Ministerie van Buitenlandse Zaken

charset="iso-8859-1"

---

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Sociale en Institutionele Ontwikkeling Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag

Datum 18 maart 2002 Auteur Pieter Lammers

Kenmerk DSI/MY-99/02 Telefoon 0703486439

Blad /1 Fax 0703484883

Bijlage(n) 1 E-mail pf.lammers@minbuza.nl

Betreft Financiering Internationale Maatschappelijke Organisaties
Zeer geachte Voorzitter,

Tijdens de begrotingsbehandeling 2002 heb ik u een notitie over de omvang van en de motieven voor bijdragen aan internationale maatschappelijke organisaties toegezegd.

Hierbij bied ik u een korte notitie aan waarin de financiering van Nederlandse maatschappelijke organisaties wordt vergeleken met de financiering van internationale organisaties. De notitie bevat een uitgebreid en gedetailleerd statistisch overzicht van bijdragen aan NGOs over de periode 1998-2001.

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking

Eveline Herfkens

Financiering van maatschappelijke organisaties

Inleiding

Nederland heeft een rijke traditie van maatschappelijke organisaties die zich het lot van de armen in de wereld aantrekken en die concrete projecten van directe armoedebestrijding uitvoeren. De oudste van die organisaties, waaronder de twee medefinancieringsorganisaties Cordaid en Icco, komen voort uit de missie en zending. Een tweede generatie organisaties zijn geworteld in de solidariteitsgroepen die bevrijdingsbewegingen in de Derde wereld steunden. Later ontstonden organisaties die zich wierpen op eerlijke handel (onder het motto "not aid, but trade") en andere terreinen van beleidscoherentie, zoals de schuldenproblematiek, Europese landbouwpolitiek en milieu. Weer andere organisaties ontstonden doordat allerlei beroepsgroepen hun gevoelens van solidariteit tot uiting wilden brengen. En meer recent allochtone organisaties die iets wilden betekenen voor hun land van herkomst.

Zo bestaat er nu in Nederland een zeer rijk geschakeerd maatschappelijk middenveld gericht op ontwikkelingssamenwerking, of beter gezegd internationale samenwerking, of nog beter eerlijke Noord-Zuid relaties. Zij werden daarin gesteund door een vrijgevige Nederlandse bevolking en een actieve achterban.

De Nederlandse overheid heeft bij de uitvoering van haar ontwikkelingssamenwerkingsbeleid al in een vroeg stadium de kracht en de specifieke rol van de maatschappelijke organisaties erkend. Sinds de eerste helft van de jaren '70 bestaat het medefinancieringsprogramma, waarin vier zuilen van Nederland zich organiseerden. Het MFP ontving subsidie uit het ontwikkelingssamenwerkingsbudget. Op het ogenblik bedraagt die bijdrage ruim 10% van het totale OS-budget.

Naarmate het Nederlandse OS-beleid meer aandacht kreeg voor beleidscoherentie en voor bredere processen dan directe armoedebestrijding alleen, kwamen steeds meer maatschappelijke organisaties in aanmerking voor een bijdrage van de Nederlandse overheid. In 2001 bedroeg de totale bijdrage aan Nederlandse maatschappelijke organisaties ruim 500 miljoen Euro .

Soortgelijke ontwikkelingen deden zich in meer of mindere mate ook in andere rijke landen voor. Veel maatschappelijke organisaties gingen samenwerken of internationaliseerden zich anderszins. Zo ontstond een belangrijke categorie van internationale NGOs die iets toevoegden aan wat de nationale NGOs te bieden hadden. Daarom worden in toenemende mate internationale NGOs door Nederland gefinancierd. In 2001 werd uit verschillende programma's voor ruim 50 miljoen Euro bijdragen geleverd aan internationale NGOs.

Deze notitie geeft een cijfermatig overzicht van de bestedingen via maatschappelijke organisaties. Voorts wordt ingegaan op de motieven voor de subsidiering van internationale NGOs.

Nieuwe beleidsontwikkelingen

Ontwikkeling van inzichten over de rol van het maatschappelijk middenveld (civil society) alsmede de evolutie van de maatschappelijke organisaties in zowel het Noorden als het Zuiden, hebben geleid tot bijstelling van het beleid. In 2003 zullen drie elkaar aanvullende subsidiesystemen van start gaan: het MFP-breed (als vernieuwing van het reeds lang bestaande medefinancieringsprogramma), een subsidiesysteem t.b.v. de meer gespecialiseerde organisaties, inclusief de internationale organisaties, en een mechanisme dat kleine initiatieven beter moet bedienen met zowel financiële, organisatorische als inhoudelijke steun.

In de eerste helft van 2001 vond een beleidsconsultatie met de Nederlandse maatschappelijke organisaties plaats die mede heeft bijgedragen aan de vormgeving van het nieuwe subsidiebeleid. Andere belangrijke uitkomsten van die consultatie zijn:

Erkenning van het belang van de autonomie van maatschappelijke organisaties

Instellingssubsidie (core-funding) heeft voorkeur boven programma- of projectfinanciering

Verschuiving van directe armoedebestrijding naar maatschappijopbouw en beleidsbeïnvloeding

Beleidscoherentie en draagvlakversterking maken integraal onderdeel uit van de activiteiten van maatschappelijke organisaties

Maatschappelijke organisaties zullen meer betrokken worden bij beleidsvorming van het ministerie.

De vernieuwde beleidsuitgangspunten zijn neergelegd in de notitie "Civil Society en Structurele Armoedebestrijding", in juni 2001 aan het Parlement aangeboden.

Onderhavige notitie zal verder niet meer refereren aan de subsidiesystemen, die immers pas in 2003 van kracht worden - maar terugkijken naar het recente verleden. De belangrijke motieven voor het maken van keuzes voor internationale NGOs krijgen overigens wel hun uitdrukking in het subsidiesysteem voor gespecialiseerde organisaties.

Bijdragen aan maatschappelijke organisaties: de cijfers

De tabellen geven een cijfermatig overzicht van bijdragen aan maatschappelijke organisaties over de laatste vier jaar. Hoewel voor de volledigheid in enkele tabellen (1 en 6) cijfers worden gepresenteerd die betrekking hebben op uitgaven door ambassades, hebben de overige cijfers betrekking op uitgaven gedaan door Den Haag. Het betreft uitgaven aan maatschappelijke organisaties, met uitzondering van de organisaties die zich uitsluitend richten op humanitaire hulpverlening. Ook andere delen van het particulier kanaal - internationaal onderwijs en onderzoek, en het bedrijfslevenprogramma - zijn buitengesloten, omdat betreffende organisaties niet gerekend kunnen worden te behoren tot "civil society".

Zoals weergegeven in tabel 1, waren in 2001 de totaalbijdragen aan Nederlandse organisaties (507 miljoen Euro) tien maal zo hoog als de bijdragen aan internationale organisaties (55 miljoen Euro). Het leeuwendeel van het geld - ruim 90% - gaat naar de traditionele ontwikkelingsorganisaties als de MFOs, het
vakbondsmedefinancieringsprogramma, SNV, PSO, alsmede de NCDO. Een zeer groot aantal NGOs ontving de resterende 48 miljoen Euro (tabel 3), een bedrag van dezelfde ordegrootte als de internationale NGOs. De belangrijkste internationale organisaties zijn weergegeven in tabel 4.

Als men kijkt naar de uitsplitsing over thema's (tabel 6), zijn er grote verschillen in de verdeling van fondsen over Nederlandse en internationale organisaties, variërend van 100% Nederlandse organisaties (programma gemeentelijke initiatieven) tot slechts 13% (vrouwen en ontwikkeling). Die verschillen zijn goeddeels te verklaren uit het karakter van het programma (zie paragraaf 4).

De resterende tabellen bevatten gedetailleerde overzichten per programma, uitgesplitst naar Nederlandse en internationale NGOs.

Verantwoording van keuzes

Ging het louter om lokale activiteiten in ontwikkelingslanden, dan zouden ownership en duurzaamheid de belangrijkste motieven vormen voor de keuze van het kanaal van financiering: multilateraal, bilateraal of particulier. In sommige gevallen gebeurt het ook op die manier. Een voorbeeld is de ondersteuning van mediaorganisaties in sub-Sahara Afrika.

In die situaties zijn de organisaties bekend en de vraag is geformuleerd. Vaak is dat niet het geval, of zijn er andere afwegingen als beleidscoherentie, bestaande relaties, of inhoudelijke ondersteuning.

In veel gevallen zullen maatschappelijke organisaties in ontwikkelingslanden het best ondersteund kunnen worden door maatschappelijke organisaties elders. Op die manier zijn er meer waarborgen voor autonomie en kan een waardevolle uitwisseling van ervaringen plaats vinden. In de meeste gevallen vindt daarom financiering plaats via intermediaire maatschappelijk organisaties met een toegevoegde waarde. Dat dat niet altijd het geval hoeft te zijn blijkt uit tabellen 1 en 6: ambassades ondersteunen een groot aantal lokale NGOs direct, voor een bedrag van 65 miljoen Euro in 2000.

Ook worden, in beperkte mate, maatschappelijke organisaties in ontwikkelingslanden direct vanuit Den Haag gesteund. Het gaat om situaties waar er op de betreffende ambassade niet voldoende deskundigheid aanwezig is, of waar betreffende activiteit politiek gevoelig ligt.

Het werken met Nederlandse maatschappelijke organisaties heeft zijn voordelen. Er is een directe relatie met het Nederlandse draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking. Het gaat daarbij niet alleen om passief draagvlak, maar vooral ook om burgers die hun levensstijl laten beïnvloeden door de noden van ontwikkelingslanden: zij consumeren bewust, zij investeren maatschappelijk verantwoord, en zij zijn bewuste toeristen. Veel Nederlandse ontwikkelingsorganisaties richten zich dan ook in toenemende mate specifiek op de handelingsbereidheid van de Nederlandse burger.

Een ander belangrijk voordeel van Nederlandse organisaties is hun nabijheid die de beleidsdialoog tussen ministerie en maatschappelijk middenveld vergemakkelijkt.

Tot slot kan gesteld worden dat de Nederlandse organisaties over het algemeen een hoog professioneel niveau hebben.

Waarom vindt er dan ook financiering van internationale organisaties plaats?

In de eerste plaats geldt het algemene argument van ontbinding ook in de particuliere sector. "All other things being equal", wordt gekozen voor die organisatie die op de meest effectieve en efficiënte wijze zijn diensten verleent aan de organisaties in ontwikkelingslanden. Structurele armoedebestrijding daar is tenslotte hoofddoelstelling van beleid.

In de praktijk kan die vergelijking niet zo gemakkelijk gemaakt worden. Het gebeurt niet vaak dat een Nederlandse en een internationale NGO op hetzelfde terrein (letterlijk en figuurlijk) werkzaam zijn.

Toch kan gesteld worden dat Internationale NGOs worden gefinancierd omdat zij additionele kwaliteiten hebben die de bovengenoemde voordelen van Nederlandse NGOs meer dan compenseren:

Zij houden zich bezig met activiteiten die door geen Nederlandse organisaties worden uitgevoerd, althans niet op enige schaal (ontmijning);

Zij richten zich op nieuwe thema's waar Nederlandse organisaties (nog) niet werkzaam zijn (vrouwen en ontwikkeling);

Zij bezitten kennis en deskundigheid die in Nederland zwakker vertegenwoordigd is.

Het betreft internationale netwerken, waar Nederlandse organisaties meestal ook deel van uit maken (Zo is Wemos deel van het Baby Food Action Network; en IUCN-nl lid van de internationale organisatie);

Soms hebben lokale NGOs een voorkeur voor internationale organisaties door reeds opgedane goede ervaringen.

Er is een aantal thema's waarop bijna uitsluitend financiering van Nederlandse organisaties plaats vindt. Het betreft de programma's cultuur, communicatie, kinderen en ontwikkeling en gemeentelijke initiatieven. Dat is te verklaren doordat die programma's uitwisseling en wederkerigheid als basis hebben.

Een tweede categorie heeft hoofdzakelijk relaties met internationale NGOs: sociale ontwikkeling, vrouwen en ontwikkeling, mensenrechten, vredesopbouw en goed bestuur, en ontmijning. Daar hebben internationale NGOs een toegevoegde waarde boven wat de Nederlandse organisaties te bieden hebben.

Tot slot zijn er een aantal thema's waarbij de financiering min of meer in evenwicht is: milieu en plattelandsontwikkeling. Nederland heeft op beide terreinen een lange en sterke traditie. De keuze voor internationale NGOs komt dan ook meer voort uit de wens tot schaalvergroting dan uit gebrek aan kwaliteit in Nederland.

Tabel 1 DGIS Posten
Bijdragen aan maatschappelijke organisaties 2001 2000 (miljoen EUR)
Nederlandse organisaties 507 43
Internationale organisaties 54 59
Organisaties in ontwikkelingslanden 2 65

Totaal 563 167

noot: uitgaven DGIS exclusief humanitaire hulp;
uitgaven posten inclusief humanitaire hulp.

Tabel 2
NGOs: uitgaven per thema 1998 1999 2000 2001
(miljoen EUR)

Milieu 17,2 17,2 18,8 23,9
Sociale Ontwikkeling 3,5 10,5 11,7 28,0
Kinderen 1,4 0,5 0,9 2,1
Vrouwen 1,1 1,8 1,1 1,6
Plattelandsontwikkeling 0,9 0,8 1,0 0,9
Stedelijke ontwikkeling 1,0 1,3 1,4 0,7
Mensenrechten 3,5 3,2 1,3 1,9
Vredesopbouw en Goed bestuur 0,6 0,8 7,9 5,9
Institutionele Ontwikkeling 1,3 0,5 1,0
Ontmijningsfonds 6,9 6,1
gemeentelijke initiatieven 5,0 5,0 5,7 6,6
Onderzoek 1,3 1,3 1,9 0,7
Communicatie 4,7 6,6 6,8 19,8
Cultuur 3,7 3,9 4,9 3,9
Doelbijdragen, Speciale activiteiten 1,4 0,8 0,8 1,9 SNV 54,3 57,9 57,8 60,7
Vakbondsprogramma 10,4 10,4 10,4 10,9
PSO 16,7 16,7 16,7 17,4
NCDO 9,1 9,1 9,1 9,1
NME 0,9 0,9 0,9 0,9
Medefinancieringsprogramma 281,8 311,5 339,6 355,6

Totaal 419,8 460,7 506,6 558,6

Tabel 3 gemiddeld
Nederlandse organisaties 2001 2001 1998-2000
(X 1000 EUR) %cumulatief (X 1000 EUR)
MFOs, VMP, NCDO, PSO, SNV
NOVIB 103.678 20,4 90.533
CORDAID 95.681 39,3 89.177
ICCO 94.443 57,9 88.741
SNV 61.385 70,0 57.038
HIVOS 52.055 80,2 42.834
PSO 19.036 84,0 16.701
FPPN 15.882 87,1 2.233
FNV 7.874 88,7 7.302
NCDO 5.126 89,7 5.126
CNV 3.371 90,3 3.150
VNG 3.905 91,1 3.236

Totaal 462.435 406.071

Overige Nederlandse organisaties
IICD 12.464 93,6 2.655
IUCN Nederland 4.188 94,4 2.345
Stop Aids Now 3.176 95,0 0
Ecooperation 3.146 95,6 3.476
SCO 2.350 96,1 1.670
Prins Clausfonds 2.269 96,5 2.269
Stichting Tropenbos 2.232 97,0 2.200
Nederlands Helsinki Comitee 919 97,2 311
Fonds voor Podiumkunsten 906 97,3
ETC 805 97,5 1.767
Kinderpostzegels 794 97,7 70
PUM 771 97,8 91
Water & Sanitation Centre 711 97,9 700
Max Havelaar 681 98,1
Institute for Multiparty Democracy 597 98,2 76
Hubert bals Fonds 567 98,3 454
Milieukontakt oost Europa 559 98,4 168
WASTE appropriate technology 541 98,5 635
Kinderen in de Knel 487 98,6 160
WEMOS 459 98,7 170
World Press Photo 455 98,8 274
Liliane Stichting 454 98,8 454
Stichting Habitat Forum 399 98,9 366
Inzet 374 99,0 88
Both Ends 320 99,0 103
Stichting Nieuw Zuid Afrika 272 99,1 216
Holland Festival 250 99,1
IKV (Interkerkelijk Vredesberaad) 237 99,2 167
Amsterdams Historisch Museum 236 99,2
Solidaridad 227 99,3
Zuid Noord Federatie 227 99,3 21
Anne Frank stichting 227 99,3 53
Jan Vrijman Fonds 227 99,4 61
Mama Cash 192 99,4 125
Afrikaanse Vrouwen Solidair 185 99,5
Stichting Blue Moon 171 99,5
Stichting Maatschappij en Onderneming 136 99,5
Transnational Institute 129 99,5 88
Stichting Amstelstad 115 99,5 30
Nivel 107 99,6
De Balie 91 99,6
Cochrane Stichting 89 99,6 24
Instituut voor Publiek en Politiek 86 99,6
Centrum Inheemse Volken 82 99,6 7
COC 82 99,7 12
Filmfestival rotterdam 80 99,7
Nederlandse Toonkunstenaars Bond 73 99,7
Crossing Border Festival 68 99,7
IDFA Documentary Filmfestival Amsterdam 68 99,7
Africa Legal Aid 68 99,7
Rijksmuseum Volkenkunde 65 99,7
Architecture International nederland 54 99,7
Stichting Op Kleine schaal 54 99,8
Nederlands Filmfestival 54 99,8
Nederlands Filmmuseum 53 99,8

Overige organisaties 537 99,9

Totaal 45.165

Totaal generaal 507.600 100,0

Tabel 4 gemiddeld
Internationale Organisaties 2001 2001 1998-2000
(X 1000 EUR) %cumulatief (X 1000 EUR)
IPPF (Int. Planned Parenthood Federation) 8.142 15,0 3.176 IAVI (Aids Vaccine Initiative) 6.807 27,6 1.513
IUCN (Int.Union for the Conservation of Nature) 4.995 36,8 2.639 PSI (Population Services International) 3.641 43,5 405 Halotrust 3.210 49,4 1.438
Wereld Natuurfonds 2.660 54,3 2.745
Norwegian Peoples' Aid 1.731 57,5 576
Wetlands International 1.468 60,2 774
Carter Centre 1.084 62,2 144
Search for Common Ground 913 63,9 339
World resources Institute 783 65,4 997
International Alert 672 66,6 120
IBFAN (Baby Food Action Network) 652 67,8 207
ICTSD (centre for Trade and Sust. Dev.) 628 69,0 269 International Peace Academy 609 70,1
CARAM Asian Action on Aids and Migration 490 71,0 335 IULA (Int. Union of Local Authorities) 463 71,8 576 Consumers International 462 72,7 402
South South North Trust 431 73,5
Plant resources of S.E.Asia Foundation 425 74,3
Transparancy International 417 75,0 76
Asian Harm Reduction Network 400 75,8
International Medical Corps 381 76,5
Responding to Conflict 368 77,2 10
Womens' Cross Cultural Exchange 352 77,8 135
Diandesa 321 78,4 118
Development Policy Management Forum 292 78,9
GIP (Global Initiative on Psychiatry) 275 79,4 29 Defense for Children International 271 79,9 38
3XM (More Message in the media) 256 80,4 6
ICDC Intern. Code Documentation Centre 237 80,8 214 Pax Christi 234 81,3 170
European Platform for Conflict Prevention 232 81,7 84 Population Council 227 82,1 401
IPAS (Reproductive Health) 227 82,5 151
World Organisation against Torture 210 82,9 56
World Rainforest Movement 208 83,3
International Fellowship for Reconciliation 208 83,7 Islam Institute (rights at home) 207 84,1
WECF Women in Europe for a Common Future 197 84,4 36 Collaborative for Development Action 196 84,8 21
GNP global network of people living with Aids 188 85,2 74 Enfants du Monde 187 85,5
IIED Inst. for Environment and Development 185 85,8 529 CISP Intern Comm for development of people 184 86,2 Europ. Network on Streetchildren Worldwide 184 86,5 88 Caritas 183 86,9 18
African Population Advisory Council 182 87,2
Transcultural Psychosocial Organisation 177 87,5 250 International Alliances, The Hague 177 87,8 122
OneWorld 175 88,2 90
Alan Gutmacher Institute 172 88,5
Advocacy International 170 88,8 38
Third World Network 168 89,1 52
European Journalism Centre 163 89,4 30
Womens' Cross Cultural Exchange Program 160 89,7 129 HelpAge International 158 90,0 108
Lutheran World Federation 156 90,3
WABA Alliance for Breastfeeding Activities 145 90,6 110 INPIM Network Participatory Irrigation 144 90,8
IHF International Helsinki Federation 143 91,1 94 HAI Health Action International 141 91,3 23
ICBL Campaign to Ban Landmines 140 91,6 35
Article XIX 136 91,9 122
Council on Health Research for Development 136 92,1 105 IISD Institue for Sustainable Development 135 92,4 96 International Service on Human Rights 134 92,6 80 SID 132 92,8 84
WSP War Torn Societies Project 131 93,1 55
Tearfund 130 93,3
El Taller 129 93,6 31
European Council on refugees and exiles 120 93,8 62 IUSSP Union Scientific Study of Population 118 94,0 LACWHN Womens' Health Network 114 94,2 56
WGNRR Global Network Reproductive Rights 113 94,4 119 Penal Reform International 113 94,6 76
Minority Rights Group 113 94,8 109
FIDH Internationale federatie mensenrechten 107 95,0 Family Care International 96 95,2 128
Biennual Town Planners 91 95,4
Koerdische Stichting Mensenrechten 87 95,5
North South Centre 86 95,7 86
CASAD Afrikaanse voedingsorganisaties 79 95,8
Chechnya Justice project 78 96,0
FJE Journalisten in Europa 73 96,1 72
Bookaid International 71 96,3 61
GLOBE legislation for a balanced environment 70 96,4 74 Healthnet 68 96,5
Anti Slavery Internationbal 68 96,6 30
Emergency Nutrition Network 64 96,7
ICHRP Council on Human Rights Policy 63 96,9 21
RAINBO Reproductive Rights 60 97,0 29
African Public radio 55 97,1
Centre for International Legal Coorpeation 54 97,2 73 IMSSA Independent Mediation Service 51 97,3 74
Panos West Afrika 51 97,4
Overige organisaties 1.428

Totaal 54.219 100,0

Tabel 5
Financiering door de ambassades (incl noodhulp)
2000
(X 1000 EUR)

Lokale NGO's totaal 65.000

Nederlandse NGO's
SNV 15.700
Cordaid 4.100
Novib 2.100
ICCO 3.000
Hivos 1.600
Vluchtelingenzorg 2.100
VNG 1.200
Red de Kinderen 900
Stichting Przwalskipaarden 800
Stichting Vluchteling 400
Artsen Zonder Grenzen 300
NOC*NSF 100
Overige 10.700

totaal 43.000

Internationale NGOs
United Methodist Committee on Relief 7.400
CARE 6.400
Wereld Natuurfonds 6.000
IUCN 3.900
Population Services International 3.600
Rode Kruis 3.500
American refugee Committee 2.600
Cathjolic Relief Services 2.000
International rescue Committee 1.700
DKT 1.500
Save the Children 1.300
Youth Development Network 1.200
PRESSNOW 1.100
Pharmaciens sans Frontiere 1.000
Plan International 900
European centre for Common Ground 800
Handicap International 700
BBC World Service Training Trust 700
YMCA 600
Overige 12.000

Totaal 58.900

Totaal generaal 166.900

Tabel 6
Verdeling van fondsen over Nederlandse en internationale NGOs, per thema

2001 Bedragen (miljoen EUR) % aantal
% totaal NL INT NL INT NL INT

Milieu 23 23,9 11,2 12,7 47 53 8 16
Sociale Ontwikkeling 27 28,0 4,5 23,4 16 84 5
24
Kinderen 2 2,1 1,7 0,4 83 17 3 3

Vrouwen 2 1,6 0,2 1,4 13 87 2 11
Plattelandsontwikkeling 1 0,9 0,5 0,4 54 46 1
3
Stedelijke ontwikkeling 1 0,7 0,2 0,5 34 66 1

1
Mensenrechten 2 1,9 0,3 1,6 18 82 4 13

Vredesopbouw en goed bestuur 6 5,9 1,9 4,1 32 68
5 14
Ontmijningsfonds 6 6,1 0,9 5,2 15 85 1
4
gemeentelijke initiatieven 6 6,6 6,6 100 0 2
0
Onderzoek 1 0,7 0,3 0,4 45 55 3 4

Communicatie 19 19,8 19,5 0,3 98 2 5 3

Cultuur 4 3,9 3,8 0,1 97 3 9 3
Doelbijdragen, Speciale activiteiten 2 1,9 1,4 0,5 74 26 9 4

Totaal 100 104 53 51 51 49 58 103

Tabel 7
Milieu (kbe 715+913) 1998 1999 2000 2001
(X 1000 EUR)
Nederland
Ecooperation 3.044 3.980 3.403 3.162
IUCN-Nederland 2.875 2.081 2.080 3.010
Stichting Tropenbos 2.216
HIVOS 431 150 659 1.439
SNV 562 272 265 331
ETC/ILEIA 1.236 950 113 306
Waste (Consultants Appropriate Technology) 295
INZET 14 45 122 221
Transnational Institute (TNI) 36 192 117
Both Ends 288 22 64
IMSA (Instituut Milieu en Systeemanalyse) 223 51
Overige organisaties 131 54 42 4

Totaal nederland 8.581 7.569 7.121 11.216

Internationaal
IUCN 1.296 3.890 2.730 4.307
World Wide Fund for Nature (WWF) 2.055 2.290 3.890 2.570 Wetlands International 896 726 699 1.660
World Resources Institute 1.042 4 1.945 783
ICTSD (Centre for Trade and Sustainable Dev.) 362 109 335 628

IDRC (Development Research Centre) 169 81 502
SSNTRUST (CDM Capacitybuilding) 223 482
PROSEA (Plant Resources SE Asia) 425
Global Water Partnership 969 252 332
Dian Desa 170 185 321
International Energy Initiative 261 264 332 271
World Rainforest Movement 208
IISD (Institute for Sustainable Development) 96 99 46 111

GLOBE (Legislation for a Balanced Environment) 107 113 77 Stockholm Environmental Institute 105 125 194 19
IIED (Institute for Environment and Development) 1.259 79 170 11
BirdLife International 226 329 373 1
GRAIN (Genetic resources Action International) 110 125 143 Forest Stuartship Council 73 97
ENDA 48
The Pesticides Trust 71 86 25
Earthcouncil 158 143
ICLEI (Local Environmental Initiatives) 69 23
Overige organisaties 225 17

Totaal Internationaal 8.581 9.643 11.685 12.709

Totaal generaal 17.162 17.212 18.806 23.925

Tabel 8
Sociale Ontwikkeling (kbe 737+917) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
Nederland
Stop Aids Now 3.176
International Water and Sanitation Centre IRC 710 710 710 710

WEMOS 82 176 229 350
Both Ends 139
The Dutch Cochrane Centre 73 89
NCDO 68 68
Mensen in Nood (Cordaid) 387 205 188
Vereniging Waterleidingbedrijven Nederland 65 3
Totaal nederland 1.179 1.224 1.204 4.532

Internationaal
IPPF International Planned Parenthood Federation 908 4.651 3.517 8.142
International Aids Vaccine Initiative 2.269 2.269 6.807 Population Services International 1.134 3.641
International Babyfood Action Network 293 327 652 Carter Centre 572
CARAM Asian Action on Aids and Migration 341 351 318 490

Asian Harm Reduction Network 400
Consumers International 109 122 512 287
ICDC International Code Documentation Centre 186 227 227 237

IPAS reproductive health 454 227
Population Council 227 454 454 227
Global Network of People Living with AIDS 68 68 84 188

African Population Advisory Council 182
TPO Transcultural Psychosocial Organisation 250 250 250 177

IIED Institute for Environment and Development 68 175 Alan Gutmacher Institute 172
HelpAge International 160 163 158
World Alliance Breastfeeding Activities 69 152 145 Health Action International 68 141
Council on Health Research for Development 113 56 147 136

Family Care International 40 116 227 96
Emergency Nutrition Network 64
International Confederation of Midwives 33 47
Reproductive Health Matters 45 45
IFMSA 27
3XM More Message in the Media 19 7
ICCIDD Committee for Iodine Deficiency Disorders 88 105 Stichting Salt2000 51
Women in Europe for a Common Future 26 6
Totaal Internationaal 2.336 9.264 10.473 23.442

Totaal generaal 3.515 10.488 11.676 27.974

Tabel 9
Kinderen en Ontwikkeling 1998 1999 2000 2001
(kbe 717+915) (X 1000 EUR)
Nederland
Stichting Kinderpostzegels 211 795
Kinderen in de Knel 447 34 487
NOVIB 104 23
Liliane Stichting 555 454 454 454
NCDO 14
SOH 13
Totaal nederland 1.132 488 688 1.736

Internationaal
European Network Streetchildren 68 23 172 184
Defense for Children International 23 35 150
Centre for Europe's Children 28
Global March against Child Labour 57
Catholic Child Bureau 39 11
Colombine 95
Totaal Internationaal 226 57 241 362

Totaal generaal 1.358 545 929 2.098

Tabel 10
Vrouwen en Ontwikkeling (kbe 739+919) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
Nederland
Mamacash 182 192 192
HOM Humanistisch Overleg Mensenrechten 13 2 13
VENA Onderzoek en Documentatie 20
SIM Studie en Infocentrum Mensenrechten 71 15
Belle van Zuylen Instituut 8
FNV 4 62 5
Vrouwenberaad Ontwikkelingssamenwerking 114 94
NIZA 22 29
Totaal nederland 224 369 241 205

Internationaal
Women's Cross-cultural Exchange 159 352
Fellowship for Reconciliation 208
Afrikaanse Vrouwen Solidair (FEMAS) 185
Women's Cross-cultural Exchange Santiago 113 113 160 160

El Taller 93 129
Women's Health Network 60 63 46 114
Women's Network Reproductive Rights 182 91 84 113 RAINBO reproductive health & rights 0 69 20 60
Women's Rights Action Watch 50 119 78 43
WIDE Women in Development Europe 100 39
Institute for Women's Leadership 55 16
WACC Christian Communication 39 19 4
APCGB Association Progressive Communicators 0 23 2 EPP Engendering Peace Process 73 49 165
Workshop Gender and Economic Reforms 44 12
WWB Women's World Banking 488
FEMPRESS Chili 57 97
MWENGO 89
IISD Institute for Sustainable Development 47
Population Council 34 34
ZIMMEDIA Filmproducties "Africa Mama" 49 14
Caribbean Feminist Action 14 8
Women's Tribune Centre 7
Tides Centre 4
Women's Health Action 45
REPHEALTH Reproductive Health Matters 45
DAWN Dev. Alternatives for a new Era 18
Overige 20
Totaal Internationaal 899 1.391 860 1.425

Totaal generaal 1.124 1.760 1.102 1.630
Tabel 11
Plattelandsontwikkeling (kbe 733+940)
1998 1999 2000 2001
Nederland
ETC 374 363 533 408
SNV 54
Agriterra 18 18 6
ICCO 73
Zuid-Noord federatie 64
Novib 20
Stichting Uitwisseling en Studiereizen 10
Totaal nederland 559 381 539 462

Internationaal
Consumers International 338 175
International Network Participatory Irrigation 144 CASAD 79
Panos 319 343 121
CILLS 45
IFOAM Organic Agriculture Movement 11
Totaal Internationaal 330 388 458 398

Totaal generaal 889 769 997 860

Tabel 12
Stedelijke Ontwikkeling (kbe 747) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
Nederland
Habitat Platform 228 460 409
WASTE 422 42 270 241
Overige organisaties 4 23

Totaal nederland 654 525 679 241

Internationaal
IULA 241 750 738 463
Habitat International 57 11
Overige organisaties 45 33

Totaal Internationaal 343 794 738 463

Totaal generaal 997 1.319 1.418 704

Tabel 13
Mensenrechten (kbe 711+905) 1998 1999 2000 2001
(X 1000 EUR)
Nederland
ICCO 52 74 137
Nederlands Helsinki Comitee 100
Africa Legal Aid Maastricht 79 73 61 68
NOVIB 159 56 44 16
Nederlands Centrum Inheemse Volken 11 9 9
XMINY 26 6
NIZA 116
CORDAID 135 90
HOM Humanistisch Overleg Mensenrechten 11 48
Pax Christi 51 22
NCDO 182
Overige organisaties 200 11

Totaal Nederland 880 490 140 336

Internationaal
World Organisation against Torture 168 210
ISIM Rights at Home 207
The Advocacy Project 89 26 170
Internationale Helsinki Federatie 128 155 143
Article XIX 162 113 91 136
International Service for Human Rights 83 156 134 Defense for Children International 15 4 39 121
Minority Rights Group 100 113 113 113
Internationale Federatie Mensenrechten 107
International Alliance 31 134 134 68
Anti Slavery International 23 68 68
International Council on Human Rights Policy 62 63 ARIS Anti Racism Information Service 21 41
Group for International Solidarity 477 198 132 -21 African Commission Human and Peoples' Rights 110
Cairo Institute for Human Rights 54
PRESSNOW Ondersteuning Onafhankelijke Media 994 1.644 Mensenrechtencommssie Honduras 674 157

Totaal Internationaal 2.580 2.749 1.141 1.560

Totaal generaal 3.460 3.239 1.281 1.896

Tabel 14
Vredesopbouw en Goed Bestuur 1998 1999 2000 2001
(kbe 769+907) (X 1000 EUR)
Nederland
IMD Institute for Multiparty Democracy 227 597
SNV 320
SNZA Nieuw Zuid-Afrika 272 11 363 272
Pax Christi 0 24 412 234
SOH (ICCO) 486 152
IKV 34 100
NOVIB 89
VNG 88
COMBURUNDI Ned Comitee Burundi 48 34
DRELIEFA 592
Mensen in Nood (Cordaid) 440
Nederlands Helsinki Comitee 91 68
Totaal nederland 363 104 2.602 1.886

Internationaal
Search for Common Ground 1.017 913
International Alert 360 672
International Peace Academy 536
Carter Centre 432 396
Responding to Conflict Zuidelijk Afrika 29 373
Transparancy International 113 113 347
Collaborative for Development Action 198
War Torn Societies Project 165 131
European Platform for Conflict Prevention 184 121 Penal reform International 113 113 113
African Public Radio 55
Trust for the Americas 53 52
PANOS 82 51
Parlementarians for Global Action 8 30
CILC Centre for International legal Cooperation 53 10 117 20

ALADIN Association for Law & Administration 17 17 The Hague Appeal for Peace 14 14
Hirondelle 49 11
Communications for Development 42 5
Nyerere Foundation 1.303
IDEA Democracy & Electoral Assistance 340 340
International Crisis Group 223
Office Inter-Congolese National Dialogue 211
JEMSTONE training voor journalisten 39 126
Global Witness 86
Life and Peace Institute 77
European Centre for Common Ground 69
Centre for Democratic Advancement 63
Overige organisaties 151 69 19
Totaal Internationaal 204 694 5.305 4.055

Totaal generaal 567 797 7.907 5.941

Tabel 15
Ontmijningsfonds (kbe 980) 1998 1999 2000 2001
(X 1000 EUR)
Nederland
Stichting Vluchteling 633 889
Totaal nederland 633 889

Internationaal
HALOTRUST 4.315 3.210
Norwegian Peoples Aid 1.728 1.731
International Campaign to Ban Landmines 104 140
Small Arms Survey 109
Handicap International 147
Totaal Internationaal 6.294 5.190

Totaal generaal 6.927 6.079

Tabel 16
Gemeentelijke Initiatieven (kbe 735) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
NCDO 2.723 2.723 3.176 4.084
VNG 2.269 2.269 2.496 2.541

totaal 4.992 4.992 5.672 6.625

Tabel 17
Onderzoek (kbe 761+925) 1998 1999 2000 2001
(X 1000 EUR)
Nederland
ETC/ILEIA 454 522 726 161
ECDPM 303 100
AGROMISA 76 136 11
WASTE 422 461 289 5
Amsterdam Institute for International Development 68 FTA Fair Trade Assistance 54 54
Agriterra 54 54 19
SNV 29
Ned Genootsch Vrouwenstudies 13
TOOL 354
FONDAD Forum on Debt and development 15
Totaal nederland 1.298 1.210 1.596 277

Internationaal
IDRC (International Development Research Centre) 91 227 Third World Network 157 168
Forum du Tiers Monde 79 45 45
Overige 4 12
Totaal Internationaal 4 92 293 440

Totaal generaal 1.302 1.302 1.889 717

Tabel 18
Communicatieprogramma (kbe 748+989) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
Nederland
IICD (Intern.Inst.for Communication and Development) 1.557 3.078 3.330 12.464
NOVIB (voor IPS en PANOS) 943 1.344 1.189 4.246
SCO St. Communicatie en Ontwikkelingssamenw 1.588 1.588 1.770
2.350
WPP World Press Photo 312 306 204 456
Overige organisaties 100 25
Totaal nederland 4.499 6.316 6.493 19.541

Internationaal
Oneworld Online 36 224 10 175
FJE Federatie Europese Journalisten 70 70 74 73
IAJ Advancement of Journalism 42 47 43
Overige organisaties 40 21 132 5
Totaal Internationaal 189 316 263 296

Totaal generaal 4.688 6.632 6.757 19.837

Tabel 19
Cultuur en Ontwikkeling (kbe 700+930) 1998 1999 2000 2001 (X 1000 EUR)
Nederland
Prins Claus Fonds 2.269 2.269 2.269 2.269
Hubert Bals Fonds 363 454 545 567
IHS Institute for Housing and Urban development 270 Jan Vrijman Fonds 227 204 182 227
Trustfonds Rijksacademie Beeldende Kunsten 272 360 136 Inzet 198
Rijksmuseum Volkenkunde leiden 197 243 65
Festival Mundial 48 225 252 45
HIVOS 367
IKV 195 93
Overige organisaties 195 2

Totaal nederland 3.494 3.519 4.218 3.777

Internationaal
Bookaid International 42 66 75 71
ICOM International Council of Museums 195 241 48
Intendance 73 92 78 18
APNET African Publishers'Network 220
Overige organisaties 84 28 33

Totaal Internationaal 199 381 647 137

Totaal generaal 3.693 3.900 4.865 3.914

Tabel 20
Doelbijdragen (KBE 750) en 1.998 1.999 2.000 2.001 Speciale Aktiviteiten (kbe 763 + 959)
Hulp aan Suriname (kbe 782) (X 1000 EUR)
Nederland
Max Havelaar 681
Solidaridad 227
Zuid-Noordfederatie 227
Stichting Maatschappij en Onderneming 136
Both Ends 117
NCDO 68 66
NIZA 45
Landelijke Vereniging Wereldwinkels 113 57 31
Inzet 30 30 15
Holland world Youth 68 54 14
Stichting Steun remigranten 23 10
Stichting Surinamika 25 12 3
Overlegorgaan geestelijke Gezondheidszorg 48 125
Onderzoek en Documentatie Latijns Amerika 19 4
Fondad 159 68
Vraag en Aanbod Internationaal 45 45
Buitenspel 107 6
PSO 5
VNG 2 5
MIXT Stichting Interculturele Projecten 16 4
ZOA Vluchtelingenzorg 12
Stichting Ondersteuning Moivena 10
NOC*NSF 5
Totaal nederland 635 280 252 1.572

Internationaal
SID Society for International Development 115 64 74 132

Noord-Zuidcentrum 86 86 86 86
Carter Centre 58
Eurodad 46
International Council on Social Welfare 171 280
Earth Times Foundation 88 102
Maleisische Aidsraad 23 3
Developmet Networking (TIPS programma) 206
Consumers International 126
International Confederation of Midwives 29
ASICL African Society of Intern. Comparative Law 10 International Organisation for Migration 43 8
Norwegian Refugee Council 6
Human Rights Information & Documentation Centre 65 IAGSF Interagency Group for Safe Motherhood 34
Arias Foundation 31
ISHHR Intern Social Health Human Rights 30
Overige 54

Totaal Internationaal 717 560 544 322

Totaal generaal 1.352 839 796 1.894
Tabel 21 1998 1999 2000 2001
Medefinanciering, PSO en SNV (X 1000 EUR)

SNV (kbe 840) 54.258 57.893 57.835 60.680

Vakbondsmedefinancieringsprogramma (kbe 838)
CNV (kbe 838) 3.128 3.127 3.131 3.267
FNV 7.272 7.269 7.248 7.624
totaal 10.400 10.396 10.379 10.891

PSO (kbe 836) 16.699 16.699 16.699 17.380

NME Natuur en Milieu Educatie (kbe 872) 908 908 908 908 NCDO (kbe 868) 9.076 9.076 9.076 9.076

MFP (kbe 832) + VPO (kbe 834)
Cordaid en Mensen in Nood 82.973 89.811 93.135 93.442 ICCO en SOH 82.963 89.408 93.135 94.153
Novib 78.691 90.049 98.624 101.689
Hivos 37.114 42.234 47.079 49.483
FPPN 6.698 15.882
GOM/Stuurgroep Evaluatie 25 955 951
totaal 281.765 311.502 339.625 355.600

Totaal Generaal 373.105 406.472 434.521 454.535

waaronder 61 miljoen voor SNV, toen nog formeel onderdeel van het departement maar in feite al in belangrijke mate verzelfstandigd.

===

maandag 18 maart 2002