Bonnefanten Museum Maastricht

Persbericht
maart 2002

Philip Guston: the Demos (1973-1979) 16 maart - 8 december 2002

Vanaf 16 maart is in het Bonnefantenmuseum een dertiental schilderijen te zien van de Amerikaanse kunstenaar Philip Guston. Het gaat om werk uit de laatste periode van zijn leven. Het merendeel is zelden of nooit eerder getoond. Het belang van deze werken dient nog gewogen, maar het heeft er alle schijn van dat dit vergelijkbaar is met het laatste werk van Picasso of Matisse. Deze presentatie van Guston is de tweede (na William Copley) gewijd aan "klassieke moderne meesters" die zich tegen het mainstream gedachtegoed binnen de kunst gekeerd hebben. De werken van Philip Guston vormen daarin een exceptioneel gebaar, waarin het karikaturale tot het uiterste gedreven wordt. Ze trekken diepe sporen gevoed door zeer geprononceerde emoties.

Philip Guston (1913-1980) is als Philip Goldstein geboren in Montreal, Canada, als jongste zoon van Russische immigranten. In 1919 verhuist de familie naar Los Angeles. Philip Guston heeft nauwelijks een opleiding gehad. In de jaren 30 begint hij, geïnspireerd door het werk van o.a. Orozco en Sigueiros met het maken van realistische muurschilderingen over politieke en sociale onderwerpen. In 1935 volgt hij zijn vriend Jackson Pollock naar New York, waar hij voor de Federal Art Project's Works Progress Administration enkele grote muurschilderingen realiseert. In New York komt hij in contact met kunstenaars als Willem de Kooning en Arshille Gorky en maakt hij kennis met het abstract expressionisme. Na enkele jaren geeft Guston het muurschilderen op en concentreert zich op het onderzoeken van de expressieve kracht van olieverf op doek. Hij ontwikkelt daaruit zijn eigen abstract-expressionistische stijl en wint in 1948 de Prix de Rome. Talloze zeer succesvolle exposities volgen.

In 1967 verhuist hij naar Woodstock waar hij de rust vindt om een geheel nieuwe beeldtaal te ontwikkelen, waarin zijn oude thema's zoals de Ku Klux Klan-figuren, als politieke en/of autobiografische iconen terugkeren. Deze nieuwe stijl, het schilderen als spontane handeling, heeft niets meer te maken met zijn eerdere abstracte werk. Guston reduceert zijn kleurpalet tot de tinten blauw, grijs, zwart en nu en dan rood en roze. De tentoonstelling in Marlborough Gallery in 1970, waar deze nieuwe, picturale werken voor het eerst worden getoond roept heftige reacties op. Toch dankt Guston zijn bekendheid juist aan deze latere werken.

Onlangs is gebleken dat deze laatste periode nog enige verborgen schatten herbergt, waaronder een twintigtal doeken dat een aparte groep vormt, waarin Philip Guston de grootst mogelijke vrijheid weet te veroveren. In termen van intensiteit en radicaliteit liggen zij dicht bij de uitstraling en invloed van het late werk van Picasso en Matisse. Het vergt kennelijk een lang kunstenaarsleven om tot de diepste bestaanslagen van de kunst door te dringen. Niet gehinderd door vaste codes of beperkingen van enigerlei aard gooit Philip Guston de trossen los en maakt zijn meest vrije werk, nog verder van de mainstreamkaders. Deze doeken nemen eerder de status aan van demo's (vgl. muziekindustrie) dan dat er sprake is van voldragen schilderijen. Het karikaturale wordt tot in het uiterste doorgevoerd. Zo ver zelfs dat wellicht de grenzen van de (figuratieve) schilderkunst worden overschreden. Wie weet? Niettemin, deze doeken vormen de diepste sporen van zijn uiterst doorleefde kunst met sterk existentiële en geprononceerde emoties Dat daar tevens (zwarte) humor deel van uitmaakt strekt alleen maar tot aanbeveling van deze zeer raadselachtige kunstenaar.

The Line 1978
Foto: McKee Gallery

---


---

---

Voor informatie kunt u contact opnemen met de persafdeling van het Bonnefanten,
Avenue Céramique 250, Postbus 1735, 6201 Maastricht Tel. +31 43 329 01 90, fax +31 43 329 01 99, e-mail: stam@bonnefanten.nl.
www.bonnefanten.nl