellingen, maar dat de betreffende systemen nog niet algemeen in de sector zijn ingevoerd. Talloze bedrijven, beleggers en analisten blijven in hun besluitvorming nog steeds uitgaan van meer conventionele methoden voor het meten van prestaties. Beleggers en analisten eisen echter steeds meer informatie van financiële instellingen omtrent economisch kapitaal zodat zij zich een beter beeld kunnen vormen van de werkelijke prestaties.

Economisch kapitaal stelt financiële instellingen in staat bij het bepalen van hun strategie de kosten van risicos te verdisconteren door inzichtelijker te maken welke onderdelen de meeste toegevoegde waarde creëren. Het stelt hen tevens in staat investeringsbeslissingen te heroverwegen en evenwichtigere keuzes te maken op het vlak van prijsstelling van produkten en diensten, en allocatie van vermogen aan activiteiten. Tenslotte worden de instellingen zelf in staat gesteld de risicos die zij bereid zijn te lopen te monitoren en zich te verzekeren van een minimum vermogen als buffer tegen calamiteiten. Het resultaat is een betere balans tussen risico en rendement, waarbij de maximaal haalbare resultaten worden behaald met inachtneming van solvabiliteitseisen van toezichthouders.

Arno Pouw, Voorzitter sectorgroep Financiële instellingen in Nederland en partner van PricewaterhouseCoopers reageert als volgt op de bevindingen:

14)Gezien de steeds scherpere concurrentie en toenemende wisselvalligheid op de financiële markten ondervinden financiële instellingen steeds meer druk van aandeelhouders en andere belanghebbenden om tot betere en meer inzichtelijke resultaten te komen. Aan de hand van economisch kapitaal kunnen managers de prestaties van de verschillende activiteiten binnen dezelfde groep vergelijken en op basis daarvan beter onderbouwde investeringsbeslissingen nemen. In Nederland gebruiken een aantal grotere financiële instellingen economisch kapitaal systemen om prestaties van onderdelen te meten maar bij het overgrote deel van de instellingen is dit nog niet het geval.

Er zijn vier hoofdredenen aan te wijzen waarom financiële instellingen hun economisch kapitaal berekenen. Ze willen zich ervan verzekeren dat:

De onderneming beschikt over een minimum vermogen waarmee ze eventuele calamiteiten kunnen opvangen en kunnen voldoen aan solvabiliteitseisen;
De risicos adequaat worden beheerd en dat verzekeringen en risicobeperkende maatregelen rendabel zijn;
De onderneming niet gebukt gaat onder overkapitalisatie; Het beschikbare vermogen doelmatig wordt aangewend om de winstgevendheid te optimaliseren, de strategie te kunnen beoordelen en investeringsbeslissingen te ondersteunen.

De koplopers op dit terrein zijn wereldwijd opererende concerns voor financiële dienstverlening. Vele daarvan stellen voor bepaalde afdelingen al jaren het economisch kapitaal vast. Deze pioniers staan nu echter voor de uitdaging dergelijke systemen verder te ontwikkelen en toe te passen in alle onderdelen van de onderneming. Het succes staat of valt met het draagvlak binnen de onderneming. Het senior management is relatief snel te overtuigen; in veel bedrijven ontstaan de problemen juist op lager managementniveau. Als divisiemanagers zich tegen deze methode verzetten zal het een kostbare en vruchteloze exercitie blijken. Sommige financiële instellingen hebben het zo geregeld dat hun economisch kapitaal de strategie dicteert door die te koppelen aan bonusuitkeringen voor de medewerkers.

Arno Pouw: Het rendement van het economisch kapitaal van een bedrijf kan een veel helderder beeld geven van de daadwerkelijke rentabiliteit en veranderingen in aandeelhouderswaarde. Zonder deze cijfers zijn analisten en beleggers geneigd tot conservatieve aannames, die in de meeste gevallen leiden tot onderwaardering van het bedrijf. Er is dus alle reden voor ondernemingen om cijfers te publiceren over hun economisch kapitaal en een meer transparante verslaglegging na te streven. Zo kunnen deze ondernemingen de koers van hun aandeel opstuwen, de kapitaalkosten terugdringen en de geloofwaardigheid van het management vergroten.