Rijksuniversiteit Groningen
Studium Generale
Chemie als stereochemie
Sinds Lavoisier (1789) waren elementen 'niet-verder-ontleedbare
stoffen'. Dalton maakte er atoomsoorten van en vertaalde de
verbindingswetten in atoomaantallen. De kristallografie vulde aan.
Kristallen waren geometrisch verantwoorde molecuulstapelingen. Als één
stof in twee (of meer) verschillende kristalvormen kon voorkomen,
moest de oorzaak schuilen in die moleculen, met andere woorden in de
ordening van de atomen. Langzamerhand werd het geheim van de
molecuulformules ontraadseld. Aluin was een modelstof: het kan water
afstaan en weer inbouwen. Wijnalcohol kon op vergelijkbare wijze
opgevat worden: C2H6O werd C2H4.H2O. Andere modelstoffen of reacties
suggereerden andere formules voor dezelfde stof: C2H5.OH en
CH3.CH2.OH. Geleidelijk zoomde men verder in op de atomen; Mendelejef
bracht het lang gezochte systeem in de atoomgewichten. Dankzij Kekulé
en Butlerov kwam men tot de conclusie dat elke chemische stof zijn
eigen molecuulsoort bezit met een even specifieke 'structuurformule'.
Dat zo'n 'structuurformule' meer was dan een samenvatting van
reacties, was de geniale gedachte van Van 't Hoff. Ook hier had hij de
Nobelprijs voor kunnen krijgen, laten we zeggen die van 1902, dit keer
samen met Le Bel.
Dr. H.H. Kubbinga studeerde scheikunde aan de Vrije Universiteit
(Amsterdam) en was van 1988 tot 1991 'Akademie-onderzoeker' in de
Faculteit der Wijsbegeerte van de RUG.
Datum en tijd
dinsdag 12 maart 2002, 20.00 uur
Spreker
dr. Henk Kubbinga
Titel
Van 't Hoff: chemie als stereochemie
Serie
De Materie
Plaats
Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel. (050)363 54 64, of
www.rug.nl/studium