Vrije Universiteit Amsterdam
Informatie voor de pers. Vrije Universiteit Amsterdam.
11/03/2002
---
Media hebben genoeg van paars
De paarse partijen PvdA, VVD en vooral D66 krijgen nu duidelijk minder
media-aandacht dan in de verkiezingscampagne van 1998. Het CDA en
GroenLinks, maar vooral Leefbaar Nederland en Lijst Pim Fortuyn zijn
de lievelingen van de vaderlandse televisie en geschreven pers.
Kortom, de media zijn uitgekeken op paars. Veruit de meeste aandacht
gaat naar de persoon Pim Fortuyn, waarbij zijn "gezag" in de dagbladen
gering is. Vergeleken met andere lijsttrekkers wordt hij weinig
geciteerd. Het CDA van Balkenende weet, anders dan het CDA van De Hoop
Scheffer, wel media-aandacht te trekken.
Dit zijn enkele conclusies uit verkiezingsonderzoeken, gehouden door
de Vrije Universiteit Amsterdam en Blauw Research Rotterdam. Het
panelonderzoek vond plaats tussen 22 en 25 februari. Aan het internet
survey namen 923 personen deel. De hier gerapporteerde uitkomsten van
het mediaonderzoek hebben vooralsnog slechts betrekking op de
berichtgeving in vier landelijke dagbladen in de maanden januari en
februari 2002 (week 1 tot 8).
Anno 2002 geven dagbladen geen expliciete steun meer aan een politieke
partij of zuil. Bouwfraude en het heenzenden van bolletjesslikkers
worden PvdA en VVD zwaar aangerekend. Interessant is bovendien, dat de
afzetting van Fortuyn bij Leefbaar Nederland uiteindelijk minder
negatief nieuws genereerde voor Fortuyn en Leefbaar Nederland, dan de
bouwfraude en de bolletjeskwestie voor de paarse coalitie. De PvdA
komt in het nieuws met een verscheidenheid aan onderwerpen. De
belangrijkste daarvan zijn de "rechtse" thema´s bereikbaarheid (18
procent) en criminaliteit (17 procent). D66 komt vooral in de krant
met het onderwerp gezondheidszorg (42 procent). Balkenende heeft wat
met asielzoekers (50 procent), en VVD´er Dijkstal met criminaliteit
(54 procent). Lijst Fortuyn (67 procent) en Leefbaar Nederland (29
procent) halen krant en tv vooral met het thema asielzoekers. Op het
punt van de criminaliteitsbestrijding (25 procent, resp. 29 procent)
doen zij het ook goed.
Leefbaar Nederland en Lijst Pim Fortuyn vallen op bij een groot
percentage van de kiezers. Opmerkelijk is ook dat het CDA de kiezer
weer opvalt in het nieuws (6 procent). Paars steekt daar flets bij af:
PvdA 2 procent, VVD 1 procent, D66 afgerond 0 procent. Het CDA is
volgens de geënquêteerden nog steeds de partij van normen en waarden
(34 procent). D66 scoort op de punten referendum (26 procent),
gezondheidszorg (15 procent), euthanasie (13 procent) en het derde
paarse kabinet (13 procent). De "cijferlijst" van D66 is echter
bijzonder mager: op één uitzondering na zessen en lager. GroenLinks
komt over als de milieupartij (58 procent). Leefbaar Nederland en
lijst Pim Fortuyn profileren zich als de partijen met een duidelijk
standpunt over asielzoekers, criminaliteit en onveiligheid, als ook
over normen en waarden. Bij Fortuyn denkt praktisch iedereen aan
asielzoekers, bij Leefbaar Nederland geldt dit minder. PvdA wordt
gezien als de partij van de sociale voorzieningen, werkgelegenheid, en
althans in de ogen van de kiezer van een derde paars kabinet. In 1998
associeerde de kiezer de VVD van Bolkestein met het thema asielzoekers
(30 procent). De VVD met Dijkstal haalt op dit item slechts 9 procent.
Dit VVD-thema lijkt hiermee verspeeld aan Leefbaar Nederland en lijst
Pim Fortuyn. De VVD doet het wel goed op het thema overheidsfinanciën.
Waarschijnlijk is dit te danken aan de zogenaamde Zalm-norm.
Het panelonderzoek laat duidelijk zien, dat zwevende kiezers in het algemeen kiezers zijn met onvrede over het beleid van welke partij dan ook. CDA en PvdA scoren in de ogen van deze kiezers nog net voldoende. Een andere conclusie is dat de PvdA de meeste winst mag verwachten van een mobilisatie van kiezers die niet van plan zijn te gaan stemmen.
Vrije Universiteit Amsterdam