Oudere werknemers in het MKB
19-3-02
In de studie Oudere werknemers in het MKB is, op basis van bestaande literatuur, de volgende onderzoeksvraag beantwoord: Hoe gaat de MKB-ondernemer om met de inzet van oudere werknemers in het bedrijf?
De Nederlandse arbeidsmarkt zal de komende decennia een van de
sterkste vergrijzingen van Europa vertonen. In de jaren tachtig is het
vervroegd uittreden door de overheid sterk gestimuleerd. Hierdoor is
de VUT, met name voor het mannelijk deel van de werkende
beroepsbevolking, gemeengoed geworden. De voortgaande veroudering, die
de gemiddelde leeftijd van de beroepsbevolking (ondanks de VUT) zal
doen stijgen, heeft de overheid ertoe gebracht verscheidene
maatregelen in te voeren die moeten leiden tot het langer in dienst
zijn van oudere werknemers. Hiertoe behoren maatregelen gericht op het
in dienst nemen en op het langer in dienst houden van oudere
werknemers.
De aandacht van ondernemers voor oudere werknemers blijkt echter
gering. Onderzoek wijst uit dat zelfs bij een krappe arbeidsmarkt
weinig wordt geworven onder ouderen. Dit geldt zowel voor kleine als
voor grote bedrijven. Specifiek voor het MKB geldt vervolgens, dat
ondernemers de gevolgen van vergrijzing voor hun eigen bedrijf niet
groot achten. Naar de praktijk van personeelsbeleid in het MKB is niet
veel onderzoek gedaan. Veel theorieën zijn derhalve gebaseerd op
studies die zijn gedaan onder grote bedrijven. De beperkte omvang van
een bedrijf heeft voor- en nadelen voor de inzet van oudere
werknemers. Enerzijds zijn HRM-maatregelen vaak lastiger te
realiseren. Dit komt doordat kleine bedrij-ven minder financiële
mogelijkheden hebben, en een schaalnadeel hebben ten opzichte van
grote bedrijven. Dit is nadelig voor bijvoorbeeld bijscholing en arbo.
Verder zijn er minder functies in kleine bedrijven; dit belemmert
loopbaanplanning en taakroulatie. Ten slotte geldt voor het MKB dat de
ondernemer vaak de hele organisatie coördineert (inclusief
personeelsmanagement), terwijl de HRM-kennis vaak gering is, en de
ondernemer weinig tijd heeft. Hier staat tegenover dat werknemers in
het MKB een directere invloed hebben op de totstandkoming van het
beleid van de organisatie (dus ook het HRM-beleid). Ook de functies in
het MKB zijn minder formeel afgebakend, waardoor een werknemer meer
ruimte heeft om taken naar eigen inzicht in te vullen of uit te
breiden.
Bestellen
Dit onderzoek vormt tevens de opstap naar empirisch vervolgonderzoek
op het gebied van oudere werknemers in het MKB; de literatuurstudie
levert inzicht in datgene wat nu onbekend is op dit terrein. U kunt
deze studie gratis downloaden vanaf de website:
www.eim.nl/mkb-en-ondernemerschap. Tevens kunt u het bestellen bij
EIM (bestelnummer B200102; prijs EUR 17,-), per telefoon (079 341 36
34) of per fax (079 341 50 24).
Inlichtingen kunt u verkrijgen bij: 079 341 36 34