Rijksuniversiteit Groningen

Ouderwetse kostprijsberekening farmaceutische industrie dupeert ontwikkelingslanden

Farmaceutische bedrijven gebruiken nog steeds traditionele technieken om kostprijzen te berekenen. Overheadkosten, zoals marketing en R&D-kosten, worden daarmee niet optimaal toegedeeld aan producten en regio's. Hierdoor laat de farmaceutische industrie de mogelijkheid liggen om prijzen te verlagen in ontwikkelingslanden, zonder daarbij verlies te lijden. Dit concludeert Martijn Broekhof in een afstudeeronderzoek dat hij voor de Wetenschapswinkel voor Economie verrichtte.

Kenmerkend voor de farmaceutische industrie zijn de enorme kosten voor marketing en ontwikkeling van nieuwe medicijnen, het competitieve karakter van de ontwikkeling van medicijnen en het monopolistische karakter van het patentrecht. "Het is een misvatting", zegt Broekhof, "dat de farmaceutische industrie een onethische, puur op winstbejag gerichte industrie is. Het is een kwetsbare industrie, die erg afhankelijk is van patenten en dus het vinden van nieuwe medicijnen." Wel is de farmaceutische industrie een zeer gesloten bedrijfstak die weinig prijsgeeft over haar activiteiten en financiën. "Dat wakkert het wantrouwen van de kritische consumenten en niet-gouvermentele organisaties aan."

Als gevolg van deze geslotenheid is het erg moeilijk om inzicht te krijgen in het prijsbeleid van de industrie. Duidelijk is, aldus Broekhof, dat een patent een hoge prijs uitlokt, zeker de eerste paar jaar. De Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights (TRIPs) overeenkomst van de WTO voorziet in de bescherming van dit patentrecht. Prijzen worden bovendien nog eens extra verhoogd door importtarieven en tussenhandelaren. Maar ook de manier om kostprijzen te berekenen speelt een belangrijke rol.

Broekhof enquêteerde een aantal grote farmaceutische bedrijven. De bedrijven zeiden alle dat ze de Standard Costing method (SC) gebruiken, hoewel ze bekend zijn met de meer geraffineerde Activity Based Costing method (ABC). De laatste methode deelt kosten toe aan activiteiten alvorens ze door te berekenen aan producten. Voor marketingkosten geldt dat die vooral worden besteed aan medicijnen voor de westerse markten. ABC gaat ervan uit dat consumenten in deze landen dan ook voor deze kosten moeten opdraaien.

De ABC aanpak zou volgens Broekhof leiden tot een natuurlijke prijsdifferentiatie tussen koopkrachtige westerse landen en ontwikkelingslanden, omdat in de laatste nauwelijks sprake is van marketingactiviteiten. Broekhof is verbaasd dat de farmaceutische industrie, die erg bezig is met vernieuwing, op het gebied van kostprijsberekening zo achterloopt. "Er wordt veel geld gestoken in top-research en marktonderzoek. Je zou verwachten dat er dan ook sprake zou zijn van state-of-the-art accounting technieken."

Titel

Transparency in the pharmaceutical industry: a cost accounting approach to the prices of drugs

Auteur

Martijn Broekhof

Uitgave

Wetenschapswinkel voor Economie, ISBN 90-5803-018-0

Bestellen

tel. (050) 363 37 54 of via e-mail: wewi@eco.rug.nl .

Informatie

M. Broekhof, tel. (050) 363 70 97, m.broekhof@eco.rug.nl