Ingezonden persbericht
Antwoord op Kamervragen SP over privatisering water Bolivia:
Staatssecretaris Ybema vindt wereldwijd omstreden constructie en
Nederlandse rol bij schadeclaim doodnormaal.
Op 21 februari heeft SP-tweedekamerlid Harry van Bommel zeven vragen
gesteld over de omstreden schadeclaim die een consortium van
multinationals heeft ingediend vanwege hun mislukte overname van de
watervoorziening van Cochabamba in Bolivia. Nadat buitenlandse
multinationals (met name Bechtel uit de VS en Edison uit Italie) het
waterbedrijf van Cochabamba overnamen, kwam de bevolking daar in
opstand en maakte de privatisering ongedaan. De multinationals eisen nu
een schadevergoeding van 25 miljoen dollar van het straatarme Bolivia,
hetgeen ruim drie keer het bedrag is dat de multinationals geïnvesteerd
hadden. Uitgebreide achtergrondinformatie over deze kwestie is te
vinden op de website
De schadeclaim is bij de geschillencommissie van de Wereldbank (ICSID)
ingediend via een in Nederland gevestigde brievenbusmaatschappij.
Door het eigendom van het overgenomen waterbedrijf onder te brengen
bij een holding (International Water Holding BV) die vervolgens weer
'beheerd' wordt door het Amsterdamse Intra Beheer BV, kunnen Bechtel
en Edison gebruik maken van het bilaterale
Daarnaast stelt dhr. Ybema meerdere malen dat er niets aan de hand is
met de manier waarop het multinationale consortium nu probeert geld
van de Boliviaanse regering los te krijgen. Volgens dhr. Ybema is het
ICSID een volstrekt onpartijdige instelling. Hij vergeet echter dat door
het geschil te laten beoordelen onder de regels van ICSID, er geen lokale
rechtbank meer aan te pas kan komen. Bovendien is de ICSID-procedure
erg kostbaar, zeker voor het straatarme Bolivia. In het jaarverslag van de
holding IWH is ook te lezen dat " ... the success of this action for
recovery depends substantially on obtaining ICSID jurisdiction".
Onderzoekers hebben steeds meer kritiek op de werkwijze van het ICSID
en de bilaterale investeringsbeschermingsovereenkomsten die daar naar
verwijzen. Luke Peterson van het International Institute for Sustainable
Development stelt dat deze constructies zeer in het voordeel van
multinationals werken (zie bijv.
Vorige week zijn solidariteitsactivisten in Amsterdam op bezoek gegaan
bij het kantoor van ING-Trust aan de Teleportboulevard 140 bij station
Sloterdijk. De beheersmaatschappij Intra Beheer BV is sinds enkele
maanden eigendom van ING. De activisten overhandigden een aantal
foto's van de wateropstand in Cochabamba aan twee
investeringsbeschermingsverdrag tussen Nederland en Bolivia. Dat
verdrag maakt het mogelijk om geschillen over investeringen via het
ICSID uit te vechten.
Op 6 maart heeft staatssecretaris van Economische Zaken Gerrit Ybema,
mede namens de minister van Ontwikkelingssamenwerking antwoord
gegeven op de vragen van kamerlid Van Bommel (zie:
Zeer opmerkelijk is, dat Ybema de constructie verdedigt terwijl de
betreffende holding pas opgericht en in Amsterdam gevestigd werd
nadat het waterbedrijf van Cochabamba door de multinationals werd
overgenomen. Hiermee looft de staatssecretaris in feite een bonus uit aan
buitenlandse investeerders die om belastingtechnische redenen hun
bezittingen in Nederland parkeren. Maar het is duidelijk dat het bilaterale
investeringsbeschermingsverdrag tussen Nederland en Bolivia niet voor
de bescherming van dergelijke brievenbusconstructies bedoeld is.
vertegenwoordigers van ING en Intra Beheer. Bovendien werd het
straatnaambord veranderd in Hugo Daza, de naam van een 17-jarige
jongen die tijdens de protesten door een scherpschutter van het leger
doodgeschoten werd. (foto's kunt u vinden op website:
Internationaal wordt de eis gesteld dat het consortium de schadeclaim
intrekt. De twee heren verklaarden dat zij binnen twee weken, dus uiterlijk
vrijdag 22 maart, met een antwoord zullen komen.
Activisten in Nederland zijn nu ook begonnen met voorbereidingen voor
een internationaal tribunaal dat in mei plaats zal vinden en waarbij de
betreffende transnationale ondernemingen, de Nederlandse staat en de
Wereldbank in de beklaagdenbank gezet zullen worden.
Ingezonden persbericht