Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting
Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting
Wet op de Orgaandonatie geëvalueerd
01-03-2002
Kamerleden van alle politieke partijen en ook minister Borst hebben de
resultaten van de Wet op de orgaandonatie teleurstellend genoemd, in
het Algemeen Overleg van de vaste kamercommissie voor VWS op 26
februari 2002. Toch zijn de meeste partijen het erover eens dat het te
vroeg is voor een ingrijpende wijziging van het huidige
toestemmingssysteem. De partijen verwachten dat binnen het huidige
systeem nog veel verbetering mogelijk is. Wel gaven ze aan dat in een
nieuwe evaluatieronde, over twee jaar, de WOD zijn werking echt
bewezen moet hebben. Anders is het wel tijd voor een gesprek over een
nieuw systeem. Alle partijen stemden in met een verkenning van de
kansen en bedreigingen van andere systemen. Alleen PvdA en SP zijn
voorstander van het nu al introduceren van het geen-bezwaarsysteem.
Standpunt minister Borst
Minister Borst zegde in het AO - en al eerder in een brief aan de
Tweede Kamer - onder andere toe, dat:
* Er meer donatiefunctionarissen komen (namelijk in elk ziekenhuis
waarin orgaandonatie mogelijk is).
* Er in heel Nederland een herinneringsmailing wordt uitgevoerd (dit
kan een half miljoen extra ja-zeggers opleveren).
* De voorlichting geïntensiveerd wordt, waarin de overheid niet
langer een vrijblijvende rol speelt, de nadruk op (praten over)
wederkerigheid wordt gelegd, de minister zelf ook bereid is een
rol te spelen, en waarin begrip is voor de positie van
nabestaanden. Wel moet deze - uitvoerige en continue - campagne
voorzichtig en respectvol zijn.
* De WOD op een aantal punten wordt aangescherpt.
VVD
Kamerlid Terpstra van de VVD vindt de organisatie in de ziekenhuizen,
en een goede voorlichting cruciaal. De VVD is voorstander van
vereenvoudiging van de keuze: 'ja' tegen donatie moet ook echt 'ja'
zijn, en nabestaanden mogen dit niet langer tegenhouden. De keuzes 3
(keuze aan nabestaanden) en 4 (keuze aan specifiek persoon) zouden uit
het systeem moeten verdwijnen. De organisatie van de donorwerving in
ziekenhuizen moet niet van bovenaf worden georganiseerd, maar van
binnenuit: uit de ziekenhuizen.
CDA
Namens het CDA verwoordde kamerlid Ross Van Dorp haar standpunt als
volgt: niet het systeem is bepalend, maar de positieve
wilsbeschikking. Binnen de gekozen systematiek kan er veel meer gedaan
worden om de uitvoering te verbeteren en meer positieve
wilsbeschikkingen te krijgen. Als er geen verbetering optreedt, vindt
het CDA het tijd voor heroverweging van het standpunt: dan moet er
worden gepraat over een ander systeem.
SP
Mevrouw Kant is duidelijk voorstander van directe introductie van het
geen-bezwaarsysteem. Zij streeft naar een situatie waarin niet eerst
binnen de huidige wet alles wordt geprobeerd om het aantal
donororganen te vergroten en als dat niet werkt gepraat wordt over een
nieuw systeem, maar een situatie waarin beide gelijk opgaan. Hoewel de
mogelijkheden van voorlichting beperkt zijn, is de SP voor
intensivering ervan. In deze voorlichting moet de nadruk liggen op
wederkerigheid en wederzijdse solidariteit.
Groen Links
De Groen Linksfractie gaf bij monde van mevrouw Hermann aan
voorlichting door de overheid niet langer neutraal mag zijn, maar
duidelijk positief. Ook wil Groen Links dat er in Europees verband
wordt gesproken over de donorsystematiek.
Christen Unie
Kamerlid Rouvoet gaf namens de Christen Unie aan juist de flankerende
maatregelen het verschil maken bij de donatieproblematiek: genoeg
donatiefunctionarissen, een emotioneel getoonzette mailing en een
intensieve voorlichting. Varianten uitwerken voor andere mogelijke
systemen kan, maar dat betekent niet dat er binnen de huidige wet geen
mogelijkheden zijn voor vergroting van het donoraanbod.
SGP
De SGP vraagt zich af wat terecht is gekomen van de voorlichting
vanuit levensbeschouwelijke invalshoek. Van der Vlies is van mening
dat levensbeschouwing een essentiële rol speelt bij vragen over
orgaandonatie, en dan vooral als het gaat om hersendood en het
stervensproces. Binnen de huidige wetgeving zijn nog vele
verbeteringen mogelijk, vooral op het gebied van logistiek en
voorlichting.
PvdA
Kamerlid Oudkerk is van mening dat de WOD, hoewel met de beste
bedoelingen ingevoerd, een onvergeeflijke misrekening is geleken. De
wet veroorzaakt een zeer hoge non-registratie. Terwijl in het
flankerend beleid nu de vrijblijvendheid wordt weggenomen aan de
ziekenhuiskant, blijft in het huidige systeem de vrijblijvendheid voor
het volk gewoon bestaan. De huidige wetgeving moet daarom veranderen,
en de PvdA wil daar niet nog twee jaar mee wachten.
Wordt vervolgd
Aangezien er niet voldoende tijd was voor minister Borst om alle
vragen van de kamerleden te beantwoorden, en er ook geen tijd was voor
een tweede vragenronde, komt er binnenkort een vervolgoverleg met de
Kamer over orgaandonatie.
Stichting Transplantatie Nu! Standpunt STN!
De patiënten verenigd in Stichting Transplantatie Nu! (STN!), de
stichting waarin ook de Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting is
vertegenwoordigd, zijn natuurlijk teleurgesteld over het feit dat, met
uitzondering van de SP en de PvdA, de Kamer niet de politieke moed
heeft kunnen opbrengen om hun ontevredenheid over de Wet Orgaandonatie
om te zetten in een daadkrachtige verandering van de Wet. Men had nu
een geen-bezwaarsysteem moeten invoeren. Dit gebeurde niet, ondanks
het feit dat zoveel organisaties, inclusief de STN!, daar met kracht
van argumenten voor hebben gepleit. De argumenten van de tegenstanders
waren zwak en onduidelijk. Er blijft dus werk aan de winkel voor de
STN!. Ook de komende periode zullen we pers en politiek blijven
bestoken met activiteiten en argumenten. De wachtlijsten voor
transplantatie zijn maatschappelijk niet meer te verantwoorden. Ze
moeten en kunnen worden opgelost. Niet over twee jaar, maar NU!
Stichting Transplantatie Nu! is ook op internet te vinden:
http://www.transplantatieredtlevens.nl/
Zie ook:
Doodlopende wet
© NCFS, Dr. A. Schweitzerweg 3, 3744 MG Baarn
telefoon 035 - 64 79 257, fax 035 - 64 79 489, e-mail info@ncfs.nl
Geregistreerd bij het Centraal Bureau Fondsenwerving